Zopas stond Frank Vaganée met zijn Brussels Jazz Orchestra (BJO) in Bozar nog te blinken naast de grote Wynton Marsalis en zijn Jazz at Lincoln Center Orchestra. Met We Orchestrate Words, kortweg WOW, zet hij koers weg van de traditionele jazz en lonkt hij openlijk naar een nieuwe generatie muziekliefhebbers die minder vertrouwd is met bigbandmuziek. ‘We moeten ervoor zorgen dat we er blijven toe doen’, zegt de saxofonist en artistiek directeur over de muzikale spreidstand. ‘Je mag je als orkest niet alleen naar binnen keren. Je moet ook naar buiten komen met een frisse aanpak en een open mind.’ Dat meer eigentijdse palet, met gasten uit de hiphop, slam poetry, R&B en deejaywereld bracht de bigband enkele jaren geleden al naar de KVS en Jazz Middelheim.

Meer kleur

Concreet begon het WOW-avontuur in 2017, toen BJO op vraag van het Brusselse stadstheater aan de slag ging met jonge urban artiesten, geselecteerd door hun dramaturg Tunde Adefioye. ‘Toen was het ook de bedoeling om in het zog van het theaterstuk Malcolm X nog meer kleur in het theater te krijgen’, zegt Vaganée, die zelf meewerkte aan de succesvoorstelling. Van de eerste vrij gefragmenteerde WOW-optredens, met onder andere slam poet Joy, klankkunstenares Laryssa Kim, zanger Junior Akwety en de DJ-tandem FutureFantastiC blijven naast de bigbandleden anno 2020 enkel DJ Grazzhoppa en de Mechelse rapper, producer en sound engineer Zed (nu Zediam) over. ‘Voor de nieuwe concerten pakken we het anders aan’, legt Vaganée uit. ‘We zetten de blazers niet meer aan de ene kant, en de urban sectie aan de andere. Dat resulteert in een totaal andere beleving.”

Altijd een midenweg

Zediam schreef met zijn band Soul’Art in het verleden enkele nummers voor de kaskraker Black en werkt momenteel zijn eerste soloplaat af. Hij zei meteen ja toen BJO hem vroeg voor de volgende WOW-reeks. ‘Ik heb conservatorium gedaan en vond het van meet af aan interessant om te zien hoe zo’n bigband mijn muziek interpreteert, en vice versa. Er wordt niet gewoon iets nagespeeld, maar altijd een middenweg gezocht.’ Het verschil met hoe hij normaal werkt, blijft groot, iets wat vooral tijdens repetities opvalt. ‘Die zijn compleet anders en vinden drie dagen na mekaar plaats. Zo’n strak schema had ik nog nooit meegemaakt. Alles moet dan ook op voorhand afgesproken worden. In mijn genre is dat toch iets losser. Ik kan een uur voor een show nog vlug beslissen om iets te veranderen. Die optie is er bij een bigband niet.’

Geen vastgeroest vehikel

Vaganée engageerde voor de nieuwe voorstellingen nog een opvallend duo: DJ Grazzhoppa was er eerder al bij, maar brengt met de Amerikaanse zangeres Monique Harcum nu ook zijn echtgenote mee. Beiden zijn gepokt en gemazeld in de urban scene. Samen vormen ze het duo Mo & Grazz. Harcum toerde onder andere met Zap Mama en Jill Scott. Grazzhoppa stond met Rhyme Cut Core mee aan de wieg van de Belgische hiphop en werkte al vaker met jazzmuzikanten samen. Hun actieradius vormt ook voor Vaganée een meerwaarde om de mogelijkheden van zijn bigband verder te ontplooien. ‘Het publiek was de voorbije concerten alvast razend enthousiast. Ik heb echt het gevoel dat we veel jongeren hebben laten proeven van waar een groot jazzorkest toe in staat is. Een bigband hoeft dus geen vastgeroest orkest te zijn.’