Van alle N-wegen die uit Brussel vertrekken, is de N6 zowat de oudste. De weg werd aangelegd tussen 1704 en 1718. Het gedeelte in de Vlaamse Rand, van Halle tot Anderlecht, zelfs eerst tussen 1704 en 1706. Napoleon selecteerde de weg als route impériale die Parijs met Amsterdam verbond

Vanaf de rotonde in Halle vormt de steenweg de grens tussen Halle en Sint-Pieters-Leeuw. Even verder kom je bij bushalte Côte d’Or, verwijzend naar de aloude chocoladeproducent en hofleverancier. Vandaag vind je hier de site van Barry Callebaut en Kraft Foods, die het merk met de olifant overnamen.

Moordkruis

Het patroon van de weg is hier nog altijd dat van de klassieke, puur autogerichte steenweg. Van de oorspronkelijke vier rijvakken is er wel eentje omgeturnd tot een busbaan, maar voor het overige blijven fietsers en voetgangers heel karig bedeeld. We rijden langs grote bedrijvensites of door verspreide bebouwing. Daarachter strekt zich nog een hoop open ruimte uit. Vanaf de volgende rotonde valt de grensbepalende functie van de N6 weg en rijden we volledig over het grondgebied van Sint-Pieters-Leeuw. In een flauwe bocht, ter hoogte van de Tobie Swalusstraat, merken we een eerste, beperkte vorm van erfgoed op: de kapel van het Heilig Hart staat hier al meer dan 150 jaar; vandaag is ze volledig onderkomen. Vlak daarnaast staat een oude herberg uit dezelfde periode van de 19e eeuw: gebouwd rond 1870. Amper honderd meter verderop merken we rechts in de gevel van een oude schuur met huisnummer 775 een moordkruis voor een soldaat die hier in 1708 werd doodgeschoten. Het zijn allemaal eerder onopvallende erfgoedelementen langs een drukke steenweg.

De busbaan is ondertussen verdwenen en we rijden nu op een sterk gebetonneerd stuk met twee rijvakken in elke richting en daarnaast telkens een fietspad en een voetpad. De bebouwing wordt stilaan intenser. Even verder ligt links, in de bocht met de Europalaan, de voormalige hoeve Hof SintElooi, waarvan de geschiedenis teruggaat tot in de middeleeuwen. Door de eeuwen heen was dit een tolhuis, een herberg en een hoeve. Maar het meest in het oog springende erfgoedelement ligt achter de volgende bocht aan de rechterkant: de monumentale abdijhoeve Ten Brukom. Het springt in het oog als historisch erfgoed en is een voormalige 19e-eeuwse abdijhoeve van de cisterciënzerabdij van Ter Kameren.

Schaamgroen

Vanaf het kruispunt met de Europalaan krijgt de N6 een laanbeplanting aan de rechterkant en op de middenberm. Het schaamgroen zorgt voor een wat landelijkere aanblik. Hier is een fietspad aangelegd, niet echt afgesloten van de rijweg, maar wel duidelijk herkenbaar en min of meer veilig. Behalve natuurlijk bij elke in- en uitrit van een handelszaak of een bedrijf. Het loopt door tot diep in Sint-Pieters-Leeuw. Tegelijk ligt er nu tussen de twee rijvakken en het fietspad nog een parkeerstrook voor auto’s, die ook de veiligheid van de fietsers weer wat hypothekeert. Hier verdwijnt de bebouwing: eerst aan de linkerkant van de weg en wat verderop ook aan de rechterkant, waardoor we door open landschap rijden en de omgeving een stuk aangenamer wordt. Ware het niet dat de parkeerstroken hier worden ingenomen door permanente parkeerdruk van vrachtwagens en trailers, die het zicht op dat open landschap weer beperken. De verkeersborden – maximaal 72 uur parkeren en 3,5 ton maximum – wijzen erop dat wij niet de enigen zijn die de truckparkings als een probleem ervaren.

De N6 kent verschillende gezichten: van een ordinaire steenweg voor auto’s met interessant erfgoed over een heraanleg tot het groen van Vogelzang.

Vanaf het kruispunt met Hoogelst is de Bergensesteenweg weer de scheidslijn tussen twee gemeenten: links Sint-PietersLeeuw, rechts Beersel. Bij de volgende rotonde met de Laaklinde en de Lotstraat kunnen we rechts naar Lot en naar het kasteel van Beersel. Links naar Coloma, de Rozentuin en het kasteel van Gaasbeek, allemaal toeristische trekpleisters op een boogscheut van deze steenweg. Zolang de N6 de grens is tussen Beersel en Sint-Pieters-Leeuw wisselen de blokkendozen van baanwinkels af met historische woonkorrels en achterliggend open landschap.

