Hans Bom is gepokt en gemazeld in de sociale economie. Gedurende twintig jaar was hij voor Groep Intro coördinator van de projecten sociale economie en tewerkstelling in Vlaams-Brabant. Sedert februari 2015 werkt hij halftijds als coördinator voor Zuidwest Rand en neemt hij de regierol op in de lokale sociale economie voor deze vier gemeenten.

REGIE

‘Hoe ik die rol concreet invul? Allereerst ga ik in op vragen van de betrokken gemeenten. Zo zoekt het cultuurcafé van het cultureel centrum ’t Vondel in Halle al twee jaar een nieuwe uitbater. Ik ben nu in onderhandeling met een organisatie die een keten van sociale restaurants uitbaat. Ook Dilbeek wil op hun sociale campus een sociaal restaurant openen. Laaggeschoolde, langdurige werklozen vinden er passend werk. Bovendien kunnen OCMW-klanten met een beperkt inkomen er tegen een voordelig tarief eten.’

De coördinator van Zuidwest Rand hecht veel belang aan het samenbrengen van de sociale economie ondernemingen om ervaringen uit te wisselen en gezamenlijke acties te ondernemen naar de Vlaamse overheid, gemeenten en OCMW’s. In de toekomst wil hij de netwerken tussen de sociale economie en het reguliere bedrijfsleven verbeteren.

‘Ik moedig gemeenten aan om een consistent beleid op vlak van sociale economie te voeren.’

Soms komen gemeentelijke diensten zelf met voorstellen, zoals de gemeentelijke milieudienst van Halle die het probleem aankaart van huishoudens die niet naar het containerpark kunnen. ‘Ik werk een voorstel uit in het kader van de sociale economie en bekijk de haalbaarheid van een nieuwe dienst. Ik beantwoord dus vele ad hoc vragen, die helaas nog te veel afhangen van de goede wil van gemeentelijke diensten.'

'Daarom moedig ik gemeenten aan om een meer consistent beleid ten aanzien van sociale economie te voeren. Zo kan een gemeente bepalen dat 10% van de gemeentelijke aanbestedingen naar tewerkstelling in de sociale economie gaat of dat in een deel van de overheidsopdrachten een sociale clausule wordt opgenomen die de tewerkstelling van doelgroepwerknemers vooropstelt.’

MINDER KANSEN

‘Die sociale clausulering is echter een ingewikkelde materie’, zegt Bom. ‘Je moet rekening houden met de strenge Europese regelgeving inzake openbare aanbesteding. Een gemeente kan niet zomaar een lokale dienst subsidiëren, want dan loopt ze tegen de lamp wegens oneerlijke concurrentie. Ik adviseer gemeenten hierover.’

Vanuit Zuidwest Rand volgt hij niet enkel de sociale economie, maar ook het doelgroepenbeleid van de Vlaamse overheid. Hij ervaart dat de tewerkstellingskansen afnemen. Zo komt er een eind aan de maatregel Sociale Inschakelingseconomie (afgekort SINE) voor de moeilijk te plaatsen werknemers. Werkgevers zoals sociale verhuurkantoren, beschutte en sociale werkplaatsen genoten een vermindering op de RSZ-bijdragen. SINE is nu afgeschaft.'

'Ook de regelgeving voor het PWA (Plaatselijk Werkgelegenheidsagentschap) legt de lat hoger. Werknemers kunnen een half jaar worden tewerkgesteld in het PWA en dat kan maximum tot één jaar worden verlengd. Nadien moeten ze doorstromen naar de reguliere arbeidsmarkt. Voor veel werknemers is dat niet haalbaar. Er zijn ook minder gunstige veranderingen op til voor de sociale tewerkstelling vanuit het OCMW (artikel 60).’

HALLE-VILVOORDE

‘In principe kunnen lokale besturen nog nieuwe initiatieven lanceren in de lokale diensteneconomie om bijvoorbeeld de nood aan kinderopvang te lenigen. Een groot knelpunt is dat de Vlaamse overheid al enkele jaren geen budget voor uitbreiding meer ter beschikking stelt. Ook niet voor het arrondissement Halle-Vilvoorde, ondanks de achterstelling in vergelijking met de regio’s Kortrijk, Gent, Leuven en Antwerpen.’