Qi gong en tai chi:
anti-sport?
Zo'n week waarin je jezelf voorbij holt, van de ene afspraak naar de volgende taak, van het werk naar de schoolpoort, van punt naar punt op die verdomde to-dolijst die – hoe hard je ook holt – alleen maar langer wordt. Ken je dat? Middenin zo’n week trok ik naar Halle. Ik voelde me op zijn zachtst gezegd niet rustig en evenmin energetisch, toen ik met mijn yogamatje in de aanslag het leslokaal van Johan Van Den Bossche binnenstapte.
LEVENSKERN
Naar de woensdagochtendgroep komen vooral gevorderde deelnemers, had de docent me vooraf uitgelegd. Maar speciaal voor mij zou hij vandaag wat meer nadruk leggen op het ‘gemakkelijkere’ qi gong-gedeelte van de les en me dan op het laatst even laten proeven van tai chi. Prima.
Johan Van Den Bossche schuift me een kleine zitzak toe: een zafoe. We gaan allemaal op onze zafoe zitten, de knieën op de grond. Er volgt een reeks oefeningen die zich concentreert op de tantien, de levenskern. ‘Hier in het Westen zijn we ons weinig bewust van die levenskern.’
Van Den Bossche wijst een punt aan in de buik, even onder de navel. Daar zit hij, de tantien. ‘Het is onze batterij. Bij vrouwen zit op die plek ook de baarmoeder, dus letterlijk de kern waar leven zich ontwikkelt.’
ENERGIE
Alles in qi gong en tai chi draait om de chi of qi, een veelomvattend begrip dat zich nog het best laat vertalen als ‘vitale energie’. Van Den Bossche: ‘Je kunt niemand beloven dat hij langer zal leven als hij aan tai chi of qi gong doet, maar het zorgt wel voor meer of constantere energie.’
In die eerste oefeningen doen we weinig meer dan zitten, liggen of staan, ons op onze kern concentreren, ons ontspannen. Als we al bewegen, zijn die bewegingen miniem. Het duurt even voor ik erin slaag mijn ochtendlijke stressmodus uit te schakelen. Ik betrap me op de gedachte dat ik misschien beter iets met springen en stuiteren had gepland. Maar dan voel ik hoe mijn schouders de spanning laten varen. Lichaamsdeel per lichaamsdeel wordt zwaar. Ik wil af en toe mijn ogen openen om te kijken of ik, beginneling, nog wel goed bezig ben, maar mijn ogen wíllen niet open. Ik verzet me niet langer.
BEWEGEN IN DE BUITENLUCHT
Voor het tweede deel van de les trekken we naar buiten. Oefeningen in de frisse lucht: heerlijk! De trage bewegingen van de tai chi zijn sierlijk, zacht en rond. Ze vergen opperste concentratie. ‘Als je pas begint, kijk je veel naar de leraar om te zien of je nog volgt’, zegt Van Den Bossche. ‘Dat haalt je focus onderuit.’ Zodra je loskomt van je blik, wordt je focus totaal. Ik doe mijn best om de bewegingen zo goed mogelijk uit te voeren. ‘Alsof je een bal in je armen houdt, ja, zo! En nu draaien naar de andere voet.’ Op het laatst probeer ik de geconcentreerde frons in mijn voorhoofd nog weg te werken.
Met tai chi en qi gong werk je je niet in het zweet. ‘In die zin kun je wel spreken van een anti-sport’, lacht Van Den Bossche. ‘Alles gaat geleidelijk.’ Maar de ontspanning en de langzame concentratie zijn goud waard in het jachtige leven dat de meesten onder ons vandaag leiden. Ik kan het amper geloven: heb ik – zelfgekroonde sportonkundige – alwéér geproefd van een bewegingsvorm waar ik gerust meer van wil? Daag ik mezelf niet genoeg uit? Blijf ik toch te veel binnen mijn comfortzone? Laat ons dat volgende maand eens testen…
Tot 12 september geeft Johan Van Den Bossche gratis initiaties in het stadspark van Halle, op maandagavond 19.30 uur. De gewone lesreeksen starten daarna. www.kunstvandechi.wordpress.com
tip van de expert: doorbreek de zitmarathon
Velen hebben een zittend beroep en brengen heel wat uren op een stoel door. Sommigen proberen de negatieve effecten daarvan te compenseren door voor of na het werk intensief te sporten.
Recent wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat sporten de negatieve effecten van langdurig zitten niet zomaar teniet kan doen. Probeer daarom eerst regelmatig je zitmarathon op het werk te doorbreken: telefoneer staande, haal geregeld een glas water in plaats van 1 keer een hele kan en zorg ervoor dat je dagelijks minstens 30 minuten beweegt.
An Bogaerts, PortaAL (Poort naar een Actieve Levensstijl), KU Leuven.
.
