We nemen een kijkje aan de Houses of Parliament, waar we een handvol vreedzaam demonstrerende anti-Brexiteers vele groetjes uit Brussels overmaken en slenteren vervolgens langs de Theems richting Millennium Bridge om over te steken naar Tate Modern. Bijna halverwege lopen we even door de Victoria Embankment Gardens, een nogal lange naam voor een veeleer bescheiden park. Londen is vergeven van de standbeelden, monumenten en gedenkplaten en ook hier kijken enkele gewichtige personen in brons of steen van op hun voetstuk neer op de passanten die hen geen blik waardig gunnen. Eén van de standbeelden trekt mijn aandacht, wellicht omdat het zo’n beetje een Mercatorachtige figuur is, al is er bij mijn weten niet echt een link tussen de beroemde cartograaf uit Rupelmonde en Londen. En dan volgt een ‘ach ja-moment’, op de sokkel staat: WILLIAM TYNDALE / BORN A.D. 1484 / DIED A MARTYR AT VILVORDE IN BELGIUM A.D. 1536.

‘Onze’ William Tyndale dus, want wie in Vilvoorde woont, heeft op zijn minst al eens van hem gehoord. In mijn stad aan de Zenne hebben we een Tyndalepark met een Tyndalemonument en de protestantse kerk is vernoemd naar William Tyndale. Dat is natuurlijk niet zomaar. William Tyndale, geboren in het Zuid-Engelse graafschap Gloucestershire, is een katholieke priester die als eerste het Nieuwe Testament vertaalt vanuit het Grieks naar het Engels. Hij doet dat clandestien in Duitsland omdat het religieuze en politieke klimaat in Engeland te gevaarlijk is geworden, hij is eigenlijk een soort klimaatvluchteling. De Engelse bisschoppen  steigeren bij het idee van een bijbel in de volkstaal. Bovendien interesseert Tyndale zich voor het humanisme en is hij niet ongevoelig voor de denkbeelden van Luther. Dat is miserie zoeken. Tyndale komt uiteindelijk in Antwerpen terecht, maar daar wordt hij door een katholieke Engelse geheime agent verraden. Die levert hem uit aan de Spanjaarden die de plak zwaaien in de Zuidelijke Nederlanden. 

William Tyndale wordt naar het kasteel van Vilvoorde gebracht, in die tijd de meest gevreesde gevangenis van de Nederlanden. De Engelse bijbelvertaler wordt ter dood veroordeeld voor ketterij. Maar hij zal niet levend verbrand worden, die methode is voorbehouden aan recidivisten. Tyndale zal eerst gewurgd worden en dan pas verbrand. Dat is een ‘gunstmaatregel’. Zo zie je dat je het geluk ook al eens aan je kant kan hebben... De executie van William Tyndale vindt plaats op 6 oktober 1536, zijn as wordt in de Zenne gestrooid. De laatste woorden van Tyndale zijn naar verluidt: ‘Heer, open de ogen van de koning van Engeland’. En die ogen zijn open gegaan want, o ironie van het lot, een jaar na de terechtstelling van Tyndale lag er op bevel van de koning in elke Engelse parochiekerk een vertaalde bijbel.

Sorry William, dat de reputatie van Vilvoorde zelfs tot in Londen reikt, is natuurlijk fijn, maar niet als ze zo bedenkelijk is als in dit geval. Deemoedig buig ik het hoofd voor de martelaar. Ik kijk wat schichtig om me heen om er zeker van te zijn dat niemand mij verwijtend aankijkt en zet er dan flink de pas in. Want met die Britten weet je de dag van vandaag maar nooit als ze door hebben dat je van the continent komt, en zeker from Vilvorde.