Directeur van Debateville is Sophie Buysse. Zij is jurist van opleiding, lid van denktank de Vrijdaggroep en lanceerde eerder Teach for Belgium, een programma dat mensen coacht om les te geven in concentratiescholen. Haar ervaringen met het onderwijs en met kwetsbare jongeren in Brussel zette haar er toe aan om met Debateville te starten. De debatorganisatie die in 2020, net voor corona, werd gelanceerd met veertig kinderen en drie vrijwilligers groeide uit tot een project waar vorig schooljaar 180 Brusselse kinderen en meer dan vijftig vrijwilligers deel van uitmaakten.

‘Onderwijs is de belangrijkste hefboom om de maatschappij te verbeteren’, verklaart Buysse. ‘Er zit heel veel onontgonnen talent bij onze jeugd. Tegelijk wijzen studies uit dat de onderwijskwaliteit en de spreek- en leesvaardigheid in Vlaanderen daalt. Vlaanderen kent ook één van de meest ongelijke onderwijssystemen met een grote kloof tussen de meest bevoordeelde en meest benadeelde leerlingen.’

Jongeren bouwen meer zelfvertrouwen op, denken na over hun mening en de maatschappij, denken gestructureerder.

Een artikel in zakentijdschrift The Economist en de internationale studie Debating the evidence over de voordelen van debatonderwijs bracht Buysse op een idee. ‘Jongeren die in zo’n debatprogramma zitten, bouwen meer zelfvertrouwen op, denken na over hun mening en de maatschappij, zijn beter in staat om gestructureerd te denken, maar ook om van mening te kunnen veranderen. Daarnaast versterkt debatteren je taal- en communicatievaardigheden. Je vergroot je liefde voor het Nederlands, gaat actief leren door informatie op te zoeken om je argumentatie op te bouwen en bent beter in staat om kritisch om te gaan met informatie. Daardoor sta je met veel meer motivatie en zelfvertrouwen in het leven.’

Spelenderwijs democratisch

Debateville is er voor iedereen. Inschrijven gaat eenvoudig. De hoogte van het inschrijvingsgeld bepaal je zelf, naargelang je financiële draagkracht. Buysse: ‘Naar onze debatgroepen komen jongeren uit gegoede milieus die later politicus willen worden, maar ook jongeren die thuis geen Nederlands spreken. We doen veel spelletjes die het leuk maken en zorgen ervoor dat iedereen nieuwe vrienden leert kennen, vaak met een andere sociaal-economische, culturele en religieuze achtergrond. In Brussel bedroeg onze aanwezigheidsgraad vorig schooljaar 89%. De deelnemers uit Brussel-stad, Molenbeek, Schaarbeek, Jette of Laken kwamen na een hele dag op school met plezier naar onze debatateliers.’

De kinderen brengen zelf de thema’s aan waarover wordt gedebatteerd. Dat kan dan gaan van racisme over godsdienst tot TikTok en Spiderman. In de debatoefeningen leren ze argumenten ontwikkelen, kritische vragen stellen en standpunten verdedigen die niet per se de hunne zijn. ‘Dat verbreedt je perspectief. Jongeren staan vaak echt open en zijn nieuwsgierig om elkaars standpunten te leren kennen. Op een constructieve manier met elkaar in dialoog gaan, begrijpen dat iedereen recht heeft op zijn opvattingen en het op een respectvolle manier oneens kunnen zijn met elkaar, zo gaat het er in een open democratie aan toe.’

Naar de Rand

De ateliers worden door vrijwilligers gegeven, vaak jonge mensen en studenten, maar even goed een ervaren topadvocaat. ‘Het gaat om heel diverse profielen met een passie voor jongeren. Ze zijn dikwijls ook rolmodellen voor de deelnemers aan wiens ontwikkeling ze bijdragen. We bieden hen ook coaching en ondersteuning aan. De vrijwilligers vormen ondertussen een hechte groep die vaak samenkomt voor een drink of extra opleidingen.’

Voor de uitbreiding van Debateville naar CC Het Bolwerk in Vilvoorde kan Debateville nog altijd nieuwe vrijwilligers en partners gebruiken, zegt Buysse. ‘Vilvoorde is een eerste logische stap in de Vlaamse Rand: dichtbij Brussel, met gelijkaardige uitdagingen en veel mogelijkheden. In de basisscholen doen we leuke debatworkshops om leerlingen warm te maken voor ons naschoolse programma. We hebben ook sterke partners aan vzw ‘de Rand’, de stad Vilvoorde, de Brede School en de Vlaamse overheid, maar ons netwerk mag gerust nog wat uitgebreid worden.’

Info: www.debateville.org