Vanaf de Grensstraat loopt de steenweg weer volledig op het grondgebied van Sint-Pieters-Leeuw. De Tuinwijk Zuun aan de rechterkant springt in het oog. De Tuinwijk werd bij het begin van de jaren 1920 aangelegd in opdracht van de Gewestelijke Maatschappij van goedkope woningen van de kantons Halle, Sint-Kwintens-Lennik en Ukkel en zijn van de hand van de Brusselse architect Camille Damman.

Werken gedurende zeven jaren

Vanaf Zuun rijden we ook de werfzone van het Agentschap Wegen en Verkeer binnen, want de N6 krijgt een grondige facelift. AWV, Aquafin en de gemeente werken in acht fasen aan de steenweg over een afstand van 2,7 km van bij het kruispunt met de Ruisbroeksesteenweg tot bij het kruispunt met de Brusselbaan.

De oorspronkelijke timing liep van 2020 tot 2027. De inspiratie voor de verbetering van de steenweg is volgens Wegen en Verkeer ontstaan uit ‘de ongevallenstatistieken die aantonen dat er jaarlijks gemiddeld twintig ongevallen met licht- en zwaargewonden plaatsvinden op dat 2,7 km lange traject. Die cijfers bevestigen de verkeersonveilige toestand op de Bergensesteenweg. Een degelijke fietsinfrastructuur ontbreekt en de voetpaden zijn te smal en/of in slechte staat. Voetgangersoversteken zijn nauwelijks beveiligd en de leefkwaliteit van de woonomgeving komt zwaar onder druk te staan. Het traject kent een breed wegprofiel dat uitnodigt om te snel te rijden. Daarnaast ontbreekt het aan kwaliteitsvolle ingerichte groene ruimte.’ We citeren hier even de website van het Agentschap Wegen en Verkeer. Tegelijk stellen we vast dat het citaat eigenlijk geldt voor alle N-wegen van en naar Brussel. Er is dus nog veel werk aan de winkel en misschien hoeven we niet te wachten op de ontluisterende ongevallenstatistieken om de veiligheid van voetgangers en fietsers en de woon-, omgevings- en leefkwaliteit te verbeteren.

In elk geval mogen Zuun en Negenmanneke verbeterde kruispunten verwachten en meer ventwegen bij de winkelcomplexen, waardoor er minder gevaarlijke kruisingen ontstaan. Het sluipverkeer wordt ontmoedigd en de businfrastructuur wordt verbeterd. Voetgangers en fietsers krijgen een plek op volwaardige voet- en fietspaden langs beide kanten van de N6. Bomen en groeneilandjes verbeteren de kwaliteit en de beleving van de openbare ruimte. Al kan dat laatste zeker nog wat explicieter, want op heel wat plekken blijkt beton nog altijd sterk te overheersen en blijft de groenaanleg eerder beperkt.

In 2023 loopt fase 4 van de werken voor de herinrichting van de Bergensesteenweg tussen de Jan Vanderstraetenstraat en het Laurierplein en krijgt Shopping Pajot een nieuwe verbindingsweg. Zeven jaar is een lange tijd van werkhinder voor omwonenden en handelaars, maar het eindresultaat zal de miserie hopelijk snel doen vergeten.

Oase Vogelzang

Vanaf Zuun rijden we Negenmanneke binnen, de gemeente die genoemd is naar de tolmunt die hier in de 16e en 17e eeuw werd geïnd. Tot voor kort was de situatie voor fietsers en voetgangers hier ronduit lamentabel, maar de wegenwerken laten het beste verhopen voor de toekomst, ook al blijven de mogelijkheden tot herinrichting beperkt door de lintbebouwing langs beide kanten van de steenweg. Achter die lintbebouwing krijgen de Zuunbeek en haar zijbeken links en rechts van de Bergensesteenweg wél meer ruimte. Hier en daar wordt de Zuunbeek opnieuw opengelegd en soms verdwijnen zelfs hele gebouwen die eertijds over de rivier werden gebouwd. Parken en open ruimte, zoals het Damiaanpark en Wilder, krijgen een makeover met meer ruimte voor natuur en water. Ook die betere groen-blauwe dooradering moet de hele leef-, woon- en werkomgeving op termijn een boost geven.

We rijden verder en komen aan bij het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De Vogelzangbeek is de grens tussen de twee gewesten. Het is normaal gesproken een beek waar je onopgemerkt aan voorbijrijdt en die geprangd zit tussen bedrijven, woningen en andere harde infrastructuur. Nauwelijks zichtbaar van op de steenweg, maar wie de moeite neemt om hier links of rechts van de Bergensesteenweg het wandelpad in te slaan, kan plots herademen en komt in een vrij rustige groene oase terecht die Brussel met Vlaanderen verbindt, eerder dan dat ze de gewesten scheidt. Hier takken ook de wandelnetwerken uit beide regio’s op elkaar aan. Een verademing en een gebiedje om te ontdekken.