Nieuwe meerderheid
in 9 van de 19 gemeenten in de Rand
N-VA (10 gemeenten), Open Vld (10 gemeenten), en CD&V (9 gemeenten) zijn het meest vertegenwoordigd in de schepencolleges; op afstand gevolgd door Vooruit (3) en Groen (2). Groen is de grootste verliezer van deze stembusgang. Het maakt niet langer deel uit van de coalitie in Tervuren, Overijse en Vilvoorde. Bij de andere grote Vlaamse partijen is dat telkens slechts in maximaal één gemeente het geval.
Nieuwe coalities
Asse wordt voortaan bestuurd door Team Burgemeester (12 zetels), Anders Liberaal (4 zetels) en Groen (2 zetels). Deze meerderheid heeft 18 van de 33 zetels en maakt een einde aan de CD&V-N-VA-coalitie. Dat is een bittere pil voor N-VA die met 28,9 procent (+5,7 procent) nipt minder stemmen haalde dan de 29,9 procent (+3,4 procent) van Team Burgemeester, wat een kartel is van CD&V en Vooruit. Koen Van Elsen blijft burgemeester, een ambt dat hij al 14 jaar bekleedt. In 2027 geeft hij de sjerp door aan partijgenoot Jan De Backer.
In Tervuren wordt de coalitie van N-VA, Groen+ en CD&V vervangen door Voor Tervuren (11 zetels) en N-VA (7 zetels). Beide partijen hebben een meerderheid van 18 op 27 zetels. Omdat Voor Tervuren, een kartel van CD&V en Democraten Tervuren (Open Vld), de grootste partij werd, neemt lijsttrekker Thomas Geyns de burgemeesterssjerp over van Marc Charlier (N-VA). De 28-jarige advocaat wordt een van de jongste burgemeesters van het land. Kristina Eyskens (Voor Tervuren), dochter van ex-premier Mark Eyskens, wordt eerste schepen.
Om een coalitie te vormen had Team 1560 (ex-Open Vld) (11 van de 21 zetels) van burgemeester Tim Vandenput in Hoeilaart de keuze tussen Pro Hoeilaart en Heel Hoeilaart (beiden 5 zetels). Ondanks het feit dat Team 1560 al drie legislaturen een meerderheid vormt met Pro Hoeilaart koos het deze keer voor Heel Hoeilaart, een partij met diverse ex-CD&V-ers op de lijst die bij de stembusgang één zetel won. Open Vld-voorzitter Eva De Bleeker (Team 1560) wordt gemeenteraadsvoorzitter.
In Meise breiden N-VA (9 zetels) en Lijst voor de Burger+ (8 zetels) hun coalitie verrassend uit met CD&V+ (3 zetels), hetgeen een zeer ruime meerderheid oplevert van 20 op 27 zetels. Ook zonder CD&V+ behielden N-VA en LB+ een meerderheid in de gemeenteraad. Gerda Van den Brande (N-VA), wiens partij met een winst van 3 zetels de winnaar van de verkiezingen was, blijft burgemeester. Hopelijk blijft het deze legislatuur rustig in het politiek altijd rumoerige Meise en wordt een coalitiewissel zoals in 2021 vermeden.
Ook in Merchtem komt er een nieuwe coalitie, want de liberale Lijst van de Burgemeester (9 zetels) wisselde coalitiepartner CD&V Plus (5 zetels) voor N-VA (4 zetels). Beide partijen hebben slechts een nipte meerderheid van 13 op 25 zetels. Zowel CD&V Plus als N-VA boekten één zetelwinst ten koste van LvB en Groen dat hierdoor uit de gemeenteraad verdwijnt. Maarten Mast (LvB) kan op die manier aan zijn tweede ambtstermijn als burgemeester beginnen.
