Zo componeerde hij een muziekstuk bestaande uit één toon, lang voor er sprake was van John Cage. Zijn invloed op de kunstwereld was immens groot. Klein was de meest grensverleggende kunstenaar onder de nouveau réalistes, de ‘Franse pop art’, en als voorloper van de happening, body art en conceptuele kunst inspireerde hij veel andere kunstenaars.

In de jaren 50 van vorige eeuw wordt Klein beroemd met zijn monochromen. Met de keuze voor één kleur wil hij aantonen dat kleur een immateriële kracht kan uitstralen. Blauw is volgens hem het meest intense coloriet en kan dus het beste volledig op zichzelf staan, los van het materiaal. Na verschillende experimenten met industriële verfpoeders bekomt hij zijn International Klein Blue waarmee hij grote werken maakt die de kijker als het ware opslokken, de kleur wordt bijna voelbaar. Later zal Klein naast blauw ook goud gebruiken.

BLAUW

Klein beperkt zich niet tot de verfborstel en het doek, maar experimenteert met verschillende ondergronden; hij beschildert objecten en maakt zelfs blauwe kopieën van bekende beelden zoals Venus en Nikè. Wanneer hij naaktmodellen als ‘levende verfborstels’ afdrukken laat maken op doek, terwijl een band speelt en de mensen er op staan te kijken, ontpopt Klein zich tot een echte performance artist.

Klein houdt ook wel van een grapje, zo schenkt hij zijn gasten op een opening een blauwe cocktail die hen nog een week lang blauw laat plassen.

Saut dans le vide, de foto van zijn schijnbaar onbevreesde sprong van een gebouw is nog steeds een iconisch beeld. Het summum van zijn ironische houding tegenover de kunstwereld is zijn expo genaamd ‘Le Vide’. Daarvoor sluit hij zich de nacht voor de opening op in een lege galerij en vult de ruimte met ‘mentale beelden’.

DENKER PROVOCATEUR

Minder bekend is Kleins liefde voor judo. Dat het hem menens is, blijkt uit zijn reis naar Japan waar hij een zwarte band behaalt. Hij werkt een tijdje als lesgever in Madrid en publiceert er zelfs een boek over. Naar eigen zeggen heeft de gevechtskunst hem geholpen om de beeldende ruimte te begrijpen en het menselijke lichaam in een spirituele ruimte te ontdekken. In Japan bestudeert hij overigens ook het zenboeddhisme. De interesse voor het Oosterse en mystieke is terug te vinden in zijn oeuvre. Zo maakt hij in de jaren 60 een serie doeken die getekend zijn door de inwerking van de natuurkrachten.

Zeggen dat Klein de kunstwereld veranderde, is geen overstatement. Hij was een denker en een provocateur. Met zijn commentaar op de abstracte kunst na de Tweede Wereldoorlog liet hij de scheiding tussen kunst en leven vervagen. Spelend met de perceptie van toeschouwers verlegde hij de grenzen van wat kunst kan zijn.

29 MAA TOT 20 AUG
Yves Klein. Theater van de leegte
Brussel, Bozar, www.bozar.be