01 dec '23

Is troosten en helpen
een bijzonder gave?

2661
door Michaël Bellon
In haar nieuwe langspeelfilm 'Holly' zit regisseur Fien Troch dicht op de huid van een vijftienjarig meisje dat goed doet en goed ontmoet. In die mate dat haar omgeving haar speciale gaven toedicht, en hulp en troost bieden niet langer een normale, complexloze, onschuldige bezigheid lijkt.

Sinds eind november loopt Holly in de zalen. Fien Troch is een van de meest vooraanstaande filmregisseurs van ons land. Ze studeerde in 2000 af aan het RITS en debuteerde in 2005 met Een ander zijn geluk. Nadien volgden nog Unspoken, Kid en in 2016 het spijkerharde generatiedrama Home.

Holly was dit najaar de openingsfilm op Film Fest Gent, nadat de film al een goede beurt had gemaakt op het Filmfestival van Venetië. Troch kreeg in 2016 al eens de regieprijs voor Home en mocht deze keer in de hoofdcompetitie meedingen naar de Gouden Leeuw. De internationale pers was overwegend positief, maar de Leeuw ging uiteindelijk naar de komedie Poor things van de Griekse regisseur Yorgos Lanthimos. Wel kreeg de 17-jarige hoofdrolspeelster Cathalina Geeraerts een nevenprijs van een onafhankelijke persjury.

Troost en hoop

Cathalina Geeraerts speelt in Holly het gelijknamige vijftienjarige meisje dat omwille van haar kansarme achtergrond wordt uitgesloten op school. Dat betert er niet op wanneer ze op een ochtend naar school belt om te zeggen dat ze niet naar school komt. Later op de dag heeft op de school een vreselijke gebeurtenis plaats.

Het is niet de eerste keer dat een trauma een belangrijke rol speelt in een film van Troch; deze keer eerder op de achtergrond. Omdat sommigen op school het verband leggen tussen het ‘voorspellende’ telefoontje van Holly en de schoolramp wordt ze door de ene bekeken als een ‘heks’, terwijl anderen haar juist speciale gaven toedichten, omdat ze merken dat Holly door haar manier van doen ook troost en hoop biedt aan de nabestaanden. Onder impuls van een van de leerkrachten, die zelf een soort wereldverbeteraar is, wordt Holly voor heel wat mensen een baken van hoop.

Op de keper beschouwd gebeurt er niets bovennatuurlijks in deze film, maar Troch speelt wel met een grens. Door haar intrigerende stijl – met, veel stiltes, lange shots, bijzondere acteurs, subtiele keuzes – verwijzen sommige recensenten zelfs naar het thrilleren horrorgenre. Dat zo veel personages in de film wél lijken te geloven dat er met Holly méér aan de hand is, maakt het misschien toch geloofwaardig. Of het zegt veel over hoe ‘ongewoon’ we het zijn gaan vinden dat iemand echt kijkt, praat, aanraakt en zorgt.

Aanzuigeffect

Holly kan gelezen worden als een parabel. Eén die de complexe mechanismen toont in een wereld waarin mensen hulp en troost nodig hebben, en al dan niet hulp en troost willen bieden. Ze legt daarbij impliciet de link naar de migratiecrisis en stelt verschillende vragen. Hoeveel hulp kan een mens geven? Hoeveel hulp kan je vragen? Wat met het ‘aanzuigeffect’, het opportunisme, de botte gulzigheid of de jaloezie die iemands hulpvaardigheid kan losmaken? Welke motieven zitten achter goedbedoelde hulp? Kan zogenaamde onbaatzuchtigheid ook geen zucht naar erkenning, heldendom, geld of een andere beloning zijn? Is iemand die helpt dan in zekere zin ook een profiteur?

 

WO – 24 JANUARI – 20.00
Holly
Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59