De burgemeesters van Halle-Vilvoorde hebben een hele weg afgelegd. Een grote meerderheid van hen ijverde enkele jaren geleden nog voor de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde. In het kader van het Regionaal Sociaal Overleg Comité (RESOC) namen ze ook gezamenlijke standpunten in over andere streekgebonden onderwerpen.

In de aanloop naar de verkiezingen van mei 2014 maakte het intergemeentelijk samenwerkingsverband Haviland een streekcharter met tien actiepunten voor Halle-Vilvoorde. In mei 2014 werd de Verklaring van de Burgemeesters gelanceerd met vier prioritaire eisen. En nu vormen het charter en de verklaring het uitgangspunt voor de oprichting van het Toekomstforum Halle-Vilvoorde, een initiatief van Haviland, gesteund door de overgrote meerderheid van de burgemeesters uit Halle-Vilvoorde.

REGIO WORDT VAAK VERGETEN

‘De bedoeling van het Toekomstforum is oplossingen aan te reiken voor bovengemeentelijke problemen die momenteel onvoldoende opgepikt worden door de federale, Vlaamse of lokale overheden. We willen ook het regiodenken stimuleren, samen onderzoeken wat onze troeven en problemen zijn en hoe die opgelost kunnen worden. Het Toekomstforum wil niet de zoveelste praatbarak zijn, maar wil al over enkele maanden een reeks concrete eisen op tafel leggen’, zegt Luc Wynant (CD&V), voorzitter van het forum en burgemeester van Liedekerke.

‘Ondanks het grote economische belang van Halle-Vilvoorde worden er verhoudingsgewijs veel meer overheidsmiddelen toegekend aan de Antwerpse regio.'

Dat Halle-Vilvoorde niet de politieke aandacht krijgt die het verdient, is ook hoorbaar bij andere burgemeesters. ‘Ondanks het grote economische belang van Halle-Vilvoorde worden er verhoudingsgewijs veel meer overheidsmiddelen toegekend aan de Antwerpse regio. De kosten voor de geplande optimalisatie van de Brusselse ring worden bovendien afgewenteld op het budget van het Agentschap Wegen en Verkeer Vlaams-Brabant, wat ten koste gaat van andere noodzakelijke investeringen in de wegeninfrastructuur’, zegt Luc Deconinck (N-VA), burgemeester van Sint-Pieters-Leeuw.

Ook Hans Bonte (SP.A), burgemeester van Vilvoorde, kampt met dergelijke frustraties. ‘In de Wetstraat (federale overheid) en op het Martelarenplein (Vlaamse overheid) kijkt men los over de Rand heen. Men heeft veel te weinig inzicht in de dynamiek van de problemen in dit deel van Vlaanderen.’ Zo is het volgens Bonte bijvoorbeeld duidelijk dat de diverse overheden het effect dat het nieuwe voetbalstadion op Parking C zal hebben op de leefbaarheid van de Rand volledig over het hoofd zien.

ENTHOUSIASME

‘Op basis van het streekcharter en de burgemeestersverklaring, en gesterkt door het Vlaams regeerakkoord dat een sterk beleid in het vooruitzicht stelt om de vele problemen aan te pakken waarmee de ruime regio van de Rand wordt geconfronteerd, namen we in het najaar van 2014 het initiatief om de 35 burgemeesters van Halle-Vilvoorde, vertegenwoordigers van de deputatie en het kabinet van de minister bevoegd voor de Rand bij elkaar te roepen om het Toekomstforum Halle-Vilvoorde op te richten’, zegt Stephan Verwee, directeur van Haviland.

Tijdens een eerste algemene vergadering, waarop de meeste burgemeesters aanwezig waren, werd een stuurgroep van een tiental burgemeesters, de gedeputeerden Tom Dehaene (CD&V) en Walter Zelderloo (Open VLD) en enkele deskundigen opgericht, alsook vijf themawerkgroepen (mobiliteit, ruimtelijke ordening en wonen, welzijn en zorg, verstedelijking en integrale veiligheid en onderwijs en ontnederlandsing). Meer dan 160 personen uit de verschillende gemeenten werken hieraan mee.’

