Zo’n tien jaar geleden kwam Jolie Odia Manzanza aan in Ruisbroek. Het was Jean-Louis Manzana Landu die haar overtuigde om haar leven in Congo te ruilen voor een leven met hem in België. ’Congo verlaten, was niet meteen mijn plan. Als organisator van culturele evenementen leidde ik een boeiend leven. Toch besloot ik naar België te komen. Ik stelde vast dat mijn liefde voor Jean-Louis er nog steeds was. In onze jonge jaren waren we even een koppel geweest. Na een tijd waren we elk onze eigen richting uitgegaan. Ik had mijn leven in Congo, hij het zijne in België. Maar daar stond hij dan opnieuw en ik merkte dat oude liefde niet roest.’

Harten doen opengaan

De eerste jaren in België waren niet eenvoudig. Ze heeft het over minstens duizend sollicitatiebrieven waarop ze geen reactie kreeg. ‘Bij de pakken blijven zitten, ligt mij niet. Dus stelde ik mij kandidaat voor allerlei interims. Zo werkte ik voor bpost, deed ik vrijwilligerswerk en volgde ik lessen Nederlands en een opleiding voor kinderverzorgster. Vandaag ben ik kinderverzorgster in De Regenboog, een kinderopvangcentrum in Kortenberg. Ik hou van de spontaniteit van de kinderen en de contacten met de ouders. Ik merk hoe hun harten opengaan als ze zien dat je goed zorg draagt voor hun kinderen.’

Al zingend leren

Odia Manzanza en haar man zijn allebei muzikanten. Ze werken aan een project met muziek voor kinderen. ‘In Kinshasa deed ik een afstudeerproject over muziek als educatief instrument bij kinderen. Hoe leer je kinderen bijvoorbeeld al zingend de dagen van de week, in het Lingala en het Frans? Op de inzichten die ik toen opdeed, willen we verder bouwen. Muziek versnelt de dingen die je kunt overbrengen.’ Om haar punt kracht bij te zetten, zingt ze het liedje. In de kleurrijke klanken van het Lingala weerklinken de zon en het optimisme. Ervaart zij dat ook? ‘We hebben een geschiedenis waarin we veel hebben meegemaakt. Die optimistische klanken helpen ons de rug te rechten en ons niet door het verleden naar beneden te laten halen.’

Dansen als medicijn

Voor het Belgisch educatief systeem heeft ze veel waardering. Vooral omdat het veel toegankelijker is dan dat in Congo. Daar is studeren enkel voor de happy few weggelegd. Mist ze bepaalde zaken uit haar geboorteland? ‘In Congo houden we van rituelen. Zoals de Kasala wanneer er iemand sterft. Dat is een moment waarop de naasten samenkomen, over de overledene spreken, hem/haar eren en hun emoties zingend en dansend uiten. Dansen helpt om het verdriet een uitweg te geven. Dankzij het ritueel weet je ook dat je er niet alleen voor staat.’ Dansen om je verlies te verwerken. In onze westerse samenleving is het niet meteen een standaard remedie, voor Odia Manzanza is het een evidentie. ‘Alles heeft een eigen ritme. Elke levensfase. Je geboorte, kindertijd, jeugd, je leven als volwassene, de oudere jaren, je levenseinde. Muziek en dans helpen je om in de flow van elke fase te komen.’

FAVORIETEN VAN
Jolie Odia Manzanza

MOOISTE PLEK IN CONGO
Botanische tuin in Kisantu.

FAVORIET GERECHT
Saka-saka (gestoofde maniokbladeren).

MOOISTE HERINNERING AAN CONGO
Met mijn collega’s culturele evenementen organiseren.