Ryba – in het Tsjechisch vis, negen op de tien Tsjechen eten op kerstavond karper – was componist en organist. Hij schreef een 1.400 muziekwerken, waarvan de meeste een heel vrolijk karakter hebben. Zo ook de Missa Pastoralis Bohemica, beter bekend als de Kerstnachtmis, voor solistenkwartet, koor, orgel en orkest. Wat bezielde de man om in 1815, op 49-jarige leeftijd, een eind aan zijn leven te maken? Ryba, vader van dertien (!) kinderen, was een intelligente man, hij was een voorstander van de verlichting, sprak zes talen en las graag antieke filosofen. Toch bracht hij zijn leven door in een dorp met een kleinburgerlijke mentaliteit. 

Als opwarming voor de pauze worden naast werken van Mozart en Zon Herbeck, enkele bekende kerstliederen gebracht. De achtdelige Kerstnachtmis is intussen een symbool van de Tsjechische kerst geworden en is tot op vandaag bijzonder populair, niet alleen in Ryba’s geboorteland maar ook bij ons. Het werk is zeer melodieus met een scheut naïviteit en volkse inslag, een streling voor het oor. Voor de uitvoering, in het Tsjechisch, zorgt het vocaal ensemble Cantuva uit de Druivenstreek, in 1995 door Marc Verboomen opgericht. De vier solisten en het koor worden door het kamerorkest Chapelle de Lorraine begeleid. Het orkest kreeg zijn naam naar het voorbeeld van Prins Karel van Lorreinen die vaak in Brussel en Tervuren vertoefde. Het orkest is actief sinds 1987, concertmeester is de violist Bert Van Laethem. Het geheel staat onder leiding van Verboomen. 

VR • 21 DEC • 20.30
Tsjechische kerstnachtmis
Chapelle de Lorraine & Cantuva
Dilbeek, Sint-Theresiakerk, 02 466 20 30