De regio tussen Zagreb en de grens met Slovenië is zacht heuvelend met veel extensief beheerde graslanden afgewisseld met maïsakkers en andere hakvruchten, en met bossen, beekjes en grachten. Zo heb je een erg kleinschalig landschap, waar de regering vraagt om geen pesticiden of kunstmest te gebruiken.

En daar zijn de mensen allemaal trots op. Die giftige producten willen ze niet gebruiken. Het gevolg is dat je een landschapsbeeld krijgt dat je bij ons kunt vergelijken met eentje uit de jaren zestig van de vorige eeuw. Met de bijhorende aftandse tractortjes en hun pittoreske aanhangwagens of hooikeerders.

Wat een verademing is dat om boerenland, moes- en siertuinen te zien waar het onkruid met de hand wordt gewied en waar de netheidsmanie niet allesoverheersend is, zoals bij ons. Iedereen geeft daar blijkbaar om gezonde lucht, water en bodem, met gezonde producten die je in alle smakelijkheid kunt opeten. Dat dat nog kan in deze drukke, overbemeste 21e eeuw! Dat was onverwacht, maar zeker niet minder aangenaam.

Langs de weg, in de graslanden en op de akkers was er een grote verscheidenheid aan planten en dieren, met veelal nog intacte bodems en de erbij horende waterhuishouding. De voornaamste vlinders waren het icarusblauwtje, hooibeestje en enkele zandoogjes, maar het aantal zweefvliegen, wilde bijen en kevers was ook niet min. Kers op de taart waren enkele tientallen lathyruszwevers, een Oost-Europese specialiteit die je maar eens moet opzoeken met de zoekrobot.

Zo kan het dus ook. Wanneer keren bij ons die hoognatuurlijke landschappen terug? Het warm water is alweer uitgevonden. Met een studiereis naar Kroatië kunnen we veel bijleren over hoe het hier ook zou kunnen zonder het gebruik van gif.