Ik had hierover, toen ik zelf nog in Duitsland woonde, een gesprek met mijn goede collega Peter uit Bad Kreuznach. Hij had jarenlang in België gewerkt, en gedurende die periode in Sint-Genesius-Rode gewoond. ‘Wat herinner jij je nog van jouw periode in de Rand?’, wou ik weten. Hij moest niet lang nadenken. ‘Witze’, zei hij. Der Witz, die Witze, Duits voor mop(je), geestigheid.

Moppen? Vreemd. Je kan de Rand met veel associëren – somptueuze landschappen, boerenmarkten, kruiken lambiek, Herman Teirlinck, gemeenschapscentra, mobiliteitsproblemen, verkavelingen,… maar moppen? Oké, we hebben Urbanus, dat is waar. En om de zoveel tijd zijn er al die standupcomedians die aan verkiezingen deelnemen. Maar toch, moppen?

‘Nein, nein’, zei Peter. ‘Keine Witze. Witse! Der Kommisar aus Halle!’ En dan vertelde hij hoe hij elke week schuddebuikend van plezier op de VRT naar Witse keek, en dat als een soort eerbetoon beschouwde aan de stugge, Brabantse eigenzinnigheid te midden waarvan hijzelf was terechtgekomen. En ook om zijn Nederlands te oefenen. ‘Dan stond hij daar, Witse, zwijgend in één of ander Pajots landschap, tussen de bomen. Nadat hij zuchtend, morrend en knarsetandend moorden ging oplossen in frietkoten, dorpsbibliotheken, notarispraktijken, brouwerijen,… Een politieserie van dit kaliber kunnen ze echt enkel in de Rand maken. Wunderbar!’

Er werd inderdaad wel stevig gemoord in Witse, veel meer dan de werkelijke statistieken in het gerechtelijk arrondissement Halle-Vilvoorde aangaven. Op negen seizoenen tijd, van 2004 tot 2012, gingen er meer dan 150 slachtoffers voor de bijl, ongeveer tien keer zoveel als in het echt. Dat heeft Halle-Vilvoorde dan gemeen met andere moordlustige regio’s zoals Oxford (Morse, Lewis), het fictieve County of Midsomer (Barnaby), of Aspes Brugge.

Wat Witse ook gemeen heeft – of had – met andere succesvolle tv-detectivereeksen, is het eventtoerisme en de streekmerchandising. Op het hoogtepunt van de reeks, die razend populair was en wekelijks gemiddeld 1,6 miljoen kijkers aantrok, was er in Halle en omstreken echt sprake van een Witse-effect. De VRT organiseerde in Halle elk jaar een Witsedag, en wandel- en fietstochten leidden de massa’s langs de voornaamste draailocaties in het Pajottenland: het zogezegde kantoor van de moordsectie van de federale recherche in de Albertstraat in Sint-Rochus, het huis van Witse in Buizingen dat door de VRT werd gehuurd, de fameuze zomerlinde aan de Puttenberg in Vlezenbeek, in de volksmond ‘Witseboom’ genoemd, enzovoort. Eén fietstocht leidde zelfs naar restaurant ’t Kriekske aan het Hallerbos, waar de Witse-crew na de draaidag graag ging doorzakken.

Eilaas… We zijn nu negen jaar verder, en van Witse valt er in het Pajottenland niet veel meer te bespeuren. Het politiekantoor in de Albertstraat is opnieuw een buurtschool, het huis in Buizingen is verkocht aan particulieren. Wie ‘Witse’ zoekt op de toerismewebsite van Halle, krijgt ‘geen resultaat gevonden’. De zomerlinde staat nog altijd majestueus te pronken aan de Puttenberg in Vlezenbeek, maar hoelang zal die in de volksmond nog ‘Witseboom’ heten? Er zit niets anders op. Nog eens heruitzenden! In 2019 haalden de heruitzendingen nog 200.000 kijkers, om 17 uur godbetert. Dat moet beter kunnen. Komaan VRT, waar wacht je op?