01 apr '17

Futur simple
Allesbehalve eenvoudig 

3503
door Ines Minten
Regisseur en directeur Stef De Paepe van Beeldsmederij De Maan is al lang gefascineerd door Congo. Eerst bestond de fascinatie vooral op papier. Hij las Lieve Joris, David Van Reybrouck en een handvol andere auteurs.

Daarna stuitte hij op Futur simple van Koen Vidal en Stephan Vanfleteren, een boek met portretten in tekst en beeld van zeven jonge mensen die hun weg banen naar een toekomst in Congo. Toen het in 2010 verscheen, stuurde De Paepe de auteur onmiddellijk een e-mail: ‘Er zit theater in dat boek.’ En zie, zeven jaar later is het zover.

De Paepe giet het boek losjes in een beeldende en dynamische documentaire performance met verhalen, dans en livemuziek. ‘In 2013 was ik voor het eerst zelf in Congo. Ik nam deel aan een inleefreis van een NGO. We bezochten scholen, ziekenhuizen, instellingen voor gehandicaptenzorg – voor zover die er bestaan – en mijnen. In geen tijd kregen we een totale doorlichting van het land.'

'Het was zo’n heftige ervaring dat ik er maanden later nog niet goed van was. De samenleving in Congo is erg complex, niet alleen door de armoede en alle andere dingen die je wel eens in het nieuws ziet. Ook door de vriendelijkheid, de overlevingsdrang, door alles wat je er tegenkomt.’

SWINGEND, BEELDEND

Hoe maak je van documentair materiaal prikkelend theater? De Paepe: ‘Je kunt de werkelijkheid willen kopiëren op scène, zoals de Zwitserse theater- en filmmaker Milo Rau het aanpakt. Zelf kies ik ook wel voor een soort reenactment van de getuigenissen – het boek van Vidal en Vanfleteren loopt als een rode draad door de voorstelling – maar ik plaats ze in een erg theatraal kader. Ik heb gezocht naar een beeldende, swingende theatertaal. Door die voorrang te geven op het documentaire gehalte ontstaat een tegenkleur.

‘We jongleren met de clichés over Afrika, zonder de harde realiteit van het continent te ontkennen.’

Ik wilde geen te donker beeld van Congo ophangen. Tegenover de complexiteit van de samenleving tref je in het land een ontroerende daadkracht, een tomeloze energie en een spectaculaire overlevingsdrang. Congo telt 48% jongeren. Dat betekent een enorm potentieel dat je er ook echt in de lucht voelt hangen. Alleen moet dat potentieel de juiste kanalen vinden om zich te kunnen ontplooien en dat is er allerminst vanzelfsprekend.’

HOOP, LIEFDE, REALITEIT

Nee, simpel is de toekomst van de personages niet. Een kindsoldaat, breakdancers, … Ze doen hun verhaal. ‘We jongleren met de clichés over Afrika, zonder de harde realiteit van het continent te ontkennen.’ Maar uiteindelijk wordt Futur simple vooral ook een voorstelling over hoop, liefde en mensenrechten.

Op de scène staan vier jonge, zwarte, Vlaamse spelers. Met Abigail Abraham werkte De Paepe al eerder samen in Waarom het kind in de polenta kookt. Aminata Demba is bekend van producties bij onder meer ’t Arsenaal en Toneelhuis. Gorges Ocloo is theatermaker en muzikant-componist. Hij heeft ook de swingende en drijvende muziek voor Futur simple gemaakt. En Eric Kabongo is eigenlijk rapper. Hij is momenteel aan het doorbreken als filmacteur in Duitsland. Hij is geboren en getogen in Kinshasa, maar kwam op zijn twaalfde naar ons land.


DO • 20 APR • 20.30

Futur Simple
Beeldsmederij De Maan
Dilbeek, CC Westrand, 02 466 20 30