01 nov '24

Van Tervuren naar Kortenberg

204
door Gerard Hautekeur
Het Warandepark in Tervuren vormt het sluitstuk van onze wandelingen door het Zoniënwoud. Nadien vergapen we ons aan de glooiende akkers van het Dijleland, verpozen we in het dorp Everberg en trekken we naar het park van de Oude Abdij van Kortenberg. Een zeer afwisselende etappe van 18,4 km, makkelijk haalbaar op één dag.

De Tervuurse Herders, twee metershoge stalen poortwachters, verlenen ons toegang tot het uitgestrekte Warandepark. Een groep kwakende eenden stapt statig in een lange stoet naar een nabijgelegen vijver, overdekt met zachtgroen eendenkroos. De langzaam optrekkende nevel in het park heeft iets mysterieus.

Africamuseum

We ontmoeten er de 84-jarige Gilberte in haar keurig mantelpakje die iedere ochtend een toer doet in haar vertrouwde park van Tervuren. Zo blijft ze in beweging en houdt ze de herinneringen aan deze plek levendig. Ze heeft 38 jaar als telefoniste in het Koloniënpaleis gewerkt. Haar grootvader en haar vader waren parkwachter van het Warandepark. Gilberte kijkt met een nostalgische blik naar die tijd terug. Ze vertelt dat toen veel personeel voor het groenonderhoud werd ingezet. Ze betreurt dat de rozenperkjes nu door onkruid zijn overgroeid en dat her en der distels de bloemen overschaduwen. In haar tas steekt een handschoen waarmee ze zwerfvuil oppikt.

Voor ons prijkt het monumentale Africamuseum. Na de renovatie en de heropening in 2018 kwam een debat op gang over de collectie die tijdens de koloniale periode vanuit Congo-Vrijstaat werd ontvreemd. Afrikaanse kunstenaars worden uitgenodigd om de verzameling te (her)interpreteren en gaan daarover in dialoog met de bezoekers. Niet toevallig loopt er tot eind december de tentoonstelling met de heel toepasselijke titel ReThinking collections. De tijdelijke tentoonstelling focust op de manier waarop culturele objecten werden weggehaald uit hun oorspronkelijke omgeving en hoe we in de toekomst met dit niet-westers cultureel erfgoed kunnen omgaan.

Een bezoek aan het Africamuseum zit er nu niet in. We volgen de Bosdreef die ons naar de Leuvense poort leidt, de enige nog originele poort in de bakstenen muur rond dit vroegere jachtdomein van de hertogen van Brabant. We begrijpen dat mensen van alle leeftijden graag in het Warandepark vertoeven, want je vindt tal van zitbanken in het bos en aan de rand van de vijvers. We vlijen ons neer op een houten bank met een schilderachtig uitzicht op de Vossemvijver.

Remco

Iets verderop ligt de groene corridor langs de Voer, een zijriviertje van de Dijle. In de natte oevers langs het smalle pad gedijen wilgen en zwarte elzen. We bevinden ons in een gecontroleerd overstromingsgebied. We verlaten even ons wandelpad voor een bezoek aan de kleine Romaanse Sint-Pauluskerk in Vossem. Voor de geslaagde renovatie van middeleeuwse muurschilderijen kreeg de kerk in 1988 de Provinciale Prijs voor Monumentenzorg. Tegenover het kerkje vinden we het dorpscafé In den Congo. Een van de stamgasten is Marc, die ons onderweg vertelde dat hij met zijn vrienden in dat typisch bruine café naar wielerwedstrijden komt kijken. Het dorpscafé herbergt immers een fanclub van Remco Evenepoel, de wereldkampioen wielrennen die na zijn twee gouden medailles op de Olympische spelen in Parijs nog enthousiaster wordt gevolgd en toegejuicht. Zelf hopen we er een frisse pint van 1 euro te kunnen pakken, maar de cafébaas die buiten de stoelen klaar zet, is niet te vermurwen. Het café gaat pas over een dik kwartier open. Basta! Zelf zijn we te ongeduldig om tot de officiële openingstijd te blijven wachten.

Golvende akkers

Net buiten Vossem kan het contrast met het eerste deel van onze etappe moeilijk groter zijn. We staan plots op een breed plateau met een schitterend panoramisch uitzicht over de omliggende velden. Een onmetelijk groot lappendeken van velden met oneindig veel kleurschakeringen. De GR leidt ons door dit glooiende landschap met zijn heel uitgestrekte akkers van aardappelen, bieten, granen, vlas en zelfs een veld met druivenranken. De velden zijn naadloos met elkaar verbonden. Nergens valt een haag of een groene buffer van struiken te bespeuren. Wel staat hier en daar een eenzame boom in het veld. We kruisen de Tervuursesteenweg en volgen verder de brede paden door het open landschap. De platgeslagen lange grassen bemoeilijken evenwel onze voortgang. We haperen in het gras, voelen nauwelijks de grond onder onze voeten, en misstappen ons geregeld in de onzichtbare greppels.

