Ook in de Rand, met veel leegstaande kantoren, lijkt dit een interessant alternatief. ‘Om de wooncrisis in Brussel en de Rand het hoofd te bieden, moet je sterker inzetten op alternatieve woonvormen en out of the box durven denken’, argumenteren Stijn Beeckman en Özcan Vatanlar van Samenlevingsopbouw Brussel. De opbouwwerkers van het team Wonen Op Maat hebben hun intrek genomen in een leegstaande WTC-toren aan het Noordstation.

FLEXIBEL EN SNEL

‘Almaar meer Brusselaars hebben moeite om een betaalbare, kwaliteitsvolle woning te vinden. Op de wachtlijst voor sociale woningen staan 45.000 gezinnen, de wachttijd duurt gemiddeld tien jaar. In het Brussels Gewest staat er naar schatting twee tot vier miljoen m² kantoorruimte leeg. In afwachting van een definitieve herbestemming van die kantoren hebben we WoonBox ontworpen. Het is een modulair systeem van panelen, die je op een flexibele manier kunt monteren. In een leegstaand kantoor kun je verschillende appartementen op maat van een gezin bouwen met een living, keuken, badkamer, toilet en een of meerdere slaapkamers.  In de panelen is de bekabeling van de elektriciteit ingebouwd. In een WoonBox wordt gebruik gemaakt van een droog toilet. Het afvalwater uit de douche en de keuken wordt gedraineerd naar een citerne.’ Volgens Beeckman en Vatanlar is het een compact en betaalbaar systeem. ‘Een WoonBox van 35 m² kost ongeveer 8.500 euro, een box van 100 m² met drie slaapkamers kost 25.000 euro.’ 

‘We richten ons tot de doelgroep met een bescheiden gezinsinkomen van gemiddeld 1.500 euro per maand. De gezinnen die een WoonBox betrekken, krijgen een woongarantie van drie jaar en ze betalen 250 euro per maand als bijdrage in de kosten. We vragen de huurders ook om per maand 250 euro opzij te zetten in een spaarformule. Op drie jaar tijd kunnen ze voldoende sparen om de huurwaarborg te betalen als ze later op de private markt willen huren. De spaarders kunnen ook toetreden tot een bestaande spaar- en aankoopgroep van gezinnen, die op termijn een woning willen kopen. Ook voor de eigenaars van de leegstaande appartementen is die tijdelijke bestemming financieel interessant, want dan hoeven ze geen belasting op leegstand te betalen.’

PIONIEREN

‘De bouw van een appartement met ons modulair systeem van panelen gaat razendsnel. In een atelier hebben vier mensen op vier dagen tijd het eerste prototype van een WoonBox van 35 m² in elkaar gezet. Het concept werkt, maar nu moeten we het verder op punt zetten en komen tot een gecertificeerd bouwsysteem. Belangrijke elementen zijn de verwarming, de verluchting en de brandveiligheid. In de testfase zullen we samenwerken met ingenieurs van het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf (WTCB). Voor de stedenbouwkundige aspecten doen we een beroep op de afdeling stedenbouw van Sint-Lucas Brussel.’ 

‘Er beweegt veel in Brussel. De Brusselse bouwmeester is pleitbezorger van dergelijke initiatieven en ook de Brusselse ontwikkelingsmaatschappij CityDev is bezig met tijdelijke bestemming van leegstand. We krijgen financiële steun van de Koning Boudewijnstichting. Samen met het Sint-Lukas Architectuur, het WTCB en BRC hebben we een dossier ingediend bij Innoviris Co-create van het Brusselse Gewest om ons eerste project van de WoonBox met twaalf wooneenheden te realiseren. Uit diverse hoeken in Vlaanderen krijgen we vragen over ons model.’