Jessa Wildemeersch had net een jaar onderzoek gedaan naar de vrouwenrollen in het werk van Shakespeare. ‘Ik vind dat die vrouwelijke personages vaak onderbelicht blijven en dus wou ik te weten komen wie die vrouwen eigenlijk zijn, hoe ze spreken en waarom ze het zo doen. Tegen het eind van mijn onderzoek vroeg ik Sien en Sofie of ze zin hadden om samen enkele scènes te lezen.’

In de loop van die middag bleek dat de drie actrices elk een eigen inbreng, andere verwachtingen en soms ook heel verschillende meningen over de onderwerpen hadden. ‘Dat bracht een interessante spanning teweeg. Ik bracht een studie mee, de twee anderen brachten het leven binnen. Die clash leek ons een tof uitgangspunt voor een voorstelling.’

DE STUDIE EN DE CHAOS

Verwacht van L’Etude (nu slaat de chaos toe) dus geen reeks fragmenten uit Shakespeare. Het leven en de chaos waar dat leven soms voor zorgt, mocht gerust (en vaak en graag) de overhand nemen op de studie. ‘Om de voorstelling vorm te laten krijgen, zijn we op regelmatige basis blijven samenkomen’, vertelt Wildemeersch. ‘We namen onze gesprekken op en typten ze uit. Al dat materiaal gebruikten we als basis voor de tekst.’

‘We hebben lang gewoon bij elkaar thuis afgesproken, omdat we dat soort authenticiteit in onze tekst wilden leggen.’

Welke rol uit Shakespeare zouden de actrices zelf het liefste spelen? Hoeveel van zichzelf herkennen ze in Juliet, Cleopatra of Lady Macbeth? Kunnen die 400 jaar oude personages ons iets vertellen over vandaag of is de rol van de vrouw daarvoor te veel veranderd? Is feminisme weer in en is het nodig om daar Grote Meningen over te hebben? En vrouwelijkheid, wat is dat nu precies? Om hun eigen blik te verruimen en hun gesprekken te stofferen, gingen de actrices met verschillende mensen spreken: een professor in de genderstudies, een filosofe, vrouwen in armoede, een transgender.

NIET TE VEEL ERNST

‘We hebben lang gewoon bij elkaar thuis afgesproken, omdat we dat soort authenticiteit in onze tekst wilden leggen. Het hier en nu moest voelbaar blijven, het moest echt iets worden wat zich afspeelde tussen ons drieën’, legt Palmers uit. ‘Pas toen we al ons ruwe materiaal hadden, zijn we de theatervloer opgegaan. Daar hebben we dan zitten schrijven, sleutelen, schrappen en weer toevoegen.’ Zo, stap voor stap, werd hun materiaal een stuk waarmee ze naar een publiek konden trekken.

Eggers: ‘Vanaf het begin heb ik gezegd dat ik geen te serieuze dingen over Shakespeare wou spelen. Voorstellingen met al te veel sérieux en zonder enige vorm van humor vind ik niet interessant om naar te kijken, dus die wil ik al helemaal niet zelf maken. De mensen moeten al eens kunnen lachen.’

DE GODIN EN DE GEK

‘Vroeger was mijn favoriete Shakespearepersonage Catharina uit De getemde feeks’, zegt Palmers. ‘Ik vond haar tof omdat ze zo rad van tong is.’ Sinds de voorstelling verkiest ze Cleopatra, ‘de godin die alles heeft’, een rol die Palmers in het stuk met verve voor zich opeist.

‘Ik kom telkens weer bij Juliet uit. Zij is een van de bekendste Shakespearepersonages en daar is ook wel een reden voor’, vindt Wildemeersch. ‘Die grote, allesoverheersende, onmogelijke liefde tussen Romeo en Juliet blijft fascineren. En de poëtische manier waarop Juliet spreekt, vind ik fantastisch.’

En wat met Ophelia? Het liefje van Hamlet krijgt van haar schrijver bitter weinig woorden, maar ze spreekt enorm tot de verbeelding. ‘Die ontdekking heeft me in heel het repetitieproces misschien nog het meest verrast’, zegt Palmers. ‘Ze wordt gek, springt in een beek en verdrinkt. Hamlet krijgt bij wijze van spreken 20 monologen om zijn twijfel uit te drukken, zij krijgt bijna niets.’

‘En toch is net Ophelia in de 19e eeuw uitgegroeid tot een cultsymbool. Zelfs de mode van die tijd inspireerde zich op dat bleke, dode maagdje in het water. Misschien is het juist omdat niemand echt begrijpt waarom ze doet wat ze doet dat ze de fantasie al zoveel eeuwen lang blijft prikkelen?’

L’étude (nu slaat de chaos toe)
Sien Eggers, Jessa Wildemeersch & Sofie Palmers

DO • 11 MEI • 20.30
Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90
WO • 17 MEI • 20.30
Grimbergen, CC Strombeek, 02 263 03 43