Ik beken: bij mij thuis is het rommelig. Als er iemand onverwacht aanbelt, moet ik eerst een loopgraaf naar de deur vrijmaken alvorens ik de bezoeker kan verwelkomen.

Dus wat gezellige rommel op straat zou me een knus thuis gevoel moeten geven. Maar dat is niet zo, ik erger me blauw aan zwerfafval. Mensen die afval op straat gooien, doen dat thuis vast niet. Maar de straat is van iedereen, en dus ook van niemand in het bijzonder. Of is de straat misschien van Marie Josée?

Ik kom Marie Josée tegen ter hoogte van de Wezembeeklaan, met in de ene hand een lange grijptang en in de andere een vuilniszak. Ze sprokkelt zwerfvuil. Iedere week. Zakken vol. In mijn ogen verdient ze hiervoor een ereburgerschap.

Onvoorstelbaar wat mensen zoal op straat gooien, terwijl het nauwelijks moeite vraagt om iets in de vuilnisbak te gooien. Of om het, bij gebrek aan een vuilnisbak, mee naar huis te nemen. Geloof me: een leeg zakje chips weegt minder dan een vol zakje.

Een eerste reactie: ‘Die rommel is niet van ons! Wij gooien nooit wat op straat’.
Nee, natuurlijk niet. Die lege blikjes bier zijn vast van de bedevaartgangers die hier geregeld op hun knieën richting Lourdes voorbij schuifelen.

Een tweede reactie: ‘Al die regeltjes, pffff, dodelijk saai! Wij zijn tegen het moeten!’
Het weggooien van een chocoladewikkel als een ultieme actie van rebellie, tja. 
Een derde reactie: ‘Het houdt mensen zoals Marie Josée op de been.’ Zo kan ik er nog wel wat verzinnen.

Zwerfvuil opruimen, kost handenvol geld. In Vlaanderen gaat het jaarlijks om een bedrag van meer dan 60 miljoen euro. Jawel: uw geld, en ook een beetje het mijne.
Overheden doen hun best. Het web bulkt van de sensibiliseringscampagnes. Aan het nut van sommige acties valt te twijfelen.

Zo komen er binnenkort ook in Wezembeek-Oppem stickers op de openbare vuilnisbakken. Wat zal er op die stickers staan? Het boze oog van Marie Josée? Zijn XXL-vuilnisbakken dan geen betere oplossing? Vuilnisbakken met een klep die telkens ze opgetild wordt de vuilnisbak vriendelijk laat zeggen: ‘Marie Josée dankt u’.

Hoever moet men gaan om het hardnekkige probleem op te lossen? Want tot hiertoe hielpen al de aanmoedigingen weinig. Dus toch strenger optreden? De schuldige voor het vuurpeloton zetten of sturen we hem als straftaak een weekje met Marie Josée mee? Terwijl de oplossing de eenvoud zelf is: een beetje meer burgerzin. Mensen, gooi voortaan uw afval thuis in de vuilnisbak!

foto: Susana Raab