‘De vijf grote thema’s zijn zeer specifiek voor de regio’, zegt Wynant. ‘Het dagelijkse fileprobleem, uiteraard, maar ook bijvoorbeeld de vaststelling dat het onderwijs hier geconfronteerd wordt met de ontnederlandsing van de regio. Dat is elders in Vlaanderen veel minder het geval. Idem voor de verstedelijking. In mijn gemeente Liedekerke bijvoorbeeld wonen we met 13.000 inwoners op een oppervlakte van nauwelijks 10 km2. De bestaande gewestplannen bieden hierop geen antwoord. Uit studies van de provincie Vlaams-Brabant blijkt duidelijk dat Halle-Vilvoorde ook nog steeds met een grote achterstand aan welzijnsvoorzieningen kampt. Met de nabijheid van Brussel zijn er ook specifieke problemen op vlak van veiligheid.’

AANPAKKEN

De werkgroepen kwamen voor de vakantie al een keer samen. De werkgroep ‘verstedelijking en integrale veiligheid’ werd meteen concreet. ‘Voor twee hete hangijzers willen we snel politieke actie ontwikkelen. Omdat een substantieel deel van de in Halle-Vilvoorde gepleegde criminaliteit afkomstig is uit Brussel willen we op korte termijn in de hele Rand camera’s plaatsen die nummerplaten van voertuigen controleren. Tijdens de volgende plenaire vergadering zullen we voor dit project concrete voorstellen op tafel leggen inzake financiering, locaties en technische ondersteuning. Het tweede acute punt betreft de oprichting in Halle-Vilvoorde van een volwaardig justitiehuis dat meer is dan een antenne van Brussel’, zegt Bonte, voorzitter van deze werkgroep.

‘Het forum is een open samenwerkingsverband dat niet gebonden is aan bepaalde regels.'

In de werkgroep ‘ruimtelijke ordening en wonen’ worden maatregelen onderzocht, zoals het bijkomend aansnijden van woonuitbreidingsgebieden en een wijziging van de gewestplanbepalingen inzake bouwlagen. De werkroep ‘onderwijs en ontnederlandsing’ werkt aan een visienota met betrekking tot de onderwijscapaciteit. De werkgroep ‘mobiliteit’ bepaalde in haar eerste vergadering nog geen prioriteiten.

De werkgroep ‘welzijn en zorg’ wil haar vragen verder afstemmen op het provinciebestuur. ‘Uit studies blijkt dat de achterstand in de welzijnsvoorzieningen in Halle-Vilvoorde zich vooral situeert op het vlak van thuishulp, begeleidend wonen voor ouderen, psychiatrie en in het bijzonder jeugdpsychiatrie en jeugdzorg, zorgloketten. We wachten de nieuwe cijfers van de provincie in september af om onze eisen op tafel te leggen. Het staat wel al vast dat we aan de Vlaamse Regering zullen vragen om extra middelen vrij te maken voor Halle-Vilvoorde’, aldus Walter Vansteenkiste (onafhankelijke), voorzitter van deze werkgroep en burgemeester van Wemmel.

LANGE TERMIJN

Het Toekomstforum Halle-Vilvoorde wil een werking op lange termijn uitbouwen. ‘Dit najaar en zeker begin 2016 willen wij vanuit de verschillende werkgroepen met concrete eisen uitpakken’, zegt Verwee. Hij hoopt via enkele quick wins op korte termijn alle burgemeesters actief mee te krijgen in dit verhaal. ‘Van de 35 burgemeesters zijn er momenteel een 25 echt actief. Slechts twee gemeenten – de faciliteitengemeenten Kraainem en Linkebeek – reageerden negatief. Wij hopen dat zij op korte termijn alsnog meedoen.’

Ook Wynant stelt dat het forum vertrokken is voor een werking op lange termijn. ‘Het forum is een open samenwerkingsverband dat niet gebonden is aan bepaalde regels. Als morgen zou blijken dat er nood is aan een intergemeentelijke samenwerkingsverband of een samenwerkingsakkoord met partners zoals De Lijn of NMBS, dan kan dat. Het forum zal een overlegorgaan blijven en niet evolueren naar een permanente structuur.’