Gebiedsgerichte aanpak

‘Van bij de start koos de provincie Vlaams-Brabant voor een gebiedsgerichte aanpak. Wat de regio Vlaamse Rand betreft, hebben we vrij snel de naam Brusselse Rand vervangen door Vlaamse Rand rond Brussel en zijn we met de Vlaamse Regering overeen gekomen om vzw ‘de Rand’ meer financiële slagkracht te geven voor een taalbeleid dat het samenleven tussen mensen met een verschillende culturele achtergrond bevordert. Ook RandKrant ging toen van start. Daarnaast werd het Coördinatieplatform Vlaamse Rand opgericht. Dat maakte overleg mogelijk tussen de provincie, de Vlaamse administraties en vzw ‘de Rand’ om een reeks knelpunten in de regio structureel aan te pakken.’

Er werden extra middelen vrijgemaakt voor onderwijs om het toenemend aantal leerlingen met een andere gezinstaal op te vangen. Samen met de sector zette de provincie ook de achterstand op vlak van welzijnsvoorzieningen op de politieke kaart. ‘Het heeft een tijd geduurd voor dit probleem werd erkend, maar in de jongste twee regeerakkoorden staat het expliciet vermeld. Er is een inhaalbeweging, maar het gaat slechts mondjesmaat vooruit. Blijvende aandacht hiervoor is nodig. Met de Vlaamse Landmaatschappij werden landinrichtingsprojecten opgezet om meer groen te realiseren en met de oprichting van Vlabinvest kwamen er extra middelen om het wonen betaalbaarder te maken. Het is ook zeer positief dat de burgemeesters van Halle-Vilvoorde zich ondertussen verenigden in het Toekomstforum.’

Hervorming van politie en justitie

De Witte speelde, eerst als kabinetsmedewerker op Binnenlandse Zaken en nadien als gouverneur, een cruciale rol bij de politiehervorming. ‘De oprichting van de politiezones heeft gezorgd voor een veel sterkere lokale politie die onder aanvoering van de burgemeesters de lokale veiligheidsproblemen beter kan aanpakken.’ Naast de politiehervorming was ook de oprichting van een autonoom parket voor Halle-Vilvoorde, los van Brussel, belangrijk voor de regio. ‘We hebben nu een procureur die zich helemaal kan toe spitsen op de problematiek van Halle-Vilvoorde en de initiatieven die de lokale politie neemt goed kan opvolgen.’

Burgemeesters, procureur en de politiezones in Halle-Vilvoorde overleggen over de aan te pakken prioriteiten. Zo wordt er tegenwoordig meer ingezet op verkeersveiligheid. ‘In de tweede helft van de jaren 90 vielen in Vlaams-Brabant jaarlijks 120 tot 140 verkeersdoden. Sinds 2015 zijn er dat 35. Om dat aantal verder te doen dalen, zijn nog bijkomende acties nodig.’ De politiezones van Sint-Pieters-Leeuw, Halle en Beersel fuseerden tot de politiezone Zennevallei en Tervuren trad toe tot Voer en Dijle. Daarnaast hebben de politiezones TARL, AMOW en Dilbeek hun informatica en personeelsdienst samengevoegd. De Witte zou graag nog fusies zien met politiezones bestaande uit één gemeente, maar pleit niet voor de totstandkoming van te grote zones. ‘Omdat veiligheidsproblemen vaak ook samenlevingsproblemen zijn, moet bij de aanpak ook het welzijnswerk, OCMW, … betrokken worden. De afstand met die lokale organisaties mag niet te groot worden.’

Versterking van de economie

De luchthavenregio presteerde in de jaren 90 economisch sterk, maar kreeg met de sluiting van Renault Vilvoorde, het faillissement van Sabena en de verhuis van DHL serieuze klappen. ‘Met het provinciebestuur en de provinciale ontwikkelingsmaatschappij hebben we nadien vrij snel het Strategisch Actieplan voor Reconversie en Tewerkstelling van de luchthaven in Zaventem (START) uitgewerkt. Ik ben dat plan indertijd nog zelf gaan verdedigen bij de Vlaamse Regering omdat de voorstellen zowel betrekking hadden op tewerkstelling, infrastructuur, mobiliteit als ruimtelijke ordening. Alhoewel het nooit volledig werd uitgevoerd, is START toch een sterk verhaal gebleken met veel overleg tussen overheden en sociale partners. Het heeft er alleszins toe bijgedragen dat het een sterke economische regio is gebleven.’ Een van de resultaten is een reconversiebeleid voor Vilvoorde en Machelen. ‘Het afgevoerde Uplaceproject toont aan dat we in deze regio vooral nood hebben aan innovatieve bedrijven met oog voor tewerkstelling, mobiliteit en milieu.’

