Ooit: 55 jaar in Vlaanderen
In 1951 stuurde het Nederlandse bedrijf waarvoor Karel Lemm werkte hem uit naar een filiaal in Brussel. ‘Ik kwam aanvankelijk in een volledig Franstalige omgeving terecht, wat natuurlijk heel goed was om mijn kennis van die taal bij te schaven’, vertelt hij. ‘Ik had soms de indruk dat ik in Elsschots roman Villa des Roses terecht was gekomen, want ik verbleef in een vergelijkbaar pension. De andere gasten waren onder meer een geroyeerde procureur des konings, een student, een joods echtpaar en een mannequin.’ Vijfenvijftig jaar later woont Karel Lemm in Relegem, net over de grens met Wemmel.
‘Relegem hoort bij Asse, maar de meeste bewoners, en zeker die in het grensgebied, zijn helemaal op Wemmel gericht omdat het centrum van die gemeente veel dichterbij ligt en je er vlotter raakt dan in Asse. Ik neem vaak deel aan de activiteiten in de Zandloper en ik zing in een Wemmels koor. Een voordeel van Asse is wel dat het geen faciliteitengemeente is, zodat je er al die gevoeligheden rond taal niet hebt.’ Karel Lemm is zo’n dertig jaar geleden naar Relegem verhuisd. ‘Na Brussel heb ik lang in Wemmel gewoond. Toen de kinderen het huis uit waren, hebben mijn vrouw en ik hier een huis gekocht. Het is een magnifieke omgeving. We hebben een mooi uitzicht en een grote tuin die overloopt in die van de buren, zodat de kinderen en kleinkinderen op het hele stuk kunnen spelen. Zo is de sfeer in deze buurt: we blijven niet in ons eigen hokje zitten, maar schieten met iedereen op, welke taal de ander ook spreekt.’
VERTROUWD MET POTTEN EN PANNEN
Karel Lemm heeft gewerkt in de grafische sector en de verpakkingsindustrie en is in 1996 met pensioen gegaan. ‘Ik was toen 68, dus ik heb langer gewerkt dan strikt noodzakelijk.’ Ook nu nog zijn Lemms dagen goed gevuld. ‘Ik heb altijd veel gesport en ben zelfs nog coach geweest van een hockeyclub in Wemmel. Een tijd geleden moest ik echter aan mijn rug worden geopereerd en sindsdien heb ik moeite met lopen. Dat vind ik erg, want ik was gewend om lang en vaak te wandelen. Ik ben aangesloten bij een groep die jaarlijks een stuk van de Compostela-route doet in Frankrijk.’ Zulke afstanden zijn vandaag te groot voor Karel Lemm, maar toch blijft hij bij de club betrokken. ‘Ik verzorg nu de catering tijdens die reizen’, legt hij uit. ‘Zo ben ik er toch bij én maak ik me nuttig.’ Koken is trouwens een grote hobby van Lemm. Hij heeft een tijdje als vrijwilliger gekookt in een centrum voor palliatieve zorgen en hij is voorzitter van een kookclub voor mannen in Wemmel. ‘We komen één keer per maand samen, en in teams van drie of vier personen zorgen we dan voor een deel van het diner. De ene keer heb je tafel- en afwasdienst, de volgende keer maak je het voorgerecht, het hoofdgerecht of het dessert.’
‘VERBETERDE HOLLANDER’
Karel Lemm voelt zich volledig ingeburgerd in Vlaanderen. Zijn band met Nederland is met de jaren kleiner geworden. ‘Ik heb ooit de kans gekregen om terug te keren, maar heb toen besloten het niet te doen. Op dat moment waren de kinderen al wat ouder. Ze hadden hier hun leven en wilden graag in België blijven, daarom gingen mijn vrouw en ik ook liever niet terug.’ Een aanbod om in Canada te gaan werken, sloeg Lemm eveneens af. ‘Om dezelfde reden - we wilden in de buurt van de kinderen blijven. Maar je zult het altijd zien, hé. Enkele maanden later kwam onze zoon thuis met een ticket voor Miami en is hij voor enkele jaren naar de Verenigde Staten getrokken’, lacht hij. ‘Hoewel ik me hier helemaal thuis voel, krijg ik af en toe toch te horen dat ik nog ‘een echte Hollander’ ben. Een goede vriend van me noemt me wel eens ‘een verbeterde Hollander’.
Lees ook: deKetting met Margot Lemm, april 2019