Het is een snikhete zomerdag als we op bezoek gaan in Eigen Thuis, het centrum voor volwassen personen met een motorische beperking. De bewoners, en de mensen die naar de dagopvang komen, genieten van een ijsje. Jan Vertongen (61) is in de cafetaria in de weer. Het is woensdag en dan doet Jan zijn ‘shift’. Eigenlijk om Savio – een van de bewoners – te begeleiden, maar Jan kent iedereen, praat met iedereen, helpt iedereen. Voor Jan is Eigen Thuis een ‘tweede thuis’ geworden.

‘Ik ben er ingerold’, vertelt Vertongen. ‘Mijn vrouw werkt hier. Zij kan niet met de auto rijden, dus af en toe kom ik haar brengen of afhalen. Zo kwam ik hier over de vloer en leerde ik Eigen Thuis en de bewoners beter kennen. Ik bracht zo nu en dan boodschappen mee en als er grotere activiteiten werden georganiseerd, hielp ik een handje. Er wordt veel georganiseerd om geld in te zamelen, want Eigen Thuis heeft bouwplannen. Op zo’n mosselweekend, bij de benefietconcerten of tijdens de Karrekeskermis is elke helpende hand welkom.’

VERTROUWEN

Van het een kwam het ander. ‘Mijn vrouw en ik gaan in de zomer regelmatig kijken naar de muziekoptredens in het Duchépark in Vilvoorde. Dan nemen we soms een bewoner mee. Het is voor ons een kleine moeite om iemand mee te nemen.’ Nu Jan met pensioen is, gaat zijn engagement verder. ‘Elke twee weken kom ik hier een namiddag om een van de bewoners te begeleiden. Het begon met de vraag om te helpen met de computer. Eerst occasioneel, later structureel. Ik heb een cursus gevolgd bij Present, dat vrijwilligerswerk in de zorgsector ondersteunt. Je leert hoe je iemand moet begeleiden, wat wel en niet kan rond privacy. Je komt dicht bij de diepste privézaken van mensen, dus discretie is op zijn plaats. In het begin was er natuurlijk wat afstand tussen hem en mij, maar na een tijdje komt er vertrouwen. Dat moet ook. Mensen verzorgen, wordt snel persoonlijk.’

VERANTWOORDELIJKHEIDSGEVOEL

Vrijwilligerswerk in Eigen Thuis heeft vele gezichten. Er helpt iemand in de keuken, er zijn mensen die met de bewoners naar evenementen gaan, of naar de markt. De bewoners mogen zelfstandig op pad gaan, maar omdat Eigen Thuis buiten het centrum ligt en Grimbergen niet echt vlak is, is begeleiding vaak welkom. Eigen Thuis kan rekenen op een vijftal vrijwilligers die regelmatig helpen. Daarnaast zijn er chauffeurs en ‘gelegenheidsvrijwilligers’. ‘Je moet er goesting en aanleg voor hebben’, weet Vertongen.

‘Door vrijwilligerswerk te doen, is mijn bewondering voor het personeel in de zorgsector nog toegenomen.’

‘Je moet mensen willen helpen. Misschien is dat niet iedereen gegeven, maar mij ligt het. Door mijn vrijwilligerswerk is mijn bewondering voor het personeel in de zorgsector toegenomen. Het is zogezegd de ‘zachte sector’, maar die mensen zetten zich met hart en ziel in. Wat zij met beperkte middelen doen, is fenomenaal.’

WERELD GAAT OPEN

‘De waardering die je van de bewoners krijgt, daar doe je het voor. Praten met de mensen doet je wereld opengaan. Hun verhalen en ervaringen zijn verrijkend. Ik ben nog nooit tegen mijn zin naar hier gekomen.’ Vertongen is een graag geziene gast in Eigen Thuis. Hij wordt met een stralende glimlach begroet. De hartelijkheid is wederzijds. De bewoners houden graag halt om even dag te zeggen. ‘Eigenlijk moet ik hier maar één keer om de veertien dagen zijn, maar ik kom veel vaker. Soms voor een hele namiddag, soms voor vijf minuten. Om iemand met een probleem te helpen of gewoon voor een babbel. Soms neem ik mijn kleinkinderen mee. Zij worden hier nog liever gezien dan ik.’ (lacht)