01 nov '22

Hard maar ook
hartverwarmend

2460
door Michaël Bellon
Rond de zeventig zijn ze inmiddels, de gebroeders Jean-Pierre en Luc Dardenne. Maar aan energie en urgentie heeft het Luikse regisseursduo nog niets ingeboet. Meer dan tien langspeelfilms hebben ze ondertussen op hun naam en verschillende daarvan ken je ongetwijfeld.

Rosetta en L’Enfant kregen een Gouden Palm op het filmfestival van Cannes, Le Silence de Lorna en Le Gamin au vélo wonnen er prijzen in belangrijke nevencategorieën. En op het jongste festival was het weer prijs, want met Tori et Lokita wonnen de Dardennes de Prix du 75e Festival de Cannes, een gelegenheidsprijs die wel in het leven geroepen leek om de nieuwste film van de broers te kunnen bekronen.

Tori et Lokita is opnieuw een sociaal drama zonder franjes, maar met veel emotie zoals we van de Dardennes gewoon zijn. De film kreeg opvallend veel meer bijval dan hun twee vorige La Fille inconnue en Le jeune Ahmed. Het is een harde film door de rauwe realiteit die ongefilterd wordt getoond. Tegelijkertijd is hij hartverwarmend door de menselijke kracht van de personages, die opnieuw gestalte worden gegeven door acteurs die de gebroeders Dardenne vanuit het niets onder het voetlicht brengen. Filmliefhebbers herkennen in de bijrollen waarschijnlijk de meer ervaren Vlaamse acteurs Charlotte De Bruyn (Niet Schieten, De Twaalf) en Tijmen Govaerts (Girl, Twee Zomers), maar het zijn de debutanten Pablo Schils uit Seraing en Joely Mbundu uit Ganshoren die de hoofdrollen vertolken. Zij spelen respectievelijk de jonge Tori uit Benin en het wat oudere meisje Lokita uit Kameroen, en betekenen voor deze film wat Jérémie Renier voor La Promesse of Emilie Dequenne voor Rosetta betekenden. Ze zijn de warme krachtbronnen in een film waarin de regisseurs de omstandigheden aanklagen waarin veel niet-begeleide minderjarige migranten in ons land en in de rest van Europa verkeren.

Misbruik en willekeur

Tori en Lokita doen zich bij hun aankomst in België voor als broer en zus en verbinden hun lot aan elkaar. Hun asielprocedure hapert, de familie in het thuisland wil geld, net als de mensensmokkelaars waarvan ze het slachtoffer zijn. De kinderen zijn overgeleverd aan de wreedheid en de willekeur van hun situatie, en worden gedwongen tot een leven dat volwassenen nauwelijks aan zouden kunnen. Ze ondergaan uitbuiting, geweld en misbruik, en belanden via een nietsontziende horecabaas in de drugshandel. De Dardennes hebben zich voor het maken van deze film uiteraard gedocumenteerd en tonen wat de concrete gevolgen zijn van asielcrisissen waaraan niet afdoende het hoofd wordt geboden. Ze tonen ook hoe het label dat ‘illegalen’ krijgen opgeplakt vooral illegaliteit in de hand werkt, omdat mensen met slechte bedoelingen hun gang kunnen gaan met (minderjarige) vluchtelingen waar verder niemand naar omkijkt.

Vriendschap en veerkracht

Net als in hun andere bekroonde films behandelen de Dardennes zonder compromis een onderwerp waar we eigenlijk liever van wegkijken. En net als in die films zijn het jonge mensen, kinderen nog, die ons een geweten schoppen. Maar behalve een aanklacht is deze film ook een verhaal van vriendschap en veerkracht. De Brusselse Joely is een zachte kracht en een natuurtalent. De jonge Tori is met zijn spontane verbale capaciteiten een onweerstaanbare knul. Tot voor deze film hadden ze nauwelijks acteurservaring, maar de Dardennes herkenden hun talent tijdens de castings. Als kijker ben je zo met het lot van de twee personages begaan dat de film je bekommernis om de afloop ervan automatisch een soort thriller wordt.

 

WO – 2 NOV – 20.30
Tori en Lokita
Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30