De ochtendzon priemt door de wolken, maar het is nog fris wanneer we na een dik kwartier stappen in het open veld belanden. Aan de Vosseputten ligt de hoevewinkel van Rita en Luc. Ze verkopen een breed assortiment van verse groenten en fruit, maar grondwitloof is hét uithangbord.

Het witte goud

Tussen oktober en mei komen fijnproevers van heinde en verre er grondwitloof kopen. Luc vertelt dat zijn overgrootvader met de teelt begon, maar dat witloof niet langer het witte goud is. Vandaag kan hij de telers in de omgeving op één hand tellen; slechts twee van de vijf hebben een opvolger. ‘Onze dochter wil de akkerbouw overnemen, maar niet de witloofteelt. Ze vindt het te arbeidsintensief. De op het veld geoogste witloofwortels bewaren we in diepvriezers. Zo kunnen we de teelt in onze loods spreiden. De wortels steken we in de volle grond in twee bedden en overdekken die met een zwart zeil. Voor de ondergrondse verwarming maken we gebruik van warmtepompen. Grondwitloof is gegeerd, maar de productiewijze kan niet opboksen tegen de veel hogere opbrengst met hydrocultuur’, constateert Luc. Hij en zijn vrouw blijven echter hevige pleitbezorgers van hun streekproduct.

We vervolgen ons traject langs de brede veldweg die dwars over het plateau van de Brabantse Kouters loopt. Akkerlanden worden door een wandelnetwerk van buurtwegen doorkruist. We bevinden ons onder de aanvliegroute van de nationale luchthaven van Zaventem. Om de haverklap spotten we kleinere en grote vliegtuigen, die rakelings over ons hoofd scheren. Het is een indrukwekkende en overdonderende belevenis.

Lemmeken

Dat er zelfs met de meest gesofisticeerde toestellen iets grondig fout kan gaan, beseft het Kampenhoutse gehucht Lemmeken. Enkele honderden meters buiten ons traject van de GR Groene Gordel zijn we op zoek naar het monument voor de 72 inzittenden van de Boeing (het paradepaardje van Sabena) die er op Aswoensdag 15 februari 1961 neerstortte. Liliane Coppens die ons vanachter haar raam ziet zoeken, komt naar buiten. Ze vertelt dat zij het dodelijke ongeval van nabij heeft meegemaakt. ‘Ik zat binnen met mijn dochtertje van twee jaar en hoorde het oorverdovende lawaai van een vliegtuig dat hierboven cirkelde. Met mijn eigen ogen zag ik hoe het toestel eensklaps naar beneden dook en zich met de neus diep in een witloofveld boorde. Mijn man werkte toen op de luchthaven. Op het moment dat hij van de crash hoorde, stond hij met de roltrap klaar om het Amerikaanse team van kunstschaatsers te laten uitstappen. Ze waren onderweg naar het wereldkampioenschap in Praag.’ Liliane wijst erop dat er toen in Lemmeken (gelukkig) maar enkele huizen en hoeves stonden, maar dat de wijk intussen helemaal is vol gebouwd.

Bosrijk

Na een lange passage door de open velden, volgen we een graspaadje door het Duustbos en zien uit op de tuinen van de wijk Zonnebos, waar muziekicoon Will Tura ooit een villa liet bouwen. Iets verder komen we langs het kasteel de Ribaucourt, ook wel het kasteel van Perk genoemd, dat volledig verscholen zit achter de begroeiing. Het kasteel, dat meer dan 200 kamers telt, is in privé bezit en het enorme kasteeldomein van 90 ha groot is niet open voor bezoekers. We snakken naar een kopje koffie, maar als we van een voorbijgangster vernemen dat het enige dorpscafé uitgerekend vandaag is gesloten, laten we Perk links liggen. Wat volgt is een verrassende aaneenschakeling van bos en groen.

Op de meanderende Zenne hebben eenden op een afgeknapte wilgentak in het water een speelterrein voor de kleintjes aangelegd. En iets verderop hebben bevers een dam opgeworpen.

In het Sijsselbos ontmoeten we Dominique die iedere dag twee uur in het bos komt wandelen. Haar vaste compagnon is een Jack Russel Terrier die met zijn modderige pootjes ongegeneerd tegen zijn baasje opspringt. Dominique prijst zich gelukkig dat dit privé bos opengesteld is voor het publiek. We volgen een kaarsrecht wandelpad naar het Moorbos en halen na een uur opgelucht adem als we onder de kerktoren van Elewijt in het café In den Prins onze lunchpauze kunnen nemen. In 1830 was het al een herberg met danszaal. Na de verwoestende brand in 1914, werd het café in dezelfde karakteristieke stijl heropgebouwd. Binnenin hangt een tableau met een afbeelding van het Laatste Avondmaal. Aan tafel zitten evenwel allemaal mannelijke filmsterren, met uitzondering van filmdiva Marilyn Monroe, die – net als Jesus – een centrale positie inneemt.

