Miwako Van Weyenberg is net als het jonge hoofdpersonage Yuna uit Soft Leaves geboren uit een Belgische vader en een Japanse moeder. Al op haar veertiende wist ze dat ze later films wilde maken. Tien jaar geleden studeerde ze af als regisseur aan het RITCS. Na de kortfilms Hitorikko, Il faisait noir en Summer Rain komt nu haar langspeeldebuut Soft Leaves uit.

Miwako Van Weyenberg: ‘Als kind volgde ik tekenles op de Academie voor Beeldende Kunsten in Anderlecht. Het probleem was dat ik niet kon tekenen. (lacht) Toen ben ik met zo’n mini-videocamera van mijn vader beginnen filmen en ontdekte ik dat dat mijn medium was. Het was wel leuk om dat al zo vroeg te weten.’

Al was dat geen garantie dat het ooit zou lukken.
‘Ik had mezelf tijd gegeven tot mijn 57e. Ik weet niet meer waarom precies dat getal, maar dat leek me realistischer dan een rond getal. Mijn beide ouders zijn beroepsmuzikanten. Zo heb ik enerzijds altijd de vrijheid gekregen om te doen wat ik wilde doen. Anderzijds zag ik ook dat een artistiek beroep niet altijd evident is. Daar was ik dus wel op voorbereid. Al ben ik zeker niet met een artistieke voorsprong aan het RITCS begonnen.’

Je lijkt iemand te zijn die denkt in beelden.
‘En in geluiden. Het audiovisuele is mijn taal. Ik werk ook als scenarist, maar altijd met het idee dat een scenario een tussenfase is om uiteindelijk tot beeld en geluid te komen.’

Yuna, het jonge hoofdpersonage in Soft Leaves, tekent graag. Haar schetsboek is als een dagboek. 
‘Ik was vroeger zelf een extreem verlegen kind. Praten was niet mijn ding. Ik denk dat ik Yuna daarom heb laten tekenen. Het is haar manier om een stem te vinden.’

Is de film daarom ook zo sensitief? De conversaties zijn afgemeten en welgekozen. Er is veel stilte. We kijken naar de handelingen van de personages, we horen het ruisen van de bladeren.
‘Nog voor het eerste shot hoor je die blaadjes al. Het is een manier om een gevoel van nostalgie op te roepen. Ik vertrek ook altijd vanuit emoties en personages. Daarrond construeer ik het verhaal, niet omgekeerd. Details en subtiliteiten zijn belangrijk. Het gaat niet om een groot verhaal met een belangrijke boodschap, maar om een intiem portret.’

We zitten dicht op de huid van de personages, die expressief maar klein spelen.
‘Voor de drie kinderen in de film was dit hun eerste acteerervaring. Samen met de ervaren acteurs van de cast, Geert Van Rampelberg en Masko Tomita (die de vader en de moeder spelen), hebben we veel aan onze onderlinge vertrouwensband gewerkt, om het zo klein te durven houden.’

Is het verhaal van de film ook jouw verhaal?
‘Het verhaal niet. Ik heb nooit meegemaakt wat Yuna als elfjarige meemaakt. Maar de emoties wel. Ik ben zelf half-Belgisch half-Japans, en het gaat om de zoektocht naar identiteit binnen verschillende culturen, maar ook binnen een gezin. En over hoe die twee zoektochten elkaar raken en beïnvloeden. Tegelijk is het een universeel verhaal. Want iedereen is ooit kind geweest en heeft zijn plaats in het gezin en in de wereld moeten zoeken.’

Meer en meer kinderen met dubbel bloed laten horen dat het niet altijd evident is om die twee kanten te combineren.
‘Het is heel fijn om in reacties te horen dat mensen zich door deze film begrepen voelen. Dertig jaar geleden had je dit soort van representatie van gemengde culturen niet. Een gemengde culturele achtergrond is bijna als een derde cultuur in je leven. Toch is dit niet zozeer een film over hoe moeilijk het is om te leven met een gemengde culturele achtergrond of racisme. Die dingen zitten erin, maar krijgen geen nadruk. Het gaat erom hoe alles samenkomt in een persoonlijke zoektocht.’

Subtiel is ook het gebruik van taal. In dit geval Nederlands en Japans. Taalgebruik is dikwijls emotioneel. Iemands taalkeuze vaak veelzeggend.
‘Ik ben enig kind en sprak altijd Nederlands met mijn vader en Japans met mijn moeder, terwijl mijn ouders Frans spraken met elkaar. Mijn ouders wilden graag dat ik tweetalig zou zijn, maar we hadden dus geen gemeenschappelijke taal. Aan tafel was ik eigenlijk de enige die alles verstond. De situatie met één voertaal heb ik niet gekend. Zeker als kind kan je dan mensen gaan testen door een bepaalde taal te kiezen. Taal is iets cultureels, maar ook iets alledaags. Zoals eten. En in een verhaal lenen alledaagse dingen zich om via bepaalde details bepaalde zaken duidelijk te maken.’

Opmerkelijk: voor deze film had je aanvankelijk een jongen als hoofdrolspeler in gedachte.
‘Cruciaal was dat misschien niet, maar het maakte het makkelijker om duidelijk te maken dat dit geen film over mij was. Tot ik Lill Berteloot (de actrice die Yuna vertolkt) zag tijdens de casting. Zij was zo ongelooflijk dat ik mij de film echt niet meer kon inbeelden zonder haar.’

Soft Leaves
WO ● 7 MEI ● 20.00
Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59
MA ● 26 MEI ● 20.00
Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90
DI ● 27 MEI ● 20.00
Zaventem, CC De Factorij, 02 307 72 72