Het is al van 1992 geleden dat publiekslieveling David Hockney nog een grote solotentoonstelling had in ons land. Toen Bozar vorig jaar het atelier van de bekende kunstenaar bezocht, was het meteen duidelijk dat zijn recente werk een plaats moest krijgen aan de muren van het Paleis voor Schone Kunsten. Als enige ter wereld brengt Bozar de nieuwe reeks samen met een overzicht uit de collectie van de Tate. ‘Het leek ons interessant om Hockneys meest recente werk te contextualiseren door het naast die grote Tate-collectie te plaatsen. Die volgt immers zijn volledige artistieke parcours,’ zegt Anne Judong, co-curator bij Bozar.

Herkenbaar

David Hockney werd onlangs 84. Zijn indrukwekkende carrière omspant al meer dan zes decennia, en zijn faam en populariteit begonnen vroeg in zijn carrière. Met iconische schilderijen zoals zijn ‘pool paintings’ en dubbelportretten werd hij wereldberoemd. ‘Hij wilde altijd al een breed publiek bereiken. Zijn beeldtaal en zijn keuze voor traditionele genres zoals portretten en landschappen zijn ook herkenbaar. Maar wat ik nog het meest bewonder, is hoe hij zichzelf in de loop van zijn carrière is blijven heruitvinden. Hockney heeft zich alle mogelijke stijlen en materialen eigen gemaakt en is altijd zijn eigen gang gegaan. Nu is hij in de 80 en creëert hij nog steeds nieuwe dingen’, zegt Judong.

‘De rode draad door zijn werk is zijn fascinatie voor weergave en perspectief: hoe zien wij de wereld? In alle vrijheid en aan de hand van verschillende media – schilderkunst, prentkunst en tekenkunst, foto’s, digitale technologieën – vertaalt hij die zoektocht in zijn werken.’ Hockney groeide op in het Engelse Yorkshire. Als jonge kunstenaar raakte hij in de ban van de kleuren, het licht en de modernistische architectuur van Los Angeles. ‘In de werken die hij daar maakte, zie je die fascinatie voor het spel van het licht op water of huizen. En ze keert terug tot in zijn jongste werk’, zegt Judong. ‘Ook het landschap is een constante. Zo herontdekte hij de seizoenen toen hij begin jaren 2000 naar zijn geboortestreek terugkeerde.’ Sinds 2019 diept hij dat thema nog uit in Normandië, waar hij de evoluerende schoonheid van de bloesems vastlegt.

Dubbelportretten en lente

Uit de collectie van Tate toont Bozar meer dan 80 topstukken en reeksen. Een van de bekendste daarvan is wellicht het levensgrote Mr and Mrs Clark and Percy. Dat werk uit de vroege jaren 70 is deel van een reeks dubbelportretten waarin Hockney volop experimenteerde met de blik van het geschilderde model versus die van de toeschouwer, en hoe de ene de andere kan sturen. Dit schilderij van meer dan drie meter bij twee toont Ossie Clark en Celia Birtwell, goede vrienden van de kunstenaar, in hun appartement in Londen. Hij schilderde hen in hun slaapkamer omdat er zo’n mooi tegenlicht viel. Beide figuren kijken de bezoeker recht aan en maken zo deel uit van een onderonsje. Het schilderij echoot de traditie van de huwelijksportretten, waarvan Van Eycks Arnolfiniportret een van de belangrijkste voorbeelden is. Bij Van Eyck staat een hondje symbool voor trouw. Bij Hockney roept de kat Percy, die de toeschouwer resoluut de rug toekeert, een iets eigenzinniger lezing van de relatie op. ‘Mr and Mrs Clark and Percy blijft een van mijn favoriete Hockneys, maar ik ben ook benieuwd naar de nieuwe reeks. Tijdens de eerste lockdown van 2020 ‘schilderde’ Hockney op zijn iPad dag na dag het ontluiken van de lente in zijn tuin in Normandië. Vervolgens onderzocht hij hoe hij de luminositeit van het tabletscherm kon behouden in afdrukken op papier.’ Het resultaat daarvan is De komst van de lente. 116 werken op papier die Bozar dens bij elkaar hangt, opdat de toeschouwer in één blik het ontluiken van de lente kan overschouwen. ‘Do remember they can’t cancel spring’, is het motto dat de werken vergezelt. Hoe verwarrend en moeilijk de tijden ook zijn, de lente laat zich niet stoppen.

8 OKTOBER TOT 23 JANUARI
David Hockney. Works from the Tate Collection, 1954-2017 & The Arrival of Spring, Normandy 2020
Bozar, Brussel, www.bozar.be