Het Hof van Melijn was ooit een typische Brabantse hoeve. Vandaag is het gebouw het gemeentelijk museum van Tervuren waar men het rijke verleden van deze gemeente koestert en deelt met de buitenwereld. Tot 20 september loopt er een bijzondere tentoonstelling over de schilderijen van een groep kunstenaars uit de School van Tervuren. ‘We vonden het een ideaal moment om nu met deze werken naar buiten te komen. Enerzijds omdat de School van Tervuren ongeveer 150 jaar bestaat, anderzijds omdat we in tal van private collecties nog heel wat pareltjes hebben ontdekt’, zegt Herman De Vilder (zie ook: interview met Wim en Herman De Vilder), curator van de tentoonstelling.

Wat heeft deze tentoonstelling te bieden? Naast een schilderijenmuur waarop tientallen werken worden gepresenteerd zoals dat in de 19e eeuw de gewoonte was, zijn er ook een aantal zeer grote werken waar je niet naast kan kijken. Zo is er het indrukwekkende werk Korenoogst van Jules Montigny. Dit schilderij vertelt ons niet alleen dat de kunstenaar ervan hield levensechte en landelijke taferelen te schilderen; het toont je vooral dat hij oog had voor detail. De rode halssnoeren die de trekpaarden droegen zijn hier een sprekend voorbeeld van.

'Deze kunstenaars werden de voortrekkers van de vernieuwende 19e-eeuwse landschapsschilderkunst.’

‘De School van Tervuren heeft de Belgische schilderkunst een belangrijke impuls gegeven. Het is duidelijk dat deze kunstenaars de tijd van stillevens, Bijbelse taferelen of statige portretten achter zich hebben gelaten. Zij wilden iets nieuws. De natuur en het leven in de natuur inspireerden hen. Ze trokken met de schildersezel naar buiten en werkten in openlucht. Het was een ideaal kader waarin ze het natuurlijke licht zo realistisch mogelijk konden weergeven. Zij werden dan ook de voortrekkers van de vernieuwende 19e-eeuwse landschapsschilderkunst.’

De kunstenaars leefden in de tijd waarin de verftube werd uitgevonden. Concreet betekende dat ze hun olieverf niet langer in een varkensblaas hoefden op te slaan. Hierdoor werd het voor hen praktisch mogelijk om hun atelier in te ruilen voor een werkruimte in de vrije natuur. ‘Het is opvallend hoe deze kunstenaars volgens dezelfde methoden en met dezelfde middelen werkten. Toch herken je duidelijk de persoonlijkheid van elk van hen doorheen de werken. Bij Joseph Coosemans valt vooral de realistische benadering op. In de werken van Hippolyte Boulenger daarentegen ervaar je sterk zijn eeuwige zoektocht naar het licht. Edouard Hubert onderscheidt zich dan weer door de poëtische sfeer in zijn schilderijen. En Jules Montigny was een meester in het schilderen van dieren. Hij zette ze op doek met oog voor allerlei anatomische details.’

Bij een heel aantal van de tentoongestelde werken herken je duidelijk welke plekken in Tervuren de kunstenaars inspireerden. De landelijke taferelen met de landbouwers van toen mogen weliswaar verdwenen zijn, de mooie natuur is er gelukkig nog steeds. De Vilder besluit: ‘Wij organiseren regelmatig een wandeling langs het School van Tervuren-pad waar we halt houden bij de plekken die je op deze schilderijen herkent. Het is vooral de combinatie van natuur en cultuur die onze bezoekers weten te waarderen. Een combinatie die ook mij al jaren fascineert en me aanzette tot het schrijven van enkele boeken en talrijke artikels over deze school.’

TOT 20 SEP
De School van Tervuren
werken uit privécollectie
Tervuren, Hof van Melijn, 02 767 60 78

Op 12 september nodigden de Vrienden van de School van Tervuren de lezers van RandKrant uit op een gratis rondleiding langs de expo ‘De School van Tervuren’ in het Hof van Melijn. Vijfentwintig lezers volgden geboeid de uiteenzetting van gids Herman De Vilder.

Hij nam ons mee naar het einde van de 19e eeuw, toen er in Tervuren een schilderskolonie ontstond waarbij de kunstenaars voor het eerst in open lucht werkten. Met de schildersezel op de rug, borstels en verftubes in de tas trokken zij de mooie natuur in om de fraaiste plekjes van Tervuren en omstreken op doek vast te leggen.

De Vilder vertelde enthousiast over schilders en schilderijen en gaf veel achtergrondinformatie mee waardoor je de schilderijen toch op een andere manier gaat bekijken. Bovendien was het een beetje een speciale expo omdat een heel aantal schilderijen uit privécollecties kwamen en voordien dus nog maar weinig of niet tentoongesteld waren.