Stefaan Van Brabandt, jarenlang als schrijver en acteur verbonden aan het theatergezelschap De Koe, studeerde naast drama ook filosofie. Nadat hij voor Canvas de wijsgerige reeks Het Voordeel van de Twijfel maakte, was de tijd rijp voor het schrijven van monologen voor filosofen. Eerst Socrates, nu Marx en later volgen onder meer Kierkegaard, Schopenhauer en Nietzsche. Filosofie op de planken brengen, is niet evident, maar Van Brabandt schreef opnieuw een erg toegankelijke tekst waarvan de toon overeenstemt met de denkwijze en het karakter van Marx. De focus ligt op de tegenstelling tussen Marx als mens en zijn idealen. Hij laat Marx over zichzelf vertellen en geeft hem, ondanks de vreselijke nachtmerrie waarop zijn ideeën zijn uitgedraaid, de kans zich te verdedigen.

EEN TRAGISCH LEVEN

De mens die terugkijkt op zijn bewogen leven en de balans opmaakt, het is het ideale uitgangspunt voor Johan Heldenbergh, die als acteur graag de lach én de traan opzoekt. De rol van Marx is hem op het lijf geschreven. Als tiener dweepte Johan Heldenbergh met het communisme. Daarvan houdt hij de humanistische waarden over: ‘Het Communistisch Manifest is zonder twijfel het meest invloedrijke politieke pamflet. Marx’ ideeën zijn tijdloos, maar de uitwerking ervan is slecht uitgedraaid. Het communisme had weinig respect voor mensenrechten en democratie, waarden waaraan Marx nochtans veel belang hechtte. Dat het ultieme doel van de mensheid rechtvaardigheid is, daarin geef ik hem wel gelijk. Iedereen moet een kans hebben op geluk. Ook de idealen, die aan de basis van zijn Manifest liggen, kan ik volgen. Het zijn dezelfde idealen die Jezus uitdroeg of Epicurus of Hegel. Het gaat trouwens ook over mentale armoede. Wat is een ideologie? Besef je dat je een bril opgedrukt krijgt waardoor je naar de wereld kijkt?’

VURIG PLEIDOOI

Veertien jaar geleden bracht Heldenbergh een vurige monoloog met Massis. Het was een aanklacht tegen de groeiende haat in onze maatschappij, geïnspireerd door volksheld John Massis. Engagement was een belangrijke drijfveer om die tekst toen te schrijven. Met Marx mag Heldenbergh een even memorabele tirade afsteken, een pamflet tegen het hedendaagse kapitalisme. De voorstelling eindigt met een citaat van Augustinus: ‘Hoop heeft twee prachtige dochters: moed en woede. Woede om hoe de dingen gaan en moed om ze te veranderen’. Het hoeft niet te verbazen dat hij vervolgens oproept om in opstand te komen tegen het onrecht. Marx was er immers van overtuigd dat verandering onvermijdelijk is. Klaar voor een staaltje scherp politiek theater dat je een klare spiegel voorhoudt? 

DO • 22 NOV • 20.30
Marx
Stefaan Van Brabandt/ De Verwondering
Jezus-eik, GC de Bosuil, 02 657 31 79