In Overijse haalt het nieuwe kartel van OV2002-N-VA en CD&V met 14 zetels (+1) op 29 net geen absolute meerderheid. OV2002- N-VA-CD&V vormt een coalitie met de nieuwe formatie Dynamiek Voor Overijse (1 zetel), wat een nipte meerderheid oplevert. De huidige coalitiepartner Open Vld-Groen vormde samen met Verenigd Overijse en enkele leden van Overijse Plus het nieuwe kartel Team3090 (11 zetels), maar belandt in de oppositie. Inge Lenseclaes, die sinds 2017 burgemeester is, behoudt haar ambt.
Sint-Pieters-Leeuw wordt voortaan bestuurd door een coalitie van N-VA Lijst van de Burgemeester (16 zetels) en SAM&N (9 zetels), hetgeen een kartel is van CD&V, Open Vld en Vooruit. Dit levert een ruime meerderheid op van 25 op 33 zetels. N-VA vormde al een coalitie met CD&V. Voortaan maken derhalve ook Open Vld en Vooruit deel uit van het bestuur. Jan Desmeth (N-VA / LvB) blijft burgemeester, een functie die hij sinds 2021 bekleedt.
Kartellijst Open Vld-CD&V, die met 14 zetels in Vilvoorde de grootste partij werd, kiest N-VA (5 zetels) om een coalitie te vormen. Vooruit (10 zetels) van uittredend burgemeester Hans Bonte valt op die manier, net als kartelpartner Groen, uit de boot. Groen kwam deze keer overigens alleen op en haalde 1 zetel. Beide coalitiepartners hebben een meerderheid van 19 zetels op 35. Jo De Ro (Open Vld-CD&V) wordt de nieuwe burgemeester. De verkozen CD&V-voorzitter Sammy Mahdi neemt geen schepenambt op.
In Wemmel ruimt LB Wemmel coalitiepartner Wemmel Plus in voor Intérêts Communaux-Gemeentebelangen (ICGB). LB haalde 11 zetels (-1); IC-GB (+1) en Wemmel Plus (-) elk 7. De regeling inzake de rechtstreekse verkiezing van schepenen in faciliteitengemeenten blijft van kracht zodat Wemmel Plus met een zitje vertegenwoordigd zal zijn in het schepencollege. Walter Vansteenkiste (LB Wemmel) blijft, in tegenstelling tot eerdere verklaringen, toch nog twee jaar burgemeester en wordt daarna opgevolgd door partijgenoot Erwin Ollivier.
Bestaande coalitie die worden verdergezet
In Grimbergen krijgt de coalitie van Vernieuwing (8 zetels), CD&V Max (7 zetels) en N-VA (3 zetels), die na een coalitiewissel in 2022 tot stand kwam, een verlengstuk. De partijen hebben een meerderheid van 18 op 33 zetels. Bart Laeremans (Vernieuwing) blijft burgemeester. Het kartel Groen-Vooruit haalde met 7 zetels 1 minder dan beide partijen samen in 2018 en blijft in de oppositie. De nieuwe politieke beweging Samen Groot Grimbergen, met hierin enkele ex-Open Vld-raadsleden, haalde in één klap vier zetels.
In Machelen zetten Samen Vooruit (9 zetels) en N-VA (7 zetels) hun coalitie verder. Beiden hebben een meerderheid van 16 op 25 zetels. Jean-Pierre De Groef, die na een coalitiewissel eind 2021 terug burgemeester werd, behoudt de sjerp. Hij was eerder al drie legislaturen burgervader. Samen Vooruit is een al lang bestaand kartel van Vooruit, Spirit en Groen. Ook CD&V en Open Vld vormden deze keer een kartel en haalden hiermee 6 zetels (-3). Het nieuwe 1830-1831 van Danny Gooris (ex-Samen Vooruit) won er in een klap 3.
