‘Meest waardevolle project ooit’
In april 2020, middenin de eerste lockdown, verloor Johan Terryn zijn vader. Afscheid nemen moest soberder dan sober en zonder nabijheid. Toen hij in zijn radiocolumn over die ervaring sprak, kreeg hij aangrijpende reacties van luisteraars met een vergelijkbaar verhaal. Terryn ging in gesprek met hen. Er groeide een podcastreeks uit, vervolgens een boek en een theatervoorstelling. ‘Het uur blauw is misschien wel mijn meest waardevolle project ooit. Het heeft op verschillende vlakken grote betekenis voor mij.’ Eerst is er natuurlijk het eerbetoon aan zijn vader. ‘Die emotionele link maakt het uiteraard belangrijk voor mij. Bovendien vonden verschillende van mijn talenten er een plek in. Het was voor het eerst dat zoveel fragmenten van mezelf samenkwamen in één project.’ Tot slot zijn er de vele warme reacties van luisteraars, lezers en toeschouwers. ‘Laatst vertelde een man me na een lezing met tranen in de ogen dat hij zijn echtgenote dertig jaar geleden op jonge leeftijd was verloren. In al die tijd had hij geen woorden gehoord die hem zo raakten als de mijne, zei hij. Ook al is het een triest verhaal, zo’n reactie vervult me met grote blijdschap, omdat mijn woorden iets hebben kunnen betekenen voor iemand.’
Universeel gehalte
‘Het uur blauw is begonnen vanuit het idee om vast te leggen wat er eigenlijk aan het gebeuren was tijdens die strenge lockdown’, vertelt Terryn. ‘Mensen moesten afscheid nemen van hun geliefden zonder nabijheid, zonder middelen en mogelijkheden. Iets heel essentieels was niet toegelaten. Het heeft ook lang geduurd voor die maatregel weer werd aangepast. Nu kunnen we er grote vraagtekens bij plaatsen. Heeft het effect van de maatregel opgewogen tegen het leed dat is geleden?’ Intussen is Het uur blauw uitgegroeid tot een universele voorstelling over rouwen en het belang van nabijheid daarbij. ‘Vroeg of laat maakt iedereen rouw en verlies mee, en toch weten we er weinig van en spreken we er nauwelijks over. We leven in een maatschappij waarin de rouwperiode zo snel mogelijk voorbij moet zijn. Je bent er maar beter niet te lang mee bezig, je vervangt het maar best meteen door iets positiefs. Dat idee lijkt erg aanwezig in dit tijdsgewricht.’
Gesprekken met zijn moeder
Op 5 oktober staat Terryn met Het uur blauw in GC Felix Sohie in Hoeilaart. Een dag eerder verschijnt zijn nieuwe boek, Alles en iedereen gaat weg, behalve mijn goede luim. Daarin brengt hij zijn beste radiocolumns uit het middagjournaal van Radio 1, samen met gesprekken die hij voerde met zijn moeder. ‘In de radioteksten vond ik veel terug over vergankelijkheid en de schoonheid van het leven. Mijn moeder heeft Alzheimer, wat ook een vorm van vergankelijkheid is: vergankelijkheid van het geheugen.’ Communiceren met een vergeetachtig persoon? Kan niet! Tegen die heersende vooringenomen gedachte gaat Terryn graag in. Hij zette zijn eigen ongeduld en logische verwachtingspatroon opzij, en vond een manier om met haar over het leven te filosoferen.
WO – 5 OKT – 20.30
Het Uur Blauw
Johan Terryn
Hoeilaart, GC Felix Sohie, 02 657 05 04