Extra geld voor gebouwen, een monotoringsysteem, een noodplan. De strijd tegen het tekort is gestart, maar vele geluiden uit de onderwijswereld maken duidelijk dat een noodplan misschien zelfs niet voldoende zal zijn. De goede wil en drive bij de onderwijsmensen ten spijt blijven verschillende scholen aan het begin van het nieuwe schooljaar met een tekort aan leerkrachten kampen. En het zal er voorlopig niet op verbeteren.

Uit internationaal onderzoek blijkt dat het onderwijs in Vlaanderen goed scoort, maar wel in dalende lijn zit. Om het niet te ver te zoeken: zou het tekort aan leraren daar niet voor iets tussen kunnen zitten? Dat tekort aan plaatsen? Dat moeizaam omgaan met diversiteit? Want zonder deze noodzakelijke stevige basis - voldoende plaats, voldoende leerkrachten, omgaan met diversiteit - raakt elk schip op drift. Moeten we dan niet eerst zien dat het schip op orde staat?

Nochtans zijn de oplossingen eenvoudig en al meermaals onder de aandacht gebracht: meer extra geld voor extra scholen, het aantrekkelijker maken van het beroep van leerkracht, een betere en meer gelijke verloning, minder administratie, een betere en meer billijke verhouding tussen vast benoemde en tijdelijke leerkrachten. Eén voor één onderdelen van dit vraagstuk die overleg vergen, maar is de urgentie ondertussen niet groot genoeg om daarin sneller vooruitgang te boeken?

WE ZIEN ALLEEN WAT WE WILLEN ZIEN, WE MOETEN BETER KIJKEN EN HANDELEN

Het doet mij allemaal terugdenken aan twintig jaar geleden. Twintig jaar al? Ja, en dat maakt mij triest. Goed, het waren andere tijden en een deel van de onderwijsproblematiek van toen zag er anders uit dan vandaag, maar alles start met een goede basis. Met een schip dat geen water maakt. Toen en nu. Ik denk dan: bouw zo’n schip!

Het was de basis van toen (voldoende leerkrachten en plaatsen, een goede mix in de scholen en investeren in het goed omgaan met diversiteit in de klas) die we exact twintig jaar geleden met een groep bezorgde ouders uit Brussel en de Rand op de agenda wilden krijgen. We zagen immers toen al welke evolutie er in de scholen plaatsgreep, omdat Brussel en deze regio in een aantal ontwikkelingen voorop liep. Ik herinner mij de woelige publieke debatten. Het onbegrip en hoongelach vanuit bepaalde politieke en academische hoek. ‘Wij elitaire blanke ouders wilden niet dat onze kinderen naast kinderen met een kleur zaten’, was de boude conclusie van een socioloog met naam en faam, terwijl het ons daar absoluut niet om te doen was. Voor hem was daarmee de kous af. Probleem opgelost. Ondertussen weten we dat blame the messenger een handige retorische truc is om de ogen te sluiten en rustig verder te doen. Wij waren de melaatsen die de inconvenient thruth zegden en naar Molokaï moesten worden verdreven. De gelijkenis met de klimaatdiscussie is wat dit betreft soms heel frappant. In de loop van die twintig jaar is de politiek en de onderwijswereld met veel van onze (en andere) vragen dan toch aan de slag gegaan. Gelukkig. Ik hoop dat we nog op tijd komen.