Artiesten en publiek, er heerst een gevoel dat we iets in te halen hebben. Het eerste optreden na het lange niets had voor velen een emotionele, zelfs bijna fysieke impact. Dat toont aan dat de cultuursector essentiëler is dan gedacht’, zegt muzikant Frederik Sioen. Als coördinator van het Gents Kunstenoverleg en woordvoerder van de Crisiscel Cultuur verdedigde hij het afgelopen anderhalve jaar de belangen van de cultuursector.

‘De rol van de kunstenaar is een dialoog op gang brengen en af en toe tegen de schenen schoppen. Kunst brengt mensen bij elkaar en troost ze. Vanuit zo’n sector mag een krachtig signaal niet uitblijven.’ Sioen zou als coördinator van het Gents Kunstenoverleg beginnen op 16 maart 2020, zo was het gepland. Toen kwam echter de lockdown en werd zijn rol ineens veel prangender. ‘Ergens was het ook een geschenk. Ik kan niet lang naar het plafond zitten staren en niks doen. Terwijl veel van mijn collega’s met existentiële vragen worstelden, kon ik mij nuttig maken. Ik heb dat nodig. Als muzikant haal ik mijn inspiratie ook uit de contacten met het publiek.’

Broederschap

‘Afgelopen zomer ben ik zelf voorzichtig begonnen met een aantal kleinere concertjes, maar het najaar wordt intensief. Dan heb ik de tournee Sioen Plays Graceland, twintig akoestische optredens in verschillende kerken in Vlaanderen, met de Zuid-Afrikaanse muzikanten die ik al twaalf jaar ken. Die tournee stond vorig jaar gepland, maar is toen geannuleerd. Ik vind het fantastisch dat hij er nu toch komt. Op het podium staan, is waar we het uiteindelijk voor doen. Het broederschap dat ontstaat wanneer je een podium deelt, heb ik nog het meest gemist. Mensen met wie je samen muziek maakt, ken je na een tijdje zo goed, het is een band voor het leven. Je hoeft vaak zelfs maar een kleine hoofdbeweging te doen en de anderen begrijpen wat je bedoelt.’

Pijnpunten

De goesting is groot en Sioen is van nature een positief ingesteld iemand. Toch is hij er niet helemaal gerust op dat alles nu met een vingerknip in orde komt. ‘Ik denk dat de sector de impact van corona nog lang zal voelen. We hebben allemaal cruciale netwerkmomenten gemist. Elk optreden is de beste reclame voor het volgende. Je mag ook niet onderschatten hoe belangrijk napraten is. Je ontmoet publiek, organisatoren en collega’s. Door samen aan de toog te blijven hangen, ontstaan er ontzettend veel nieuwe ideeën en inzichten die er nu niet zijn geweest.’

De lonen voor kunstenaars vormen ook al jaren een heikel punt. In de dagen voor corona was op dat vlak een en ander aan het bewegen. ‘Het leek erop dat daar eindelijk schot in zou komen, maar dat debat is stilgevallen. Ik vrees zelfs dat iedereen nu zo graag wil spelen dat er veel water bij de wijn zal worden gedaan wat betreft gages en omstandigheden.’ Corona heeft de precaire situatie van de kunstenaar nog duidelijker blootgelegd. Omdat velen in wankele statuten werken, bleken ze opeens nergens recht op te hebben en volledig in de kou te blijven staan. ‘Ook zagen we heel wat oudere kunstenaars die in de jaren 80 en 90 in de bloei van hun carrière zaten, maar door het gebrek aan statuten in die tijd bijvoorbeeld veel in het zwart hebben gewerkt. Zij beginnen nu met pensioen te gaan en vallen door die omstandigheden terug op heel lage inkomsten. Met corona is het extra duidelijk geworden hoe kwetsbaar veel statuten in onze sector zijn. Laat ons hopen dat we dat soort inzichten uit de crisis toch nog ten goede kunnen keren.’

Publiek in beweging

‘Als ik ergens voluit hoopvol over ben, is het het publiek’, zegt Sioen. ‘In de zomer hebben we gezien dat het publiek heel voorzichtig terugkeerde. Je merkte dat de mensen gretig zijn om elkaar weer te ontmoeten, ook op andere plekken dan op restaurant of café, en dat ze de sector graag willen steunen. Natuurlijk is er veel uitgesteld en wil iedereen nu tegelijk spelen en organiseren. Ongetwijfeld komt er dus een bottleneck aan evenementen in het najaar. Daar zullen we met zijn allen door moeten. Misschien komt er een overaanbod, misschien raken niet alle zalen vol, maar ik schat dat dat zich stilaan zal herstellen. Ik ben ook niet bijzonder bang dat de grote namen de kleinere zullen verdringen. In de zomer zagen we toch dat er veel ruimte kwam voor lokaal aanbod. Dat zorgt ook altijd weer voor beweging in het publiek, iedereen brengt er makkelijk nieuwe mensen uit zijn eigen netwerk mee naartoe. Ik hoop dat ook de organisatoren daar kansen zullen zien om een nieuw publiek aan te trekken.’

VR · 29 OKT · 20.30
Sioen plays Graceland
Asse, Oud Gasthuis, 02 456 01 60