Drie jaar trokken twee cameraploegen naar de heide, bossen en rivieren om er het wel en wee van ontelbare diersoorten vast te leggen. Als kijker sta je oog in oog met burlende herten, snelle slechtvalken of ‘de barracuda van het zoete water’, ook wel snoek genaamd. De fantastische compositie van Dirk Brossé, uitgevoerd door Brussels Philharmonic, maakt de sfeer compleet.

Dieren in de hoofdrol

Het fijne aan natuurdocumentaires is dat niet de mensen maar de dieren en landschappen de hoofdrol spelen. Daarbij draait het telkens om twee zaken: voedsel en voortplanten. Ergens geeft het rust om de eenvoud van zo’n bestaan te aanschouwen, al zijn de natuurwetten soms onverbiddelijk hard.

De vertelling (door Matteo Simoni) volgt het ritme van de seizoenen: van bloeiende narcissen in de lente, zomerse onweersbuien en goudkleurige herfsttaferelen tot de harde winter waarin voedsel schaarser is. De cirkel van het leven loopt door, wat er ook gebeurt: de natuur vindt een weg.

De makers hebben vooral de veelheid van onze natuurpracht willen tonen, eerder dan diep in te gaan op soorten. Je wordt dus niet overstelpt met weetjes, maar leert af en toe iets bij over dieren die je op je volgende wandeling kan tegenkomen. Al zal je ze nooit van zo dichtbij zien, tenzij je graag in de rivier springt om een bever onder water te zien zwemmen. Of wat dacht je van een onderwaterbevalling van een vuursalamander? Ook wat zich ’s nachts afspeelt, zoals dansende glimwormen en zeevonk, nemen we maar zeldenwaar.

Lekker visdiner

Vaak moet het mannetje indruk maken op het vrouwtje om te kunnen paren. Zo graaft de ijsvogel verschillende nesten, in de hoop dat het vrouwtje er één geschikt vindt, en probeert hij haar te imponeren met een lekker visdiner. Er is de heikikker die eens per jaar helemaal blauw kleurt door de hormonen en maar drie dagen de tijd heeft ‘om een vrouwtje te smurfen’. De meest heroïsche strijd levert het vliegend hert. Deze kever komt na een paar jaar bovengronds en volgt het geurspoor om een vrouwtje te vinden. Maar hij is niet het enige mannetje, dus volgt er een gevecht op leven en dood.

Het kan ook anders. Zo bouwt bij de stekelbaars het mannetje een nest, waarna het vrouwtje er haar eitjes afzet. Omdat er een kans bestaat dat ze de eitjes opeet, verjaagt hij haar voor hij zorgvuldig de eitjes bevrucht. Tot de kinderen groot zijn, beschermt de papa het nest tegen indringers en voedt hij de kinderen alleen op.

Ongewone plekken

Eén van de mafste scènes is die waar de eieren breken en er hagedissen uitkruipen. En dat allemaal onder de treinsporen, waar het ietsje warmer is. Het siert de makers dat ze ook aandacht hebben voor ongewone plekken. In de Maasvallei ligt de ontginning van grind even stil omdat oeverzwaluwen nesten hebben gemaakt in de rotswanden. Minder idyllisch is de stortplaats waar ooievaars tussen het afval naar voedsel zoeken.

De film toont hoe alle elementen met elkaar verbonden zijn in ons kwetsbare ecosysteem. Wilde zwijnen die de aarde omwoelen, eekhoorns die hun nootjes verstoppen, … Het draagt allemaal bij tot de biodiversiteit. Zelfs in een klein, bijna volgebouwd landje is de natuur fenomenaal mooi en boeiend. Dat is uiteindelijk wat de makers willen bereiken: dat we trots zijn op onze Belgische natuur en haar beter beschermen. Missie geslaagd!

Onze natuur, De Film

DI – 8 NOV – 20.00
Zaventem, CC De Factorij, 02 307 72 72

ZA – 12 NOV – 16.00 EN 20.00 (LIVE IN CONCERT!)
Brussel, Bozar, www.bozar.be

WO – 30 NOV – 20.00
Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59