Op zeven van de tien steenwegen naar Brussel reed ooit een boerentram. Ook op de N9. Vandaag laveert er vooral veel verkeer tussen de bouwlinten langs die steenwegen. Om de haverklap sakkeren chauffeurs op het gedwongen aanschuiven bij verkeerslichten, de grootste fileveroorzakers in dit land en meteen een van de oorzaken van het vele sluipverkeer in de onmiddellijke buurt ervan. En toch blijven die sakkersteenwegen gegeerde invalswegen naar de hoofdstad. Met ruim 24.000 voertuigen per dag is de N9 een van de drukste steenwegen in de Rand. Tot voor de aanleg van de E40 in 1958 was het ook de belangrijkste weg naar de kust. Lange tijd haalde de N9 procentueel het grootst aantal ongevallen in ons land. Droevige getuigen daarvan zijn onder meer de drie Save-borden voor jongeren die hier het leven lieten.

Lintbebouwing

We rijden Asse binnen vanuit Affligem met links en rechts een nog open en aantrekkelijk landschap met gevarieerde landschapselementen. Dit is de traditionele oude steenweg met drie betonstroken, nu opgedeeld in een afgelijnd moordstrookje voor de fietsers of parkeervakken. Hier en daar een vrijliggend fietspad. Vanaf de bebouwde kom in Asse-ter-Heide krijgen we lintbebouwing, nu eens intens, dan weer losseflodderbebouwing tot we bij de verkeerslichten met de N47 komen en rechtsaf moeten naar het centrum van Asse.

Hier dienen zich de eerste baanwinkels aan, maar duikt ook het eerste sprankeltje hoop op. In deze buurt komt immers de ondertussen befaamde rondweg rond Asse. Vanaf de rotonde in Huinegem, die al in 2008 werd aangelegd, zal die rondweg onder de spoorweg doorbuigen en de Brusselsesteenweg kruisen om verderop aan te takken op de uitvalsweg naar de E40. De rondweg moet het doorgaand verkeer van de N9 uit Asse weghalen en het centrum na ettelijke decennia autoluw en opnieuw leefbaar maken. Dat is althans de hoop. Als de kruispunten met verkeerslichten op de rondweg ook daar niet al te veel file veroorzaken, lijkt dat haalbaar. Het centrum van Asse zal eindelijk kunnen verademen en maakt na decennialang overmatig en verstikkend autoverkeer kans op een proper, veilig en gezonder woonklimaat.

Dakloos

Bij de volgende verkeerslichten valt meteen de gotische Sint-Martinuskerk op. Tijdelijk dakloos en met een toren in de steigers, want in februari 2022 nam storm Eunice een deel van het torendak mee. In de kerk vind je mooie brandglasramen. Na 24 jaar werd hun restauratie in 2017 afgerond. Het resultaat heet indrukwekkend te zijn.

Wat verderop komen we terecht op het gemeenteplein van Asse. We rijden recht op de beroemde gevel van het gemeentehuis af. Die gevel was vanaf 1994 het uithangbord voor het gemeentehuis uit Samson en Gert. Maar er is meer. Rechts op dit plein opende halverwege 2018 het Erfgoedmuseum Asse zijn deuren. Het herbergt onder meer de oude Romeinse geschiedenis van de gemeente en de geschiedenis van het Oud Gasthuis.

Dat oude Onze-Lieve-Vrouwgasthuis ontwaren we links op het plein. Uitgebouwd tot het mooie en veelzijdige cultureel centrum CC Asse, is het sinds 2004 het hart van het lokale cultuurleven. Het Oud Gasthuis bevatte ook een unieke apotheek en een tabernakel, die een nieuwe thuis vonden in het Erfgoedmuseum.

Met ruim 24.000 voertuigen per dag is de N9 een van de drukste steenwegen in de Rand. Tot voor de aanleg van de E40 was het ook de belangrijkste weg naar de kust.

We rijden het centrum van Asse uit tot bij een van de grote fileknelpunten: het station van Asse waar de combinatie van verkeerslichten en lang gesloten spoorwegovergangen vaak voor stilstaand autoverkeer zorgt. Ook hier brengt de rondweg rond Asse op termijn soelaas, want die mijdt de spooroverweg en duikt verderop onder de spoorweg door. Een verkeersluwere omgeving kan de stationsomgeving op termijn nieuw leven inblazen en van de oude N9 misschien zelfs een aangename wandel- en fietsboulevard maken die het station met de dorpskern verbindt.

