Vandaag vind je er nog heel wat sporen van terug, maar wie denkt dat deze provinciestad intussen is ingedommeld, heeft het mis. Tijd voor een verkenning. Een tip: met de fiets of de auto naar de stad rijden, is niet zo’n goed idee. Met de trein lukt het beter, eventueel in combinatie met de plooifiets. Dat Halle een Vlaamse stad is, staat natuurlijk buiten kijf. In het verleden was ze echter nauw verweven met de machtige heren uit Henegouwen, die er de plak zwaaiden van 1337 tot aan de Franse Revolutie. De nabijheid van de taalgrens heeft altijd een rol gespeeld in de ontwikkeling van de stad. De oude stadskern is sinds 2016 een ‘vastgestelde archeologische zone’ met veel sporen naar oude, al dan niet herkenbare, situaties die minstens teruggaan tot de 8e eeuw.

Processies

De Sint-Martinuskerk, tevens basiliek, spreekt al zeven eeuwen tot de verbeelding van mensen met interesse in religieus erfgoed. Halle is een uitgesproken bedevaartsoord ter ere van Maria. Pronkstuk in de kerk is een beeld van de Zwarte Madonna van Halle. Dat staat voor een zwarte Maria, een unicum in de Lage Landen en daarbuiten. Deze figuur is gekoppeld aan een eeuwenoude legende waar je meer over kan lezen, onder andere op www.halle.be/geschiedenis-stad-halle. Omwille van de coronamaatregelen heeft de Broederschap van O.L.-Vrouw in overleg met de stad beslist om de editie van 2020 te schrappen.

Als je het voor processies hebt, kom je in Halle zeker aan je trekken. Elk jaar gaat op paasmaandag de enige militaire Sint-Veroonprocessie van West-Europa door in deelgemeente Lembeek. Dit jaar zal de processie omwille van de coronamaatregelen niet plaatsvinden. Ook deze gebeurtenis gaat ver terug in de geschiedenis en is onlosmakelijk verbonden met de pittoreske deelgemeente waar de Zenne een haakse bocht maakt omdat ze er op het onverzettelijk Massief van Brabant stoot (www.sintveroonmars.be).

De Zenne vormt met het kanaal van Charleroi naar Brussel een twee-eenheid die zich letterlijk met elkaar vervlechten. De rivier kan ter hoogte van Lembeek immers overstorten in het kanaal. Dat is meteen een belangrijk punt voor de waterbeheersing in de vallei. Met de Zenne heeft Halle alvast zeer veel gemeenschappelijk, maar af en toe wordt er wel eens een appeltje geschild tussen die twee. Actueel worden twee bruggen, de Zennebrug en de Zuidbrug, vervangen en dat zorgt voor de nodige verkeersoverlast en omleidingen waar menig inwoner en toevallig passant over vloekt. Het is een noodzakelijk kwaad dat op termijn hopelijk heel wat frustratie zal wegnemen. En het nog betere nieuws is dat op relatief korte termijn een aangenaam fietsnetwerk op de oevers zal worden gerealiseerd (www.coordinatiezenne.be).

Onderwijs, tewerkstelling, bos

In Halle moeten veel slimme mensen wonen, want het is een echte onderwijsstad. Reeds vanaf ongeveer 1650 begonnen de Jezuïeten er les te geven. Sindsdien hield het onderwijsaanbod niet meer op met groeien. Niet minder dan zeventien basisscholen, acht middelbare en zes scholen voor volwassenenonderwijs zijn hier vandaag gevestigd. Het is meteen de reden waarom je zoveel jongeren ontmoet als je tijdens een weekdag door de straten kuiert. Tegelijk valt het op dat er heel wat economische bedrijvigheid is. Daarbij ontkom je uiteraard niet aan veruit de grootste werkgever van de regio: grootwarenhuisketen Colruyt. De gelijknamige familie die het bedrijf runt, is geboren en getogen in Halle. Een groot deel van hun administratie en logistiek zijn in de stad gevestigd en zorgen voor heel wat tewerkstelling, maar ook voor heel wat verkeer op de invalswegen. 

Het Hallerbos is waarschijnlijk bekender dan de stad waarnaar het is vernoemd. In tegenstelling tot wat velen denken, is zijn lange geschiedenis bruusk onderbroken door de Eerste Wereldoorlog, toen de Duitsers het bos zowat volledig omhakten. Lang voordien maakte het, met onder meer het Zoniënwoud en het Meerdaalwoud, deel uit van het historische Kolenwoud. Maar het volledige bomenbestand is dus hooguit een eeuw oud nadat het geleidelijk werd heraangeplant na de zware, onherstelbare aanslag die het te verduren kreeg. Het heeft de natuuradministraties, de stad en verschillende verenigingen er niet van weerhouden het Plan Boommarter in het leven te roepen. Het is de jongste tijd weer actueel naar aanleiding van een eerste vondst van het symbooldier (www.planboommarter.be).