Na het boek De Bourgondiërs volgde de nog populairdere podcast. En nu is er de dus de voorstelling. Je kan wel stellen dat Van Loo het verhaal in de vingers heeft.

De middeleeuwen worden vaak weggezet als een duffe periode. Waarom is het tijdperk van de Bourgondische hertogen toch interessant? ‘Waren de middeleeuwen wel zo duister?

Een voorbeeld: de middeleeuwse veldslagen waren wreedaardig maar duurden één dag. Dat is peanuts in vergelijking met de veldslagen vanaf de tijd van Napoleon, en later de Eerste Wereldoorlog. Daarnaast zijn de late middeleeuwen van groot belang geweest voor onze contreien. Wij behoorden nu eens tot het Franse, dan weer tot het Heilig Roomse Rijk, tot er eind 14e eeuw plots een nieuwe staatkundige eenheid verschijnt: de Lage Landen. Als de Bourgondische hertogen die niet bij elkaar hadden gepuzzeld, konden België en Nederland onmogelijk geboren worden. Het is ook een Game of Thrones-achtig verhaal met veldslagen, overspel, bastaarden, moordaanslagen, brandstapels, banketten en riddertoernooien.’

Hoe kon ons ‘oerverhaal’ in de Lage Landen in de vergetelheid raken?

‘Onze nationale geschiedenis concentreert zich op de scheiding tussen de noordelijke en zuidelijke Nederlanden. Op school leerden wij dat dáár ons verhaal begint. Maar eigenlijk moet je verder terug in de tijd.’

Hoe pakte je de ‘vertaling’ van het boek aan in de theatervoorstelling?

‘In de voorstelling maak ik scherpe keuzes. De actualiteit resoneert meer in het stuk. Het is ook persoonlijker. Ik begin met mijn verhaal, mijn vrouw en dochter komen er in voor en ik geef mijn persoonlijke kijk op de zaak. Mijn doel is honderd minuten fijn theater te brengen, vol energie en humor. Ik wil iets essentieel vertellen over wie we zijn en waar we vandaan komen. Ik leg verbanden en ga in interactie met het publiek. Niks in de handen, niks in de zakken. Puur vertellen.

Je hebt veel aandacht voor kunst. Je stelt zelfs dat de Lage Landen eerst eenheid vonden in de kunst, later op politiek vlak.

‘Jan Van Eyck, Rogier van der Weyden, Hugo van der Goes, … Deze kunstenaars zijn ondenkbaar zonder de Bourgondiërs. Het is de bedoeling dat mensen zich na de voorstelling meteen een lidkaart van de Sluter-fanclub aanschaffen. Klaas Sluter is de vergeten Michelangelo van de Lage Landen. Zijn werk is zo schoon, het is het begin van onze kunstgeschiedenis. Een academicus zal dit niet hardop zeggen, maar als schrijver doe ik het wel: wij zijn daar in Dijon geboren, in de schone kunsten. Het is de eerste generatie van grote kunstenaars uit onze contreien die we bij naam kennen, voordien waren kunstenaars anoniem.’

In die periode wordt het individu belangrijker, steden eisen meer rechten. Hier ligt de kiem van onze moderne samenleving.

‘Dit is het prille begin van democratie met de eerste Staten-Generaal, een eenheidsmunt, een Rekenkamer, … Wat ook fascinerend is: je kan de lokale geschiedenis van pakweg Brussel of Halle makkelijk koppelen aan de grote internationale geschiedenis.’

Je hangt anekdotes en kronieken op aan het grote verhaal. Misschien verklaart die herkenbaarheid het succes?

‘Als ik een geschiedenisboek lees dat enkel over grote verhalen gaat, loop ik verloren. En als het alleen anekdotiek is, kan je het evengoed op een kalender afdrukken en elke dag een blaadje lezen. Het moet la petite et grande histoire zijn, zoals Balzac zei. Elke zin die ik schrijf, moet ik zelf verstaan. Dus ik stel de hele tijd vragen zoals een 10-jarige zou doen: wat aten ze toen, hoe reisden ze, wat waren de spelregels van een toernooi? Ik heb veel historische boeken ingeslikt en er mijn verhaal van gemaakt. Zo meeslepend mogelijk, zonder de waarheid geweld aan te doen.’

De Bourgondiërs. Ons spannende oerverhaal
Bart Van Loo

ZA · 4 DEC · 20.30
Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59

DO · 20 JAN · 20.00
Linkebeek, GC de Moelie, 02 380 77 51

(en extra speeldata op 20/2 in Ternat en 2/3 in Strombeek-Bever)