Van Bunderen Robberechts (18) is net aan zijn studies Social Sciences begonnen aan de VUB als we hem treffen in cultuurcafé Pilar. Een opsteker voor de jongeman die zijn middelbare schooldiploma behaalde voor de centrale examencommissie nadat hij in het zog van de fatale Waalse overstromingen in juli 2021 eerst maanden in bed bleef liggen – hij voelde zich de achterblijver – en daarna zijn studies on hold zette. Even later schuift Maesschalck (25) aan. Hij kruipt in For Rosa in de huid van de jonge klimaatactivist.

Wie verzint het?

Het was regisseur Nic Balthazar die de twee samenbracht. Maesschalck castte hij een dozijn jaar geleden voor zijn langspeelfilm Tot Altijd. In het verhaal van Benjamin zag hij veel potentieel. Terecht. Wie verzint het? Twee jonge deelnemers van een klimaatkamp aan de oever van de Ourthe beleven een korte tienerromance tot de kracht van het water hen uit elkaar rukt, en handjes vasthouden vastklampen wordt, en uiteindelijk loslaten. ‘Onze handen gleden uit elkaar, vinger per vinger, zoals in de film, maar dan echt’, klinkt het. Rosa Reichel werd drie dagen later zeven kilometer verder dood aangetroffen in de prikkeldraad van een lokale boer en is één van de inmiddels 39 klimaatslachtoffers van de Waalse waterbom. Benjamin bleef verslagen achter. ‘Het was verschrikkelijk. Ik voelde een enorme onmacht. Aan terugkeren naar de noodlottige plek heb ik nooit nood gehad. Veel belangrijker vond ik het om mijn verhaal te delen en te laten voelen dat er echte mensen achter de cijfers zitten.’

Scholen en senioren

Balthazar regelde de eerste ontmoeting tussen Felix en Benjamin. ‘Hij was onder de indruk van mijn monoloog Het Nijlpaard die hij op Theater Aan Zee gezien had’, pikt Felix in. ‘De halve pagina tekst heb ik gewoon aan tafel gespeeld. Noem het een auditie met mij als enige kandidaat. Ik wou de rol. De voorstelling zal mensen misschien niet veranderen, maar wel aanzetten tot nadenken. Daarom is het goed dat ze op een zo breed mogelijke schaal wordt vertoond, zowel in scholen als voor senioren.’

Benjamin wil de getallen een naam geven, de mensen een gezicht en de slachtoffers een verhaal. ‘Uiteindelijk zijn emoties geschikter om mensen te overtuigen. Daarom is een toneelstuk zo’n goed idee. Dan moet ik dit pijnlijke verhaal ook niet altijd zelf vertellen. (Aan Felix) ‘Het is tof dat jij dat nu in mijn plaats doet.’

Loser

‘Ik wil Benjamin niet nabootsen’, zegt Felix. ‘Onze accenten en looks verschillen sowieso. Het is tof dat ik met hem kan terugkoppelen: een keer vertelde hij me dat het mama was en niet ma. Daar hou ik rekening mee. Omdat hij zo nauw betrokken was bij het schrijfproces, het zijn reconstructie van de feiten is, voelt het alsof de woorden die ik uitspreek rechtstreeks uit zijn mond komen.’

‘Mensen herkennen me in jouw spel. Het zit in kleine dingen: in de reflex die je hebt als er een waterdruppel in je nek valt, of in de wat onbeholpen manier waarop je mijn grappen maakt.’ Eerst wou Benjamin geen aandacht geven aan de haters die in het klimaatverhaal een klein, maar luid deel van de bevolking zijn. ‘Later ben ik daarop teruggekomen, want klimaatactivisten moeten er mee omgaan. Omdat mijn verhaal zo persoonlijk is, heb ik er misschien nog het minste last van. Wat gaan ze zeggen? Dat ik een loser ben? Ja, Rosa ben ik inderdaad kwijt.’

Partycrasher

Of toch niet helemaal, want machteloosheid heeft plaatsgemaakt voor een verhevigd activisme dat weerklank vindt op het hoogste politieke niveau. Met zijn vzw Climate Justice for Rosa en dankzij lobbywerk bij (toenmalig) eurocommissaris Frans Timmermans is 15 juli uitgeroepen tot Europese herdenkingsdag voor klimaatslachtoffers. ‘Het idee ontstond na het zien van Rain Requiem van David Van Reybrouck en Jef Neve, een dodenmis voor de slachtoffers van de overstromingen.’

‘Soms voel ik me een partycrasher’, klinkt het over de speeches waarvoor hij wordt gevraagd op klimaatmarsen en in parlementen. ‘Ja, er zitten nummers van politici in mijn gsm. Ik ben altijd bang dat ik er per ongeluk eentje opbel, vooral Alexander De Croo… de lijst is alfabetisch.’ (lacht) Felix ziet hem nog eindigen in de politiek, maar zelf ontkent hij dat. ‘Eigenlijk wil ik het klimaat zo apolitiek mogelijk maken en ook het verhaal vertellen van mijn vrienden in de global south. Dat van Kato op Tuvalu, of van Rahmina, die opgroeide op een eiland in het Victoriameer in Kenia dat nu verdwenen is.’

DO – 28 NOV – 20.15
For Rosa
Balthazar, Maesschalck & Van Bunderen Robberechts
Alsemberg, CC de Meent, 02 359 16 00