Theatermaakster, en boegbeeld van Dagen Zonder Vlees, Alexia Leysen tracht in Knaus te ontrafelen wat Knausgård bezielde om de details van zijn leven en dat van zijn familie en vrienden in boekvorm te gieten. En waarom die romans vervolgens door miljoenen mensen wereldwijd worden verslonden. Of verguisd, want zoals dat gaat met controversiële schrijvers heb je lovers en haters.

OP ONSZELF

Knausgård zit vast in de realiteit en probeert daaruit te ontsnappen via de taal, aldus Leysen. Voor haar is hij een voorbeeld van hoe hard we vandaag de dag op onszelf gefocust zijn. ‘We gaan de betekenis niet meer zoeken in iets dat buiten onszelf ligt, in iets hoger, maar bij onszelf. Wie ben ik, wat doe ik, wat beteken ik voor de maatschappij? De behoefte om gezien te worden, wordt alleen maar groter, met alle gevolgen van dien.’ Leysen wil onderzoeken wat de keerzijde is van die behoefte, van dat verlangen om boven de middelmaat uit te stijgen. Knausgård wil met zijn schrijven recht naar het hart van de dingen. ‘Dat hart, dat zijn de momenten waarop je het leven als heel intens ervaart. Je hebt net een kind gekregen, je bent verliefd, je hebt een prijs behaald, je ziet dat de wereld mooi is, wat dan ook. Hij onderneemt een vergeefse poging om die intensiteit als leidraad in zijn leven aan te houden. De realiteit is echter vaak heel plat en banaal. Je voelt niet veel. In plaats van dat de wereld open is, heb je het gevoel dat alles gesloten is.’

COMPLEET ANDERS

Leysen komt uit de stal van d e t h e a t e r m a k e r, een productiehuis met een neus voor jong, opkomend talent. Haar vorige voorstelling, My Life with the Tree, had quasi geen tekst en was lichtjes absurd. Voor Knaus gooit ze het over een radicaal andere boeg. Acteur Valentijn Dhaenens, die we kennen van zijn aardige monoloog De Kleine Oorlog, mag ook hier weer flink wat tekst brengen. Hij geeft geen gestalte aan de Noorse schrijver, maar aan een man, een personage dat is ontstaan door de samensmelting van elementen uit Knausgårds boeken en de fantasie van de makers. Een personage dat, net als de ik-persoon van zijn boeken, heel herkenbaar is, afwisselend banaal en diepzinnig, en het publiek nodig heeft om zijn verhaal te vertellen.

Tijdens de research voor deze voorstelling sprak Leysen met vijftig Knausgårdlezers van alle leeftijden en met de meest uiteenlopende achtergronden. Ze vroeg hen wat ze fascinerend vinden aan zijn werk, wat ze bij zichzelf herkennen, waaraan ze zich ergeren. Of ze nu fan waren of niet, de boeken van de Noorse schrijver maakten duidelijk wat los, want velen vertelden erg persoonlijke dingen die ze normaal niet zouden delen. De hedendaagse mens wil blijkbaar niet enkel gezien, maar ook gehoord worden.

DO • 26 SEP • 20.30
Knaus
Alexia Leysen & Valentijn Dhaenens / BRUT
Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30