Rubenskasteel

We nemen de slecht verlichte voetgangerstunnel onder de E19 en monden uit in de statige Steendreef, die ons leidt naar Het Steen. Dit kasteel behoorde tot de verdedigingsgordel van het Land van Grimbergen onder de Berthouts. Bij het grote publiek staat het beschermde monument beter bekend als het Rubenskasteel omdat de illustere Vlaamse schilder Pieter Paul Rubens het in 1635 kocht en gedurende zijn laatste levensjaren liet ombouwen tot een kasteel in Vlaamse renaissancestijl. Na zijn dood bleef zijn echtgenote Helena Fourment er wonen. Sinds 2019 is Het Steen eigendom van Toerisme Vlaanderen. Bij toeval staat een van de poorten open. We zien uit op het fraaie kasteelgebouw en hebben toegang tot het aantrekkelijke binnenplein en enkele bijgebouwen. We kunnen ons niet van de indruk ontdoen dat ze hoogdringend een likje verf nodig hebben.

Daarna zetten we koers naar Eppegem en komen voorbij aan de spoorwegbrug aan het station van Eppegem. Op de brug prijkt een graffiti kunstwerk van Smates, pseudoniem van de internationale graffitikunstenaar Bart Smeets uit Zemst. Zijn graffiti creatie associeer je automatisch met Rubens’ schilderijen.

Zenne

We nemen het graspaadje op de linkeroever van de Zenne en baden kilometerslang in het groen. Het hoge gras kan ons niet deren, want er valt in de ongerepte natuur veel te beleven. Op een strook van de meanderende Zenne hebben eenden op een afgeknapte wilgentak in het water een speelterrein voor de kleintjes aangelegd. En iets verderop hebben bevers een dam opgeworpen. Het ruisen van de populieren en het ritselen van het ranke riet heeft iets poëtisch. De GR Groene Gordel loopt door het natuurgebied Dorent-Nelebroek dat bestaat uit akkers, grasland en drassige zones, die fungeren als wetland. Willemien merkt op dat tijdens de etappe het gemotoriseerde verkeer grotendeels uit ons beeld is verdwenen. Niet echt verwonderlijk omdat de route bestaat uit 74 procent onverharde of semiverharde paden en tegelpaadjes.

Pas als we de koeltorens van de Vilvoordse elektriciteitscentrale in het vizier krijgen, beseffen we dat we terug in de bewoonde wereld zijn. Op Verbrande Brug pauzeren we even aan de brug over het Zeekanaal Brussel-Schelde en slaan het bootverkeer gade.

Compostella

Achter de voormalige pastorie aan de Verbrande Brug start de Grote Kerkvoetweg. Het is de eeuwenoude verbindingsweg tussen het gehucht Heienbeek en Grimbergen centrum. Je wandelt er ongestoord tussen hoge hagen, in het groen tussen de velden aan de ene kant en de diepe achtertuinen van aanpalende woningen aan de andere kant. Je komt langs de Veldkantkapel, de grootste kapel van Grimbergen, die op het traject ligt van de Kapellenwandeling. Ook bedevaarders op weg naar Compostella volgen de Grote Kerkvoetweg.

Watermolens Voorbij de Poddegemhoeve volgen we de Maalbeek en doen enkele van de meest pittoreske watermolens in Vlaams-Brabant aan. Als eerste is er de in het witgeschilderde Tommenmolen, die zacht werd gerestaureerd en zijn authentieke karakter heeft behouden. Opvallend is dat het molengebouw met het laag overhangende dak de loop van de Maalbeek volgt. De zitbanken met uitzicht op de nabijgelegen vijvers nodigen uit om er tot rust te komen.

Het schilderachtige pad langs de Maalbeek leidt ons verder langs de historische Charleroyhoeve en loopt door naar de Liermolen. Zowel in de Tommen- als in de Liermolen wordt een deel van de rijke verzameling van het Museum voor de Oudere Technieken tentoongesteld. Voor scholen en groepen worden er in de Liermolen maaldemonstraties gehouden. Ook de Oyenbrugmolen, die buiten het traject van de GR Groene Gordel ligt, is weer actief. Het is een pilootproject voor het opwekken van groene stroom. Na de Liermolen voert het slotstuk ons langs de Volkssterrenwacht Mira, het Abdijbiermuseum en de monumentale Sint-Servaasbasiliek, het eindpunt van een weeral boeiende etappe. We zijn nu halfweg!