Een voorstelling als een palindroom. Het concept gaat verder dan de tweerichtingstitel. Je kunt het hele stuk van voor naar achter of van achter naar voor bekijken. Een passend concept voor theater over de klimaatproblematiek. Is het allemaal om zeep of is er nog een keerpunt mogelijk? Alexander Devriendt maakte de voorstelling in 2015. Sindsdien reisde ze de wereld rond. De internationale pers noemde haar verbluffend, overweldigend en geniaal. In 2019 won ze de Fringe First Award in Edinburgh.

Betekenis geven

‘Vanaf het begin wilde ik theater maken voor zoveel mogelijk mensen en zonder enige vorm van artistiek compromis’, zegt artistiek leider Alexander Devriendt. ‘Voor een beginnende experimentele theatergroep leek het buitenland al snel de enige optie.’ En keer op keer klikte het ook wonderwel tussen het Vlaamse gezelschap en het publiek met de meest uiteenlopende culturele achtergronden. ‘Ik zoek liever de gelijkenissen tussen mensen op dan de verschillen. Theater bindt mij soms meer met iemand aan de andere kant van de wereld dan met een buurman, net omdat we bepaalde interesses gemeen hebben. Mij gaat het er vooral om iets te kunnen betekenen in iemands leven. Dat hoeft niets groots te zijn. Een klein schakeltje zijn om iemand een beetje anders naar de wereld te laten kijken, is genoeg.’

Niet apart van de wereld

Thema en vorm van Are we not drawn onward to new erA lagen al snel dicht bij elkaar. Devriendt was wat ideeën aan het pingpongen met zijn kompaan Angelo Tijssens: ‘Wat als je iets achterwaarts opbouwt, zodat het lijkt of je het afbreekt?’ Het bracht hen bij de klimaatproblematiek. ‘Ik hoef geen voorstelling te maken die mezelf en mijn publiek met een schuldgevoel opzadelt. Iedereen weet dat de tijd dringt. Het heeft weinig zin om daar nog eens op te hameren. Maar het klimaat is wél een van de grootste problemen die we hebben op onze planeet. Ik wilde dus een voorstelling maken die niet apart staat van de wereld, maar die een deel is van al die artikelen, boeken en andere informatie die over het thema bestaan. Hoe kun je daar iets aan toevoegen dat geen valse hoop biedt, maar evenmin de uitzichtloosheid voedt?’

Aardverschuiving

In 2015 stond er een grote cast van acteurs en muzikanten op de scène. Heel fijn, zo’n voorstelling in een grote zaal, maar het klopte niet helemaal voor het gezelschap. ‘De voorstelling werd voor veel speelplekken te duur. Plots kom je in zalen waar je moet concurreren met het Chinees circus bijvoorbeeld, en dat wil ik niet. Onze sterkte zit hem net in veel mensen bereiken via kleinere zalen. Ook leek het me goed om de voetafdruk te verminderen door met minder mensen te moeten vliegen.’ De muziek werd een opname en de tekst kreeg een grondige update. ‘In 2015 waren de klimaatjongeren er nog niet. En ik weet dat er intussen een zekere moeheid rond opgetreden is, maar toch hebben Greta Thunberg, Anuna De Wever en al die andere jongeren bij veel mensen een aardverschuiving in hun denken over het klimaat teweeggebracht. Er is een soort optimisme ontstaan, waardoor je het gevoel krijgt dat er echt nog iets kan gebeuren. Dat heeft een belangrijke switch in de voorstelling gebracht. Eigenlijk was het precies wat nodig was. Ik kreeg de luxe om de voorstelling te laten bezinken en te herwerken. Daardoor is ze zowel technisch als verhalend zuiverder geworden.’

ZA ⋅ 16 APR ⋅ 20.00
Are we not drawn onward to new erA
Ontroerend Goed
Zaventem, CC De Factorij, 02 307 72 72