De Vlaamse retoriek over taal en identiteit is heel aanwezig in dit regeerakkoord. Er wordt verschillende keren expliciet naar verwezen. Zo stelt het akkoord ook dat ‘het Vlaamse en groene karakter van de Rand rond Brussel resoluut, complexloos en zelfbewust versterkt moet worden’. Om de kennis van het Nederlands te bevorderen zal in scholen extra worden geïnvesteerd in taalbadklassen voor kinderen en taalcursussen voor ouders. ‘We werken ook creatief maatregelen uit zoals de koppeling van sociale en andere voordelen aan de kennis van het Nederlands of minstens de bereidheid om onze taal te leren.’ Voor scholen van de Vlaamse Rand wordt de mogelijkheid van een voorrangsregeling onderzocht ten voordele van leerlingen uit de Vlaamse Gemeenschap.

Randfonds maar ook besparingen

De Vlaamse Regering vindt de Rand een uniek strategisch gebied waarvoor ze extra maatregelen wil nemen. Zo zal de Vlaamse Regering een Vlaams Randfonds oprichten ter waarde van 4 miljoen euro jaarlijks. Het is geld waarmee minister Ben Weyts (N-VA), die bevoegd blijft voor de Vlaamse Rand, zal kunnen investeren in bevoegdheden van andere ministers zoals kinderopvang, zorg, welzijn, inburgering, onderwijs. In de kanaalzone wil de regering specifieke sociale en culturele acties nemen in het kader van projecten als Broeksite (het vroegere Uplace) in het noorden en in de Zuidrand (de zogenaamde vuurtoren van Ruisbroek?). In de faciliteitengemeenten wil de regering ook maximaal strategische investeringsprojecten ondersteunen die de Vlaamse aanwezigheid verankeren, zoals de site Bierenberg in Sint-Genesius-Rode.

Net zoals elders in Vlaanderen kunnen de gemeenten in de Rand op extra middelen rekenen voor de betaling van pensioenen en beheer van de open ruimte. En zo lijkt het wel dat de Rand vooral extra geld krijgt, maar ondertussen is er op het terrein een nieuwe, lineaire besparingsronde van de werkingsmiddelen gestart. En met het betalend maken van de inburgering bouwt de regering een hogere drempel in op het vlak van integratie.

Naast het Vlaamse het groene

Er wordt gestreefd om een miljoen extra bomen aan te planten in de provincie Vlaams-Brabant. Een regiobeheerder moet in de Rand de ontbrekende groenschakels actief opsporen en de tekorten gefaseerd aanvullen. De samenwerking met vzw ‘de Rand‘ wordt verder gezet. Er wordt ook gestreefd naar een nauwere samenwerking tussen de mediakanalen in de Rand ‘met als duidelijke doelstelling de versterking van de Vlaamse identiteit en het maximaal betrekken van anderstaligen op de Vlaamse Gemeenschap’.

Om de sociale verdringing tegen te gaan krijgt een kandidaat-huurder die de laatste tien jaar minstens vijf jaar onafgebroken in de gemeente woonde, voorrang bij de toewijzing van een sociale woning. Het arrondissement Halle- Vilvoorde krijgt eindelijk een volwaardig justitiehuis. Op vlak van mobiliteit wordt het project tot ‘optimalisering’ van de Brusselse ring uitgevoerd en streeft de Vlaamse Regering naar een toename van het aandeel duurzaam verkeer.

Reacties uit de gemeenten

Tim Vandeput (Open VLD), burgemeester van Hoeilaart is tevreden met de 1,7 miljoen euro extra voor de pensioenlast en het beheer van de open ruimte. Ook de oprichting van het Vlaams Randfonds vindt hij een goede zaak. ‘Met vier miljoen euro jaarlijks gaan we echter niet ver springen. Daar had beter een nul extra bij gestaan.’ Dat ook deze regering Vilvoorde niet erkent als centrumstad – jaarlijks goed voor 10  miljoen euro extra – bestempelt burgemeester Hans Bonte (SP.A) als ‘schuldig verzuim’. ‘Onze bevolking groeit jaarlijks met 1,5% aan waardoor er elk jaar 400 tot 500 inwoners onder de 18 jaar bijkomen. Dat brengt enorme kosten mee op het vlak van kinderopvang, onderwijs en dergelijke.’ In Dilbeek verwelkomt burgemeester Willy Segers (N-VA) de 3,8 miljoen euro extra. ‘Het mocht wat meer zijn, want hiermee kunnen we niet alle problemen aanpakken, ook al omdat de gemeenten de laatste jaren heel wat bijkomende taken hebben gekregen.’