Brusselse hop is hip
Voor Goed Gekruid trekken we naar de hopplantage in het Laarbeekbos en spreken er met Christophe Speltiens, oprichter van Houblons de Bruxelles. Het hopverhaal van Speltiens begon een aantal jaar geleden met een geschenk van zijn vrouw: een weekend bierbrouwen. Aan dat weekend breidde hij een twee jaar durende avondopleiding microbrouwer. Tot dan lag de focus vooral op het bier zelf, maar daar kwam snel verandering in. Door zijn opleiding kwam Speltiens in aanraking met hopkwekerijen, waarvan hij al snel enkele plantjes mee naar huis nam. Hij deed een aantal kleine experimenten met het telen van hop en bedacht een concept voor een microbrasserie met eigen hopplanten. Op een stuk grond aan de kinderboerderij in Laarbeekbos kon hij starten met het cultiveren van hop. Houblons de Bruxelles was geboren.
‘In 2017 bouwde ik er een structuur met palen zodat we een eerste test konden doen met tien hopplanten. Zo’n structuur is noodzakelijk voor een hopplantage omdat de plant naar omhoog groeit. Soms klimt de plant wel tot acht meter hoog. Het jaar nadien maakten we een structuur voor maar liefst vierhonderd planten. Vandaag is het een lokale, kleinschalige hopplantage, uniek in Brussel.'
Hop herintroduceren
Houblons de Bruxelles werd een vzw die voornamelijk steunt op de inzet van vrijwilligers. Die hulp en het feit dat de plantage langs de Groene Wandeling ligt, dragen bij aan een belangrijk doel: het herintroduceren van de hopplant in bierminnend België. ‘Brussel is een uitstekende habitat voor hop. In de Zennevallei groeien heel wat wilde hopvariëteiten. Vroeger waren er trouwens heel veel hopplantages die hop leverden aan Geuze-brouwerijen. Die zijn nagenoeg allemaal verdwenen. Vandaag moet je naar de streek rond Asse of veel verder naar Poperinge om hopplantages te zien. Houblons de Bruxelles wil met de plantage de hopplant opnieuw tonen. Onze vrijwilligers schakelen we vooral in om de hop te oogsten. Daarna mogen ze uiteraard ons bier proeven. Omdat hop aan de vingers blijft kleven, ontstaat er tijdens het proeven een magisch moment: hop geurt zeer sterk en de plukkers beseffen tijdens het proeven dat ze een plant aan het drinken zijn.’
Hop cultiveren
De hopplant wordt dan wel tot acht meter groot, voor het brouwen van bier wordt maar een klein onderdeel van de plant gebruikt. ‘Hop is een tweehuizig ras en heeft dus zowel vrouwelijke als mannelijke planten. Wij gebruiken de vrouwelijke planten, waarvan we enkel de bloem gebruiken. Die ziet er een beetje uit als een dennenappel. Binnen in de vruchtkegel zitten lupulinekorreltjes die stoffen bevatten die het bier bitter maken en etherische oliën die aroma geven aan het bier.’ Elk jaar oogst Houblons de Bruxelles de vruchtkegels waarbij ze de plant tot één meter boven de grond afsnijden. Dat ritueel bevordert een natuurlijk groeiproces. ‘Hop overwintert met de wortels in de grond, maar de bovengrondse plant groeit elk jaar opnieuw. De vruchtkegels laten we drogen en worden gebruikt in de brouwerij. Alles wat je in bier proeft, behalve de zoetigheid, hangt af van de hop. Het is dus echt een essentieel onderdeel.’