01 jan '25

Verbonden met de natuur

94
door Nathalie Dirix
De terugkeer naar een verloren paradijs. Die sfeer roept Simona Mihaela Stoia met haar schilderijen op. ‘Mijn werken onthullen iets dat dieper gaat dan de werkelijkheid.’

In haar atelier in Ottenburg, midden het glooiende landschap, komen haar abstracte schilderijen met subtiele kleurschakeringen tot stand. Als kind droomde Simona Mihaela Stoia er al van om kunstenaar te worden. Het duurde echter tot in 2010, nadat zij haar man naar België volgde, vooraleer zij zich inschreef voor een schildersopleiding. ‘De ontmoeting met mijn echtgenoot en mijn inschrijving aan de kunstacademie zijn het beste wat mij overkwam. Schilderen werkt bevrijdend.’

Ode aan Moeder Natuur

Inspiratie vindt ze in de natuur. ‘Tijdens mijn wandelingen observeer ik aandachtig de natuurlijke omgeving. Zij evolueert voortdurend. Een andere lichtinval, het groen van de bomen, het gras,… Dat verrassende effect, eigen aan de natuur, fascineert mij.’ Het centrale thema dat in haar werk terugkeert, is onze (dis)connectie met de natuur. ‘Verlangen wij niet allemaal naar de verloren Tuin van Eden? Naar een plek waar de natuur zich in al haar schoonheid aan ons onthult en de druk van de digitale wereld ver weg is?’ Zo’n plek vond Stoia in haar tuin, waar zij allerlei kruiden en groenten teelt volgens de principes van de permacultuur. ‘Je kunt je tuin zo indelen dat planten elkaar behoeden voor gevaar. Zo beschermt munt oregano tegen bepaalde insecten. Wonderlijk toch hoe de natuur ons leert samenwerken.’

Vissen met gevoel voor kunst

Herinneringen aan haar geboorteland Roemenië brengen Simona terug naar de moestuin van haar grootmoeder. Daar leerde zij de echte betekenis van de term duurzaamheid. ‘Mijn oma liet niet toe dat wij alle maïskolven oogstten. Wij moesten er laten hangen voor de vogels, zodat ook zij de winter konden doorkomen. Zij deed mij inzien dat wij onlosmakelijk met de natuur verbonden zijn.’ Ze toont een filmpje waarin mannelijke Japanse kogelvisjes in het zand kunstwerken maken om de vrouwtjes te verleiden. Het is die liefde voor de natuur die maken dat haar eigen creaties doorleefd zijn. Ze hebben iets organisch, iets levensecht. Het is een inzicht dat ze meegeeft aan haar studenten van het KASK, de hogeschool waar ze ondertussen van leerling naar docent evolueerde.

Voor de generaties na ons

‘Ik gun mijzelf en mijn schilderijen vrijheid’, zegt Stoia. ‘Ik schilder zonder op voorhand te weten wat het eindresultaat zal zijn. Zonder na te denken over wat anderen zullen zeggen. Ik laat het werk ontstaan, zonder verwachting. Het werk groeit en creëert zichzelf.’ Bij het woord vrijheid denkt ze ook aan haar man die in 1990, na de val van het communistische regime in Roemenië, naar België kwam. ‘Hij effende het pad naar vrijheid. Hier kreeg ik de ruimte om te worden wie ik ben. Hier vond ik mijn plek en mijn bestaansreden als kunstenares. Moeilijke dagen laat ik niet aan mijn hart komen. Ik zie het als mijn plicht om door te blijven gaan. Ik vergeet nooit dat er vele generaties voor mij nodig waren om voor ons een kader te schetsen waarin wij vandaag in alle vrijheid kunnen uitbeelden wat wij willen uitbeelden. Het is aan ons om daar het maximum mee te doen, zodat de generaties na ons het nog beter kunnen doen.’ 

 

FAVORIETEN VAN
Simona Mihaela Stoia

MOOISTE PLEK IN ROEMENIË
Elk Roemeens dorpje.

FAVORIET GERECHT
Acusca (groentepasta).

MOOISTE HERINNERING AAN ROEMENIË
Samen met mijn oma in de tuin werken.