Els Cuypers verbaast zich over de kracht van muziek. Een kracht die ze gebruikt in haar project The Singing Village. ‘In een week tijd wil ik van elk dorp een zingend dorp maken en zoveel mogelijk men­sen aan het zingen zetten. Muziekstijl maakt niet uit, als we het maar samen doen. Het pro­ject wordt afgesloten met een voorstelling.’

GEVOELENS DELEN

Cuypers ervaart dat er steeds minder wordt gezongen. ‘Vroeger werd er altijd en overal gezongen, maar muziek is vandaag iets dat vooral door enkele artiesten gedaan wordt voor vele fans. We zijn de diepere betekenis kwijtgeraakt: het delen en uiten van gevoe­lens. Mensen gaan op zoek naar manieren om met elkaar in contact te komen en hun omgeving aangenamer te maken. Muziek kan dat teweegbrengen.’

‘De Rand is een mix van nationaliteiten en culturen. Vaak zoeken we naar hoe verschil­ lend onze cultuur is met een andere. Door de muziek heb ik echter ontdekt hoe veel we met elkaar gemeen hebben. Muziekteksten over heel de wereld gaan vaak over univer­sele onderwerpen: liefde, angst, geboorte en sterfte. Een mama in Irak wil dat haar kind een mooie en gezonde toekomst heeft, een mama hier wil dat ook.’

Elkaar leren begrijpen, dus. Net daarom wil Cuypers muziek terug bij de mensen brengen. ‘Er is genoeg cultuuraanbod in de Rand, maar mensen moeten er tijd en budget voor vrij­ maken en zich verplaatsen naar een concert­ zaal. Ik wil muziek tot bij de mensen brengen op onverwachte plekken: een flashmob op de markt, een optreden in huiskamers. De muziek krijgt dan een andere invulling.’

ZINGEN IS GEZOND

‘Mensen komen thuis van het werk en heb­ben vaak geen zin of tijd meer om iets te doen. De stress stapelt zich zo hard op dat het soms te zwaar wordt. Wel, zingen werkt bevrijdend. Wetenschappelijk bewezen, want door te zingen daalt het stresshormoon cor­tisol in ons lichaam. Vaak zijn de liedjes die ik aanleer ook in een andere taal. Doordat de mensen melodie en tekst in één week moe­ ten kennen, krijgen ze geen tijd om aan de dagelijkse beslommeringen te denken, maar dagen we wel hun geheugen uit.’

Soms moeten mensen daarvoor een drem­pel overgaan. ‘Mensen moeten meer durven. In alles van het leven. Remmingen houden ons tegen. Ik moet mensen vaak over een punt heen helpen. Eenmaal ze het toelaten, zijn ze vaak zelf verbaasd over hoe makkelijk het zin­ gen gaat. We zouden als mens verder staan als we vaker iets meer zouden durven.’

Tot slot: zingen is van alle generaties. ‘Er zijn zeker genoeg socio­culturele activiteiten, maar vaak zijn die gericht op een bepaalde doelgroep of leeftijd. Ik wil alle mensen samenbrengen: jong en oud, blank en zwart, rijk en arm. Soms laat ik mensen elkaar een liedje uit hun land aanleren. De muziek is op dat moment een hef­boom om een andere cultuur te leren kennen.’ Het is ook een argument om elkaar te blijven ontmoeten. ‘Als ik via mijn project bijdraag aan een hechtere gemeenschap die elkaar blijft ontmoeten en blijft zorg dragen voor elkaar, dan is mijn boodschap overgekomen.’