Als je een staalkaart van de streek wil bekijken, is de Herisemwandeling een goed begin. De lengte van een zevental kilometer is goed te doen, je moet alleen opletten voor een paar korte kuitenbijters. Je begint er misschien best aan bij de molen zelf, in de Fabriekstraat 20 in Dworp, of je kunt natuurlijk ook Brasserie De Smidse iets verderop als vertrekpunt nemen.

Het is geen toeval dat de wandeling naar de molen is genoemd, want het gaat om een zeer bijzonder exemplaar. Hij is oorspronkelijk uit de vroege 14e eeuw, maar kreeg een herbestemming in de 16e eeuw. Na een periode van verwaarlozing zijn de gebouwen nu grotendeels hersteld en is de papiermolen opnieuw maalvaardig. Het is een van de best bewaarde industriële sites van de ooit bloeiende papier- en kartonnijverheid in Vlaanderen. Intussen is het uitgegroeid tot een heuse educatieve en recreatieve plek die in het hoogseizoen druk bezocht wordt. Maak van de gelegenheid ook gebruik om de omge- ving te verkennen, want die is de moeite waard.

OP EN AF

Je zit hier op de grens tussen het stedelijk gebied van Alsemberg en Sint-Genesius-Rode en de landelijke delen van Beersel en Dworp. De typisch Pajotse vallei van de Molen- of Ter-meulenbeek biedt knappe uitzichten en met de knotwilgen kun je het moeilijk veel Vlaamser vinden. Of nog, het glooiende reliëf met een verval van om en bij de zeventig meter, waarvan de Alsemberg een knap en voelbaar voorbeeld is.

Je zit hier dan ook op de overgang tussen Laag- en Midden-België, op de uitlopers van de al bij al redelijk geschonden Zennevallei. Ook hier zie je de verstedelijking toenemen, met de uitbreiding van bestaande of de inplanting van gloednieuwe woonwijken. De steeds verder aangroeiende bevolking moet ergens terechtkunnen, maar de uitdeinende woongebieden maken het landschap er niet mooier op, zoals zo dikwijls als je op ontdekking gaat in de Rand.

ZALIG

Laat het niet aan je hart komen, want er valt nog veel moois te zien. Wat zou je bijvoorbeeld denken van het landschap aan de Herisemweg? Dat doet enigszins Ardens aan. Zie je in de buurt van het Herisembos ook de mooie houtkanten die de wegbermen sieren? In deze tijd van het jaar zijn de vruchten rijp van onder meer de hazelaar, de kardinaalsmuts en de sleedoorn. Dat levert een waar festijn op voor de vogels. De soortensamenstelling van de struiken en bomen toont aan dat er in de bodem kalk aanwezig is en dat levert altijd speciale dieren- en plantensoorten op.

Als je deze wandeling wil zien als een kennismaking met de natuur vind je een goede kapstok in de kalkflora. Wie ziet de maretak hangen? Hoeveel goed gedijende sleedoorn kom je tegen? Op hoeveel plaatsen komt kardinaalsmuts voor? En waar groeit de gele kornoelje? Of heb je die iepen gezien onderweg? Het zijn allemaal soorten die het goed doen op kalkbodems, en die grondsoorten zijn zeldzaam in de Rand rond Brussel. Wat je in de soorten van houtige gewassen ziet, vind je ook terug in de kruidige vegetatie, maar die is in deze tijd van het jaar zowat verdwenen. Let ook op de oude zomereiken en beuken, en de spechtengaten die er in uitgehakt zijn, waar vogels hun onderkomen hebben gevonden. 2015 is een mastjaar voor de vruchten van deze bomen. Dat betekent dat heel wat vogels en muizen, maar ook hun predatoren zoals dag- en nachtroofvogels meer van de partij zijn dan in andere jaren. Doe er je voordeel mee door ze te spotten als je voldoende tijd uittrekt om de natuur te observeren. Het levert je ongetwijfeld zalige momenten op.

Wil je er een echte familieuitstap van maken, dan is het nabijgelegen Provinciedomein van Huizingen of het Hallerbos een absolute must. Zo kun je makkelijk een dag uittrekken om alle ‘streekspecialiteiten’ te ontdekken. En dan hebben we het niet eens over de culinaire kant; daarvoor heb je minstens een week nodig.
 

Topografische kaart: zowat de ongelukkigste ligging van Vlaanderen, want verspreid over drie kaarten: NGI 31/5-6, 31/7-8 en 39/3-4 (schaal 1:20.000).

Alle informatie over de Herisemmolen: www.herisem.be.