In de oude smis van Mekingen hangt een oude advertentie van het plaatselijke Gemeentekrediet. De reclame is met de hand gemaakt en ingelijst in een keurig kadertje. Hij roept de inwoners op om een deel van hun spaarcenten bij de bank te parkeren, zodat de gemeente er nuttige werken mee kan financieren, die dezelfde inwoners ten goede komen.

Ter illustratie zijn op het ingelijste blad twee zwart-witfoto’s gekleefd. Ze tonen dezelfde straat vanuit hetzelfde gezichtspunt, maar dan ‘vroeger’ en ‘nu’. ‘Vroeger’ was de straat een kasseiweg. ‘Nu’ – ondertussen alweer zo’n vijftig jaar geleden – is de weg door de gemeente geasfalteerd. Dat staaltje van vooruitgang moest de spaarders van Sint-Pieters-Leeuw over de streep trekken.

Wegen en woorden

Terwijl ik de advertentie aan het bekijken ben, stapt een volgende klant binnen. Hij is de buurman van een man die al een tijdje in het café zit. Meteen blijkt dat straten vernieuwen van alle tijden is. De twee buren beginnen over de wegenwerken die aan de gang zijn in hun straat. De ene overdrijft de impact van de werken en toont zich niet gerust in een goede afloop. De ander, die het wantrouwen van zijn buur gewoon is, sust de gemoederen met een paar nuchtere replieken. Waardin Annie, die de kunst verstaat om de gesprekken tussen haar stamgasten te modereren, brengt het gesprek op de nieuwe bewegwijzering die op de hoeken van de straat zijn aangebracht voor de wandelaars die GR-paden gebruiken om dit landelijke stukje Rand te doorkruisen.

We komen te weten dat Annie over een paar dagen voor de eerste keer in haar leven het vliegtuig zal nemen voor een korte vakantie in Lissabon. Om te kijken hoe het weer in de Portugese hoofdstad er tijdens haar verblijf zal uitzien, haalt Annie haar smartphone boven, een anachronisme in dit 167 jaar oude café, waar de penduleklok letterlijk is blijven stilstaan. Maar eigenlijk klopt het plaatje. Want In de oude smis van Mekingen is al van oudsher een verkeers- en communicatieknooppunt.

Hier, op de antieke tegelvloer, kruisen de wegen en woorden van talloze mensen elkaar voortdurend. In het café zijn maar vijf tafeltjes beschikbaar. Iedereen zit vlak tegenover elkaar op een van de bankjes tegen de muur en voor de duur van hun aanwezigheid wordt iedereen in het gesprek betrokken, zodat iedereen op de hoogte is van wat er zich allemaal afspeelt tussen het gehucht Mekingen en het verre Lissabon.

Illustere stamgasten

Ongeacht het uur van de dag serveert Annie pils, geuze Moriau, kriek van Boon, en af en toe ook een droge worst of een filterkoffie. Geregeld wordt er met de kaarten gespeeld en in een van de hoeken staat een monumentale televisie, maar bij voorkeur wordt er gepraat. Nadat de wegenwerken in Sint-Pieters-Leeuw en de weersomstandigheden in Lissabon besproken zijn, komt het gesprek op een aantal illustere stamgasten uit het verleden. Over de man die zijn op zolder geteelde ruimtabak alleen uit zijn mond haalde als hij moest eten en de klodder tabak dan even onder zijn pet wegstak. Over de man die op een middag plots doodviel nadat hij in de voormiddag zijn beerput had geruimd. Over de man die hier een boek kwam schrijven dat uiteindelijk maar weinigen gelezen hebben…

Annie heeft ze allemaal meegemaakt, want ze is opgegroeid in dit café dat al generaties door haar familie wordt opengehouden. Ondertussen staat ze 36 jaar achter de toog. Ze zal het nog wel een tijdje volhouden, maar wie het café later zal overnemen, is de vraag. Liefst zou ze het café, dat vroeger verbonden was aan een smidse en een kruidenierszaak, in de familie houden. Maar op een dag zal er toch eens een en ander gerenoveerd moeten worden. En voor een lening kan je niet meer bij het Gemeentekrediet terecht.
 

In de oude smis van Mekingen
Jan Baptist Cardijnstraat 10, Sint-Pieters-Leeuw, 02 356 19 74.
Alle dagen open behalve op dinsdag.
Donderdag en zaterdag van 10 tot 18 uur, de andere dagen van 10 uur tot de laatste weggaat.