01 jun '20

De schatten
van Leuven

3946
door Herman Dierickx
De provinciehoofdstad van Vlaams-Brabant is volgens vele inwoners een fijne plaats om te leven. Haar troeven zijn talrijk. Klopt dat? Tijd voor een verkenning.

Wie er al een tijdje niet meer is geweest, zal zijn ogen uitkijken, want Leuven is enorm veranderd de laatste vijfentwintig jaar. De wat stoffige en in slaap gesukkelde provinciestad is verveld tot een bruisende centrumstad van meer dan 100.000 inwoners. In de week komen daar nog talloze studenten bij die les volgen aan de vermaarde universiteit. Verschillende stadvernieuwingsprojecten werden gerealiseerd – o.a. Vaartkom,  Centrale Werkplaatsen – of staan in de steigers zoals de Hertogensite (het oude Sint-Pieters ziekenhuis aan de Brusselsestraat). 

Toplocaties

De Katholieke Universiteit van Leuven (KUL), gesticht in 1425, behoort tot de oudste universi teiten ter wereld en beschikt over een enorm patrimonium aan gronden en gebouwen die mede het uitzicht van de stad bepalen. Veel van die over de hele stad verspreide locaties zijn  ronduit prachtig en hebben dikwijls een  bijzondere geschiedenis. 

Dat is ook het geval voor heel wat toplocaties die de stad rijk is. Eigenlijk zijn er het te veel om op te noemen, maar we doen toch een poging met volgende persoonlijke selectie. Zo denken we aan de Abdij van Park (1129, Norbertijnen), één van de uitzonderlijkste sites die je permanent kunt bezoeken. De rijke geschiedenis van dit gebied straalt er nog steeds vanaf. En… het is tevens het eerste korstmossenreservaat van ons land. De ingrijpende restauratiewerken van de twee kilometer lange kloostertuinmuur houden rekening met de aanwezigheid van sommige uiterst zeldzame exemplaren van deze merkwaardige organismen. 

Ook de Keizersberg (19e eeuw, Benedic tijnen) kan veel bezoekers bekoren. Zowel het eigenlijke park als de gebouwen zijn te bezichtigen en geven een mooi inzicht in dit deel van de Leuvense ge schiedenis. En dan is er nog het Arenberg kasteel tussen de Celestijnenlaan en de Kardinaal Mercierlaan. Ondanks zijn ligging aan zo’n draak van een invalsweg heeft het park rond de Dijle een mooie landschaps- en wandelwaarde. De natuur heeft geleden onder de ingrijpende werken ten zuiden van de vermelde snelweg, op de achtergrond is het lawaai permanent te horen. Toch ademt de site nog veel geschiedenis en belang rijkheid uit. En zoals voor zoveel Leuvense gebouwen van toepassing geldt ook hier de aanwezigheid van de Leuvense universiteit, want de campus Architectuur en Wetenschap & Technologie is hier gehuisvest. Daardoor is het kasteel niet publiek toegankelijk; het omliggende park wel.

Minder bekend

Het Provinciaal Domein in Kessel-Lo is bekend omwille van zijn hoge natuurwaarde. Het Ecocentrum is dé locatie waar heel wat natuurstudie en workshops over natuur plaatsvinden. Er is een rijke recreatieve infrastructuur voor jong en oud. Bijkomende troef: zowat het volledige gebied is vrij toegankelijk van zonsopgang tot zonsondergang. Bovendien ligt het op wandel afstand van het gerenoveerde, drukke treinstation van Leuven.

En wat te denken van de minder bekende Kruidtuin aan de Kapucijnenvoer, die de universiteit in 1738 aanlegde voor de studenten geneeskunde? Tot op vandaag vind je er een mooie collectie aan geneeskrachtige plantensoorten. Meer dan een bezoek waard. Dat geldt ook voor het magnifieke Groot Begijnhof. Onder impuls van de universiteit werd er enkele decennia geleden een grondige restauratie uitgevoerd. Vandaag doen de gebouwen dienst als verblijfplaatsen voor personeel en gastdocenten. En wie kent de Kesselberg, een schitterend geologisch monument dat het ruimtelijk verbindingsgebied vormt tussen Leuven en Holsbeek? Het mag dan maar 13 ha groot zijn, de paleowaarde en de ecologische relevantie zijn van grote betekenis. Het is een beschermde archeo logische site en er geldt een gericht natuurbeheer om de van oudsher bekende natuurwaarde zo goed mogelijk te bewaren. Dergelijke sites zijn in onze regio uitzonderlijk.

‘De wat stoffige provinciestad is verveld tot een bruisende centrumstad.’

Een tekst over Leuven zonder de Dijle te vermelden, is natuurlijk onmogelijk. De slagader van de stad krijgt een steeds prominentere plaats door het open leggen van de rivier waar kan. De waterkwaliteit gaat gestaag vooruit, waardoor de ecologische relevantie en de belevingswaarde navenant stijgen. Op www.leuven2030.be leer je dan weer waarom de stad het verst staat in de uitbouw van een volledige klimaatneutraliteit. Het is ongelooflijk hoe dit thema leeft. De hele machinerie rond het project en de resultaten die ze voorleggen mogen een voorbeeld zijn voor veel andere steden. Afsluiten doen we met de ijzersterke reputatie van de Leuvense ziekenhuizen: Gasthuisberg, Sint-Rafaël en Pellenberg zijn tot ver buiten onze grenzen bekend voor hun uitzonderlijke kwaliteit. Het zijn drie campussen van het Universitair Ziekenhuis, jawel. Leuven zonder universiteit zou wellicht zijn als een café zonder bier…