Vanop grote afstand krijgen we uitzicht op het hoger gelegen Moorsel. Wat in het oog springt zijn de gevels met horizontale okerachtige strepen. Een jong koppel dat buiten op het terras zit, zegt dat er verschillende namen over de wijk de ronde doen, gaande van lego-land tot pyjamawijk. Van de 54 woningen en de 38 appartementen die de sociale huisvestingsmaatschappij Woontrots (voordien Elk zijn huis) er tussen 1987 en 2002 realiseerde, bestaat de kleine helft uit Vlabinvest woningen en appartementen. Huishoudens met een te hoog inkomen die uit de boot vallen voor een sociale woning krijgen met steun van Vlabinvest alsnog toegang tot een betaalbare huurwoning. Alle woningen in hun streepjespak zien er eender uit, je kunt niet opmaken wie een sociale woning huurt en wie niet. Wat de samenhang en de verstandhouding in de wijk ten goede komt.

Van De Grubbe naar Everberg

Na de eenzame tocht door de open velden, kruisen bos en groen opnieuw ons pad. De GR Groene Gordel voert ons langs de rand van het Hogenbos en verder voorbij het Vrebos. De stilte wordt een tijdje verstoord door de lawaaierige E40, die we moeten oversteken. Vrij snel sterft dat geluid weg. Achter de met hoge hekken omheinde, gesloten jeugdinstelling duiken we letterlijk De Grubbe in, een diep uitgesneden holle weg, die in het landschap is verzonken. Als we uit de holle weg bovenkomen, zoeken we voor de allereerste keer op deze etappe vergeefs naar het geelrode logo van de GR. Bij het uitvoeren van graafwerken zijn de bordjes verdwenen. Met de wandelgids in de hand leidt Willemien ons feilloos naar het goede pad en we krijgen snel uitzicht op de kerk van Everberg. Op het dorpsplein in het café ’t Pleintje kijken we reikhalzend uit naar een verfrissend drankje en een snack, want we zijn beiden leeggelopen. Gelukkig hebben we inmiddels al twee derden van het traject afgelegd. Terwijl we genieten van onze lange pauze, zijn we aangenaam verrast door de vele cafébezoekers op een doordeweekse dag. Een vrouw heeft zich zelfs met haar schilderuitzet aan een tafel geïnstalleerd. Ze legt zich toe op portretkunst.

Kasteeldomein

Vanaf de dorpskern van Everberg leidt een smal tegelpad tussen de tuinen en weiden naar het Biesthof. Dit pachthof was lange tijd eigendom van de Prinsen de Merode. De adellijke familie bewoont het classicistische kasteel in de Prinsenstraat en bezit nog vele bossen en de landerijen in de wijde omgeving. Tussen haakjes, voor ons Grimbergenaren is de familie de Merode geen nobele onbekende, want een afstammelinge van de Merode was tot eind jaren 1950 de eigenares van het Prinsenkasteel in Grimbergen.

Via een smal paadje bereiken we het Warandebos. We wandelen tussen beuken en eiken en komen voorbij de OLV-Scherpenheuvelkapel. Voor een mountainbiker is de kleine lus rond de verheven kapel blijkbaar uitgelezen oefentraject. Na een kilometer stappen, betreden we het fraai aangelegde park van de Oude Abdij van Kortenberg dat open is voor het publiek en door de gemeente wordt onderhouden.

Bruisende abdij

De voormalige benedictijnenabdij in Kortenberg heeft een rijke geschiedenis die teruggaat tot de middeleeuwen. Er verblijven geen religieuzen meer in de abdij, die door het aartsbisdom Mechelen in 2006 in erfpacht werd gegeven aan de vzw de Oude Abdij. We vernemen dat in de voorbije jaren met diverse partners flink is getimmerd om van de beschermde abdijsite een ontmoetingsplek te maken. De meest zichtbare illustratie hiervan is de Bar Bruis, die open is van woensdag tot zondag. De brasserie verhuurt ook diverse zalen voor groepen die er een vergadering, seminarie, feest of diner willen organiseren. De historische Ridderzaal en de kapel zijn geschikt voor grote groepen.

Recht tegenover de abdij staat het vroegere Veehuis. Het consultancy bedrijf Hazelhaertwood heeft zich in dit gerenoveerde bijgebouw van de abdij gevestigd. Een enthousiaste medewerker, die buiten aan het vergaderen is, noemt dit een unieke locatie in een stimulerende omgeving. Hij vertelt dat het bedrijf een deel van de winst in lokale projecten investeert.

Met de opbrengst van de economische activiteiten moet de beschermde abdijsite uitgroeien tot een bruisend gemeenschapscentrum. Het abdijpark is een aantrekkelijk rustpunt voor wandelaars. Groepen kunnen in de sobere, comfortabele kamers van de abdij overnachten. Een buitenkansje! Onze boeiende etappe eindigt aan het treinstation van Kortenberg.