Sociale kruidenier
Idem Dito
Idem Dito is een initiatief van het Centrum voor Algemeen Welzijnswerk (CAW) Halle-Vilvoorde en bestaat inmiddels vijftien jaar. ‘Het gros van de klanten zijn grote gezinnen en veel alleenstaanden, vooral alleenstaande vrouwen met kinderen. In totaal gaat het om ruim duizend mensen uit 250 à 300 huishoudens’, aldus Leen Van der Perre, coördinator van Idem Dito, en parttime winkelverantwoordelijke Linda Maquoi.
Klantrelatie
De sobere inrichting van Idem Dito in een gebouw van het CAW in Vilvoorde doet denken aan een mini Colruyt. Toch is de sociale kruidenier geen winkel als een andere, want enkel klanten met een beperkt inkomen kunnen er terecht. ‘Het gaat over huishoudens die na aftrek van de uitgaven voor school, gezondheidszorg, gas en elektriciteit, telefonie en huur, minder dan 7 euro per dag en per gezinslid overhouden om eten te kopen. De screening van de inkomsten en uitgaven gebeurt door een hulpverlener van het OCMW of het CAW. Een gezin dat aan de financiële voorwaarden voldoet, kan gedurende zes maanden één keer per week aankopen doen in de sociale kruidenier. Hulpverleners gaan tijdens die periode na of hun cliënt gebruik maakt van al zijn rechten, zoals een tegemoetkoming van het ziekenfonds, een huurtoelage of een werkloosheidsuitkering. Ze ondersteunen de cliënt bij de zoektocht naar werk. Veel gezinnen komen echter moeilijk weg uit de armoede. De toegang tot de sociale kruidenier kan met zes maanden worden verlengd na een nieuw onderzoek van de financiële situatie.
Goede en gezonde mix
De sociale kruidenier verschilt van noodhulp en plaatsen waar je een voedselpakket kan krijgen. ‘Die pakketten zijn gratis, maar je hebt als begunstigde geen keus. Je moet nemen wat er op dat moment voorhanden is. Bij de sociale kruidenier daarentegen staat de klantrelatie centraal: de klanten betalen grotendeels voor hun aankopen en kunnen een keuze maken uit een divers aanbod’, schetsen Van der Perre en Maquoi.
‘Het gros van de klanten zijn grote gezinnen en veel alleenstaanden, vooral alleenstaande vrouwen met kinderen. In totaal gaat het om ruim duizend mensen uit 250 à 300 huishoudens.’
‘De basisproducten die we zelf aankopen, zoals suiker, bloem, pasta, tomaten, toilet- en keukenartikelen, krijgt de klant met 20% korting. Een aantal diepvriesproducten, waaronder vlees en vis, kunnen we voor onze klanten tegen zeer gunstige prijzen aankopen. Er zijn ook gratis artikelen, zoals de FEAD-producten (Fonds voor Europese hulp aan de meest behoeftigen, n.v.d.r.) die de Europese Unie gratis ter beschikking stelt aan mensen in armoede. Onze andere parttime winkelverantwoordelijke Kulwinder Singh gaat wekelijks naar de veiling in Katelijne-Waver en haalt er niet-verkochte groenten op die Idem Dito gratis verdeelt. We doen ook een beroep op de vzw Goods to give. Die vzw zamelt overschotten in of producten waaraan iets mankeert, zoals een verkeerd label, en levert die vervolgens tegen een symbolische prijs aan sociale initiatieven. De sociale kruidenier vormt zo een schakel in een duurzamere economie.’
Zo stelt Idem Dito een goede mix samen van goederen met een kleine korting, andere met een zeer grote reductie en een gratis aanbod. Bij de verdeling van de gratis goederen houdt Idem Dito rekening met het aantal gezinsleden. Ook het toegekende bestedingsbudget is afhankelijk van de gezinsgrootte. Idem Dito heeft een uitgesproken sociale doelstelling. Klanten van de sociale kruidenier kunnen in hetzelfde gebouw, in het zogenaamde inloopcentrum, een gratis kopje koffie of thee drinken en andere mensen ontmoeten. In het ontmoetingscentrum kan je een hulpverlener aanspreken. Het sociale karakter blijkt ook uit de inzet van een ploeg van twaalf vrijwilligers, die een belangrijke rol spelen in de praktische organisatie en bij de verkoop.
Steun van lokale besturen
De klanten van Idem Dito komen in de eerste plaats uit Vilvoorde, in de tweede plaats uit Grimbergen. Het aanbod is ook bestemd voor mensen in armoede uit de gemeenten Machelen, Steenokkerzeel, Kapelle-op-den-Bos, Meise en Wemmel. Met die zeven gemeenten heeft het CAW Halle-Vilvoorde een samenwerkingsovereenkomst gesloten. De gemeentebesturen betalen 5 euro per winkelbeurt van de inwoners uit hun gemeente. Het winkelconcept van de sociale kruidenier past in een gemeentelijk plan van armoedebestrijding.