Zellik

We rijden verder tussen de lintbebouwing: een afwisseling van klassieke rijhuizen met een verhard voortuintje dat als parking dient en baanwinkels. Hier wordt gewerkt aan de herinrichting van de N9: de aanleg van een vrijliggend fietspad, vluchtheuvels voor overstekende voetgangers en hier en daar een beetje schaamgroen. Een evolutie ten goede, maar door de talrijke opritten van huizen en uitritten van winkelparkings zal dit deel van de N9 voor fietsers altijd onveilig blijven. Wat verderop krijgt de steenweg het uitzicht van een verbindingsweg. Het is de eerste omleiding van de N9 in Asse. Vroeger liep de N9 dwars door de dorpskern van Zellik – de dichtstbevolkte deelgemeente –, maar nu loopt hij netjes rond die dorpskern heen. De verademing heeft hier al deels plaatsgevonden. De nieuwe N9 is er nu wel een viervaksweg tussen geluidsmuren en bedrijventerreinen en je mag er zowaar 90 km/u rijden. Na de gewone brug rijden we onder de fiets- en voetgangersbrug door die Zellik met Zellik-station verbindt. Wie hier even links piept, ziet de contouren opdoemen van het nieuwe cashcenter van de Nationale Bank. Hier wordt het verdeelcentrum van alle geldtransporten opgetrokken. Het gebouw wordt een sterk beveiligde betonnen bunker, die weliswaar op bedrijfsgronden is gebouwd, maar door de omvang het landschap sterk schaadt. Een beetje extra inkleding zou nuttig zijn.

Kerremanspark

Even verderop zien we links even Hoeve Hooghof liggen. Het Hooghof is een historische vierkanthoeve die midden in een beschermd erfgoedlandschap ligt. In 2021 richtten de Vlaamse Landmaatschappij en de gemeente Asse de omgeving van het Hooghof in. Er kwam een parkgebied met een kleine hoogstamboomgaard, een hooiweide, nieuwe wandelverbindingen en maatregelen om de droogte- en erosieproblemen in het gebied aan te pakken. Het landschap werd verfraaid met tweeduizend planten die zullen uitgroeien tot houtkanten die natuurlijke verbindingen creëren met het Laarbeekbos in Brussel, Natura 2000-gebied, aan de overkant van de R0.

We rijden onder die R0 door, vandaag een barrière voor mens en dier. Bij de herinrichting is ruimte ingepland voor twee brede ecoducten over en twee kleinere faunapassages onder de R0. Voorbij de R0 draait de N9 bij de rotonde naar rechts af richting Brussel. Rechtdoor vind je het vervolg van de Pontbeeklaan, de N9f.

De N9 heeft in totaal veertien aftakkingen: van N9a tot N9n. De N9f of Pontbeeklaan loopt tot op de grens met Brussel langs het Researchpark Zellik. De weg werd indertijd aangelegd met twee dubbele rijvakken. Dit tracé zou deel uitmaken van de A11 die van Brussel over Jette en Ganshoren naar Knokke zou lopen. Het tracé verscheen in het Belgisch Staatsblad van 12 oktober 1966. Natuurverenigingen en lokale actoren protesteerden hevig tegen de plannen voor de A11 Brussel-Knokke en het project werd uiteindelijk afgevoerd. Daardoor bleven het moeras van Ganshoren en het Boudewijnpark in Jette, die op het voorziene wegtracé lagen, gevrijwaard. Aan de overkant van het Researchpark werd het Kerremanspark volledig heringericht. Je vindt er een parklint van één kilometer met (speel)bossen, een picknickplek, bufferbekken, speelgazon, een poel, een vlonderpad en heel wat bloemrijke hooilandjes. Het eertijds nogal verwaarloosde park Horing is nu omgetoverd tot de groene schakel Kerremanspark die in de vallei van de Molenbeek mooi aansluit op het Moeras van Ganshoren, het Koning Boudewijnpark, het Laarbeekbos en het Hooghof. In dit gebied vind je de zeldzame ringslang, een koestersoort van de gemeente Asse. Bij de aanleg van het Kerremanspark werd de Pontbeeklaan ontdubbeld en onthard. Er kwamen nieuwe en veilige fietsverbindingen en groen dat mooi aansluit bij het park. Hiermee behoren de straatraces, wilde feestjes, sluikstorten, wildparkeren en illegale kampeerplekken tot het verleden en ging het imago van het Researchpark Zellik er sterk op vooruit. Bij de rotonde staat nu een toeristische wegwijzer, die naar het Kerremanspark wijst als leuke ontspanningsplek.

Langs de N9 rijden we via de aaneengesloten hoogbouw verder richting Brussel. Net voor Brussel zien we op de Gossetlaan in Dilbeek nog de Heilige Familiekerk, een imposante kerk die een beetje verloren op een driehoekje staat langs de N9h. Om even te bezinnen vooraleer we Brussel binnenrijden?