In Zaventem zetten Open Vld (9 zetels) en CD&V Team Bart (8 zetels) de coalitie verder, hetgeen een nipte meerderheid van 17 zetels op 33 oplevert. Ingrid Holemans (Open Vld), sinds 2016 burgemeester, stopt met de actieve politiek en geeft de sjerp door aan partijgenoot Dirk Philips. Dat de coalitie haar meerderheid behoudt, is te danken aan de winst van CD&V (+4) die het verlies van Open Vld (-3) compenseert. Ondanks de winst van één zetel blijft N-VA (8 zetels) in de oppositie. De nieuwe burgerbeweging Stop Beton haalde één zetel.
Lijst Burgemeester haalt in Beersel een absolute meerderheid van 15 zetels (+6) op 28, maar zet de coalitie met N-VA en Open Vld verder. Deze twee partijen vormden het kartel N-VA+Blauw en rijfden 4 zetels (-5) binnen. Jo Vander Meylen (Lijst Burgemeester), die begin in 2023 de sjerp overnam van Hugo Vandaele, blijft burgemeester. Vlaams minister Ben Weyts, die de lijst N-VA+Blauw aanvoerde, blijft gemeenteraadslid. WijzijnBeersel, het kartel van Vooruit en Groen, haalde 4 zetels (-1) en blijft in de oppositie.
Dilbeek behoudt de coalitie van N-VA LvBurgemeester (10 zetels) en Blauw Dilbeek (8 zetels) wat een krappe meerderheid van 18 zetels op 35 oplevert. Beide formaties verloren respectievelijk 1 en 3 zetels. Denk Dilbeek (10 zetels), een kartel van Groen, Vooruit, CD&V en DNA, werd de grootste partij, maar kon het initiatiefrecht om een coalitie te vormen niet verzilveren en belandt in de oppositie. Willy Segers (N-VA LvBurgemeester) kan op die manier zijn derde termijn als burgemeester van Dilbeek aanvangen.
Absolute meerderheden in faciliteitengemeenten
In vijf van de zes faciliteitengemeenten haalde een partij de absolute meerderheid. In Sint-Genesius-Rode blijft L.Bourgmestre/Burgemeester (20 op 25 zetels) van burgemeester Pierre Rolin aan de macht. De Vlaamse schepenzetel van Anne Sobrie gaat er verloren. In Linkebeek, waar LB van burgemeester Yves Ghequière 9 van de 15 zetels behaalt, treedt er voor het eerst in 50 jaar een Vlaamse schepen aan. Roel Leemans was kandidaat voor LB en haalde op deze lijst het derde hoogste aantal stemmen.
De grootste verrassing werd in Wezembeek-Oppem genoteerd, waar nieuwkomer Horizon, een kartel van Wezem’move, Open Vld, Les Engagés en Ecolo, een absolute meerderheid van 12 op 23 zetels behaalt en hiermee een einde maakt aan de decennialange dominantie van LB Wezembeek-Oppem. De 34-jarige Nicolas Celis wordt burgemeester. In Kraainem behaalt LB Kraainem-Unie van burgemeester Bertrand Waucquez eveneens een absolute meerderheid van 12 zetels (+4) op 23 en moet derhalve niet langer een coalitie vormen. In Drogenbos behoudt LB Drogenbos van burgemeester Alexis Calmeyn met 10 zetels op 17 zijn absolute meerderheid. Calmeyn kan beginnen aan zijn vierde ambtstermijn als burgemeester.
Op provinciaal niveau zetten N-VA (10 zetels), CD&V (7 zetels) en Open Vld (4) voor de tweede legislatuur op rij hun coalitie verder. De drie partijen hebben in de provincieraad een meerderheid van 21 zetels op 36. Ook de vier uittredende gedeputeerden blijven op post: Gunther Coppens (N-VA), Bart Nevens (N-VA), Tom Dehaene (CD&V) en Ann Schevenels (Open Vld). Vlaams Belang (5 zetels), Vooruit (5 zetels), Groen (3 zetels) en UF (2 zetels) zitten er in de oppositie.