De Nederlandse vertaling verscheen begin dit jaar. Beide werken zijn nu courant verkrijgbaar en de moeite van het lezen waard.

Het gaat niet om de eenvoudigste materie, maar het is boeiend om lezen welke diersoorten zoal de revue passeerden in de vermelde tijdsspanne. En zeker hoe beide continenten een totaal andere ecologische voorgeschiedenis hebben. Wat mij erg verbaasde, was dat er zo veel kennis bestaat over de materie. Dan gaat het in de eerste plaats over de talloze fossielen die men overal ter wereld heeft gevonden. Alleen al in Europa zijn vierduizend archeologische sites grondig onderzocht. De interpretatie daarvan is niet altijd eenduidig, maar botsende meningen leiden dikwijls tot bijzondere inzichten. 

Zo kom je heel wat te weten over de evolutie van bijvoorbeeld het paard of de hond, en hoe onder meer de Neanderthalers en hun directe opvolgers een grote invloed hadden op de ontwikkeling van de grote zoogdieren in die tijd. We spreken over pakweg veertigduizend jaar geleden. De gevolgen daarvan zijn nog steeds zichtbaar in onze hedendaagse natuur, en ook dat is enigszins een verrassing als je niet alle dagen nadenkt over die dingen. 

 Tim Flannery, De eeuwige grens. Een ecologische geschiedenis van Noord-Amerika, Olympus, 2019, 437 blz., 17,50 euro.

Tim Flannery, Europa, De eerste 100 miljoen jaar, Atlas Contact, 2020, 400 blz., 29,99 euro.