In die periode is ook een nieuwe visie voor Brussels Airport uitgewerkt die ervoor moet zorgen dat de luchthaven haar rol als econo mische motor voor de regio kan blijven spelen en tegelijk de hinder beperkt. ‘De deputatie was op dat ogenblik nog bevoegd voor de milieuvergunningen en heeft toen het aantal nachtvluchten beperkt tot 25.000 en de luchthavenuitbater verplicht maatregelen te nemen om de lawaaihinder van vliegtuigen te beperken.’ Om het aantal autoverplaatsingen te verminderen kreeg Brussels Airport een nieuw treinstation met goede verbindingen vanuit het hele land. ‘Voordien ging 90% met de auto naar de luchthaven, momenteel is dat nog 70 à 75%. Streefdoel is 50%. Ook een TGVverbinding is wenselijk, net als de al lang beloofde tramverbinding met Brussel. Dit laatste is ook belangrijk om mensen uit Brussel in staat te stellen om op de luchthaven te komen werken.’ 

Mobiliteit

‘Een van mijn eerste beleidsmatige vergaderingen als gouverneur had betrekking op het Gewestelijk Expres Net (GEN), dat ondertussen S-net wordt genoemd. De files en de prognoses over het steeds toenemende autoverkeer werden toen al als problematisch ervaren. Het is voor het provinciebestuur steeds een prioriteit geweest. Alhoewel het GEN nog steeds niet volledig is uitgebouwd, is er toch al heel wat bijkomende spoorinfrastructuur aangelegd. Ook De Lijn deed inspanningen om haar aanbod aan snel openbaar vervoer te verbeteren. Er werden busbanen aangelegd en een stuurgroep met mensen van De Lijn, het Agentschap Wegen en Verkeer, het Brussels Gewest en de lokale besturen werkte in 2012 een netwerk uit voor maar liefst tien nieuwe tramlijnen uit. Daarvan is tot nog toe enkel de ringtram – voorlopig een trambus – tussen het UZ Jette en de luchthaven gerealiseerd. Ook op vlak van fietssnelwegen heeft de provincie het voortouw genomen en zijn er al een aantal verbindingen gerealiseerd.’

‘De snelheid waarmee zaken worden gerealiseerd, hangt af van de mate waarin de overheid er in investeert.’

De snelheid van de realisaties is afhankelijk van de mate waarin de overheid in deze projecten investeert. De Witte wijst er op dat het massale autoverkeer de samenleving enorm veel kost (files, impact op klimaatopwarming, luchtvervuiling en geluidshinder). De geesten zijn echter stilaan aan het veranderen. ‘De Vlaamse Regering heeft inmiddels de doelstelling van ons provinciebestuur overgenomen: we moeten streven naar een aandeel van 50% autoverkeer in onze verplaatsingen. In Halle-Vilvoorde zijn de problemen groter dan elders omdat het aandeel van de auto naar het werk in Brussel een pak hoger is.’ Omdat het lang duurt vooraleer nieuwe tramtracés gerealiseerd zijn, wil het provincie bestuur binnenkort ook andere, nieuwe tramtracés van en naar Brussel op tafel leggen, zoals NinoveBrussel en de doortrekking van het ringtramtracé van de luchthaven naar Tervuren.

Rampenbestrijding

Vlaams-Brabant bleef niet gespaard van rampen met als uitschieters in Halle-Vilvoorde de vele overstromingen, de treinramp in Buizingen en de aanslag in Zaventem. ‘Als gouverneur is het mijn eerste taak om de gevolgen van deze rampen efficiënt aan te pakken. Om hierop voorbereid te zijn, werden voor tal van locaties noodplannen uitgewerkt. Daarnaast wordt ook bekeken wat we structureel kunnen doen om zo’n catastrofes te voorkomen. Wat de overstromingen betreft, heeft de deputatie rond 2000 een tienpuntenprogramma uitgewerkt. Op tal van plaatsen werden wachtbekkens aangelegd. Na Buizingen hebben we bij de NMBS en Infrabel sterk aangedrongen op een veiliger treinverkeer. In reactie op terroristische aanslagen is nagegaan hoe we kunnen voorkomen dat jongeren radicaliseren. Dit vergt naast een politionele aanpak ook een breder samenlevingsbeleid.’

De nieuwste ramp die de provincie (en ver daarbuiten) sinds maart dit jaar treft, heet corona. Op het ogenblik dat we dit schrijven (23 augustus) valt het aantal besmettingen in Vlaams-Brabant mee en is de gouverneur in overleg met het Agentschap Zorg en Gezondheid, de lokale besturen en de eerstelijnszones vooral bezig met de coördinatie van de contact-tracing van personen die besmet zijn. ‘Over corona zijn er nog veel onzekerheden. Feit is dat we geconfronteerd worden met een enorme terugval van economische en sociale activiteiten. Vraag is wie de kosten voor de heropbouw zal dragen’, aldus De Witte.